“กลับบ้าน!” “ยายา-เล่อเล่อ กลับบ้าน!”... เสียงดังกึกก้องกินใจในคลิปแสดงภาพเครื่องบินพาแพนด้ายักษ์ “ยายา” ทะยานขึ้นจากสนามบินเมมฟิสในสหรัฐอเมริกาในตอนเที่ยงวันของวันพุธที่ 26 เม.ย.
ย้อนกลับไปเมื่อ 20 ปีที่แล้ว...เครื่องบินลำหนึ่งติดภาพผู้โดยสารบนเครื่องบินเหินฟ้าออกจากจีนมุ่งสู่สหรัฐอเมริกาเมื่อวันที่ 7 เม.ย. ปี ค.ศ. 2003 นั่นคือเที่ยวบินที่พาแพนด้ายักษ์เพศเมีย ชื่อ “ยายา” (Ya Ya/丫丫) และแพนด้ายักษ์เพศผู้ ชื่อ “เล่อเล่อ” (Le Le/乐乐) ไปใช้ชีวิตในต่างแดนที่สวนสัตว์เมมพิส มลรัฐเทนเนสซี สหรัฐฯ โดยเป็นสัญญาเช่ายืมแพนด้ายักษ์ระหว่าง 2 ประเทศภายใต้ความร่วมมือคู่หุ้นส่วนอนุรักษ์แพนด้า
“ยายา” กับ “เล่อเล่อ” ถือเป็นแพนด้ายักษ์คู่ขวัญที่เป็นสัญลักษณ์ความร่วมมือจีน-สหรัฐฯ ในการเป็นคู่หุ้นส่วนอนุรักษ์แพนด้ายักษ์ ตามสัญญาดั้งเดิมระบุว่า “ยายา” กับ “เล่อเล่อ” จะอยู่ที่สวนสัตว์เมมฟิส 10 ปี ต่อมามีการต่อขยายเวลาไปอีก 10 ปี ซึ่งขณะนี้ครบกำหนดสัญญาแล้ว
ในต้นปี 2021 เริ่มมีข่าวเกี่ยวกับสุขภาพที่ทรุดโทรมของ “ยายา” กับ “เล่อเล่อ” จนกระทั่งในต้นปีนี้มีกระแสข่าวแพร่สะพัดรุนแรงบนหน้าสื่อและโซเชียลมีเดียในแดนมังกร ว่า สวนสัตว์เมมฟิส ดูแลแพนด้ายักษ์ของจีนอย่างทารุณสัตว์ เช่น ไม่มีไผ่สดให้กิน ปล่อยให้ซูบผอม เป็นโรค พร้อมกับภาพที่น่าสะเทือนใจยิ่ง
ต่อมา ในวันที่ 3 ม.ค. สมาคมสวนสัตว์แห่งจีน ออกมาปรามกระแส แถลงว่า สองแพนด้ายักษ์คู่ขวัญในสหรัฐฯ “ยายา” และ “เล่อเล่อ” ได้รับการดูแลอย่างดี เนื่องจากทั้งสองเข้าสู่วัยชรา ส่วน “ยายา” เป็นโรคผิวหนัง
อย่างไรก็ตาม ทางสวนสัตว์จีนเรียกร้องให้ส่งตัว “ยายา” วัย 23 ปี กับ “เล่อเล่อ” วัย 25 ปี กลับจีนโดยเร็วที่สุด
ทว่า ในเดือนต่อมา เล่อเล่อ ได้จากไปอยู่ดาวหมีอย่างกะทันหันในวันที่ 1 ก.พ. โดยทางสวนสัตว์เมมฟิสแถลงว่า เล่อเล่อ ได้ตายอย่างสงบขณะนอนหลับ ทางจีนได้บอกให้สวนสัตว์เมมฟิสรักษาซากแพนด้ายักษ์ไว้ในสภาพสมบูรณ์ เพื่อให้ผู้เชี่ยวชาญสหรัฐฯ และจีนทำการตรวจสอบสาเหตุการตาย สำหรับการตรวจสอบเบื้องต้นระบุสาเหตุการตายของเล่อเล่อมาจากโรคหัวใจ
ขณะที่ชาวจีนในเขตมณฑลต่างๆ ออกมาเรียกร้องและมีการรณรงค์ให้ส่งตัว “ยายา” กลับบ้านด่วน
ในที่สุด เมื่อบ่ายวานนี้ (26 เม.ย.) 11.59 น. ตามเวลาท้องถิ่นสหรัฐ “ยายา” ได้ขึ้นเครื่องบินกลับบ้าน และมาถึงสนามบินนานาชาติผู่ตงในเซี่ยงไฮ้ ในราว 5 โมงเย็นของวันที่ 27 เม.ย.
พร้อมกันนี้ ทางสวนสัตว์เมมฟิสได้ส่งซากแพนด้ายักษ์ ตัวอย่างสารซีรั่มในเลือด และอสุจิของเล่อเล่อ ส่งตรงให้ผู้เชี่ยวชาญในเซี่ยงไฮ้ เพื่อทำการตรวจสอบสาเหตุการตายของเล่อเล่อในขั้นต่อไป
ยายา จะอยู่ตรวจสุขภาพร่างกายที่เซี่ยงไฮ้หนึ่งเดือน จากนั้นจะถูกส่งไปอยู่ที่สวนสัตว์ปักกิ่ง “ยายา” ส่วนซากของ “เล่อเล่อ” จะถูกส่งมอบให้แก่สวนสัตว์เซี่ยงไฮ้
สำหรับแพนด้ายักษ์ ยายา เกิดที่สวนสัตว์ปักกิ่งในเดือน ส.ค. ปี 2000 จากบ้านเกิดไปอยู่อเมริกาตั้งแต่อายุไม่ถึง 3 ขวบดี และกลับมาในวัย 23 ปี (ซึ่งเทียบเท่าอายุคน 80 ปี) เช่นนี้ จึงไม่ใช่เรื่องง่ายในการปรับตัวกับสภาพแวดล้อมใหม่ ผู้เชี่ยวชาญจีนทุ่มเทดูแล ยายา อย่างใกล้ชิดเป็นพิเศษ
ทั้งนี้ อายุขัยของแพนด้ายักษ์ในป่าธรรมชาติ เท่ากับ 15 ปี ส่วนแพนด้ายักษ์ในสถานเพาะเลี้ยงและอนุรักษ์สวนสัตว์ สามารถมีอายุขัยถึง 38 ปี
โฆษกกระทรวงต่างประเทศจีน เหมา หนิง แถลงเมื่อวานนี้ (26 เม.ย.) เรื่องการเดินทางกลับมาตุภูมิของ “ยายา” ว่า จีนและสหรัฐฯ ได้ร่วมกันวางแผนเตรียมการเดินทางเพื่อประกันว่า “ยายา” จะเดินทางกลับจีนโดยสวัสดิภาพ
หลังจากที่ ยายา กลับจีนแล้ว ในสหรัฐฯ ยังมีแพนด้ายักษ์อีก 7 ตัว
ชาวเน็ตจีนรายหนึ่งตั้งคำถามว่า “ตอนไปขาวๆ อ้วนๆ กลับมาผอมโซเหลือแต่หนังหุ้มกระดูก!”
คลิปแพนด้ายักษ์ "ยายา" และ (ซาก) "เล่อเล่อ" มาถึงมาตุภูมิแล้ว