จีนจัดระเบียบราชการครั้งใหญ่ ตั้งกระทรวงวิทยาศาสตร์ฯ รวมศูนย์ปฏิรูประบบการเงิน

สภาผู้แทนประชาชนแห่งชาติจีน พิจารณาแผนปฏิรูปโครงสร้างคณะรัฐมนตรีของจีน โดยจัดตั้งกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รวมศูนย์หน่วยงานกำกับดูแลและบริหารการเงินของรัฐ และเร่งการฟื้นฟูชนบท รองรับสังคมผู้สูงอายุ นับเป็นการปรับโครงสร้างราชการครั้งสำคัญ เพื่อรองรับสถานการณ์ของโลกและในประเทศจีน

แผนปฏิรูปหน่วยงานของคณะรัฐมนตรีจีนที่เสนอต่อที่ประชุมสภาผู้แทนประชาชนแห่งชาติจีนชุดที่ 14 แบ่งเป็น 3 ด้านที่สำคัญ ได้แก่

1.จัดตั้งกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพื่อรับมือสถานการณ์แข่งขันทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีระหว่างประเทศ และเร่งการพัฒนาในระดับสูงด้วยตนเอง

รัฐบาลจีนให้ความสำคัญกับวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมากขึ้นอย่างชัดเจน หลังจากเผชิญการคว่ำบาตรจากสหรัฐฯ และชาติตะวันตก ทั้งการกีดกันสินค้าของ “หัวเว่ย” และบริษัทเทคโนโลยีอื่นๆ ของจีน สหรัฐฯ ออกกฎหมายไมโครชิป และตั้งพันธมิตรร่วมกับเนเธอร์แลนด์ ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ สั่งห้ามการส่งออกเทคโนโลยีให้จีน จนทำให้จีนไม่สามารถเข้าถึงไมโครชิปล้ำหน้าได้ รัฐบาลจีนจึงตัดสินใจที่จะเร่งการพัฒนาวิทยาศาสตร์และสร้างเทคโนโลยีของตัวเองเพื่อลดการพึ่งพาต่างชาติ


2.ปฏิรูปหน่วยงานกำกับทางการเงิน โดยจัดตั้งกรมกำกับดูแลและบริหารการเงินของรัฐ ปฏิรูปกลไกกำกับสถาบันการเงินท้องถิ่น ให้คณะกรรมการกำกับตลาดหลักทรัพย์มาขึ้นตรงกับคณะรัฐมนตรี ปฏิรูปโครงสร้างสาขาธนาคารประชาชนจีน (ธนาคารกลาง) ในท้องถิ่น ปรับปรุงโครงสร้างการกำกับทางการเงินของรัฐ สร้างมาตรฐานการกำกับเจ้าหน้าที่ทางการเงิน ปรับปรุงการบริหารจัดการด้านทรัพย์สินทางปัญญา และจัดตั้งกรมข้อมูลแห่งชาติ

นี่เป็นการจัดโครงสร้างการกำกับทางการเงินครั้งใหญ่ หลังจากเกิดปัญหาการปล่อยกู้ของสถาบันการเงินระดับท้องถิ่น จนเกิดเหตุประท้วงของประชาชนผู้ฝากเงิน และปัญหาฟองสบู่อสังหาริมทรัพย์ รัฐบาลจีนจึงต้องเพิ่มบทบาทสาขาของธนาคารกลางเพื่อกำกับสถาบันการเงินในท้องถิ่น และเจ้าหน้าที่การเงินให้เข้มงวดมากขึ้น

การจัดตั้งกรมกำกับดูแลและบริหารการเงินของรัฐ และให้คณะกรรมการกำกับตลาดหลักทรัพย์มาอยู่ภายใต้คณะรัฐมนตรีโดยตรง เพื่อรวมศูนย์การกำกับตลาดเงินตลาดทุนให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น

การจัดตั้งกรมข้อมูลแห่งชาติ เพื่อรวมศูนย์ข้อมูลขนาดใหญ่ในทุกด้าน และเพื่อส่งเสริม เศรษฐกิจดิจิทัล และสังคมดิจิทัล เพื่อให้ข้อมูลขนาดใหญ่ หรือ Big Data ที่หน่วยงานของจีนรวบรวมไว้สามารถใช้ประโยชน์ได้ทั้งทางเศรษฐกิจและความมั่นคง

3.ปรับปรุงภาระหน้าที่ของกระทรวงการเกษตรและกิจการชนบท ปรับปรุงกลไกเพื่อรองรับสังคมผู้สูงอายุ และให้หน่วยงานรับข้อร้องเรียนและข้อเสนอสาธารณะมาขึ้นตรงกับคณะรัฐมนตรี

การปฏิรูปหน่วยราชการในส่วนนี้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการพัฒนาชนบท ช่วยเหลือพื้นที่ยากจนและประชาชนที่ยากจน รวมทั้งรองรับสังคมผู้สูงอายุ ซึ่งจำเป็นปรับปรุงระบบสวัสดิการสังคม เงินบำนาญ และการรักษาพยาบาลให้สมบูรณ์มากขึ้น

รัฐบาลจีนมีหน่วยงานรับข้อร้องเรียน ร้องทุกข์ (国家信访局) เพื่อให้ประชาชนที่ประสบปัญหาสามารถร้องเรียนกับรัฐได้ โดยไม่ต้องเผชิญหน้ากับคู่กรณีด้วยการขึ้นศาล การให้หน่วยงานร้องทุกข์นี้มาอยู่ภายใต้การกำกับของคณะรัฐมนตรี เพื่อให้ตอบสนองข้อร้องเรียนของประชาชนได้รวดเร็วมากขึ้น และเป็นประโยชน์ต่อการรักษาความสงบเรียบร้อยด้วย


แผนปฏิรูปหน่วยงานของคณะรัฐมนตรีจีน ยังเสนอให้ลดจำนวนเจ้าหน้าที่ของหน่วยงานรัฐบาลส่วนกลางให้น้อยลง โดยจะลดลง 5% ของแต่ละหน่วยงาน

ก่อนหน้านี้ มีการคาดการณ์ว่าในการประชุมสองสภาของจีนครั้งนี้จะมีการเสนอให้จัดตั้ง "คณะกรรมการกิจการภายใน" โดยให้สำนักงานตำรวจแห่งชาติ และสำนักงานความมั่นคงแห่งชาติ พ้นจากการกำกับของคณะรัฐมนตรี มาอยู่ภายใต้หน่วยงานใหม่นี้ แต่ร่างข้อเสนอที่เสนอต่อสภาประชาชนแห่งชาติจีน ยังไม่ปรากฏเรื่องนี้.