“โควิดเป็นศูนย์” จีนจะ “ปิดประเทศ” ไปถึงเมื่อไร?

ปักกิ่งเพิ่มมาตรการคุมโควิดหลังมีผู้ติดเชื้อเพิ่มก่อนการประชุมใหญ่ “สมัชชา 20” คาดนโยบาย Zero Covid อาจใช้ยาวถึงมีนาคมปีหน้า

กรุงปักกิ่งพบผู้ติดเชื้อโควิดเพิ่มขึ้นหลังเทศกาลไหว้พระจันทร์ มหาวิทยาลัย 3 แห่งพบนักศึกษาติดเชื้อเป็นกลุ่ม เมืองหลวงของจีนขณะนี้มีผู้ติดเชื้อวันละราว 7-18 คน รวมตลอดสัปดาห์กว่า 100 คน ซึ่งถือว่าน้อยมากเมื่อเทียบกับช่วงเดือนพฤษภาคม ที่กรุงปักกิ่งมีผู้ติดเชื้อมากกว่า 1,200 คน

อย่างไรก็ตาม เนื่องจากจีนกำลังจะเข้าสู่ช่วงวันหยุดวันชาติ (1 ต.ค.) ซึ่งประชาชนจะเดินทางกลับภูมิลำเนาจำนวนมาก และการประชุมใหญ่พรรคคอมมิวนิสต์จีน ครั้งที่ 20 ที่มีกำหนดจัดขึ้นในวันที่ 16 ตุลาคม จึงถือเป็นช่วงเวลาที่อ่อนไหวเป็นพิเศษ


กรุงปักกิ่งได้ยกระดับมาตรการควบคุมโรค ห้ามผู้ที่เคยเดินทางไปยังพื้นที่ที่มีผู้ติดเชื้อในช่วง 7 วันเดินทางเข้ากรุงปักกิ่ง การเดินทางเข้าออกกรุงปักกิ่งถูกควบคุมอย่างเข้มงวด ส่วนผู้ที่อาศัยอยู่ในกรุงปักกิ่งจะต้องไปตรวจหาเชื้อทุก 2 วัน การเข้าสถานที่ต่างๆ ต้องแสดงผลปลอดเชื้อที่เข้มงวดกว่าเดิม จากเดิมใช้ผลตรวจไม่เกิน 72 ชั่วโมง ขณะนี้ใช้ผลตรวจไม่เกิน 48 ชั่วโมง

ควบคุมทั้งโรคระบาด และความมั่นคง?

จีนเป็นประเทศเดียวในโลกที่ยังยืนหยัดแนวทาง “โควิดเป็นศูนย์” หรือ Zero Covid ขณะนี้มีเมือง 49 แห่งอยู่ภายใต้มาตรการล็อกดาวน์ ส่งผลกระทบต่อประชาชนมากกว่า 292 ล้านคน

รัฐบาลจีนได้ปรับเปลี่ยนมาตรการให้ยืดหยุ่นมากขึ้น โดยเรียกว่า Dynamic Zero Covid คือ ไม่จำเป็นต้องมีผู้ติดเชื้อเป็น 0 ตลอดเวลา ให้ปรับเปลี่ยนตามสถานการณ์ในพื้นที่ แต่ทว่าในทางปฏิบัติแล้ว ทางการท้องถิ่นต่างๆ ยัง "ตั้งการ์ด" สูงมาก เมื่อจำนวนผู้ติดเชื้อมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น หรือเข้าใกล้ช่วงเวลาสำคัญ ก็จะเพิ่มความเข้มงวดขึ้นทันที

หลายประเทศได้หันมาใช้แนวทาง “อยู่ร่วมกับโควิด” และตั้งคำถามว่าจีนจะปิดประเทศไปถึงเมื่อไร?


มีเสียงวิจารณ์ว่า นโยบาย “โควิดเป็นศูนย์” เชื่อมโยงกับความมั่นคงและการต่ออายุตำแหน่งผู้นำของสีจิ้นผิง คาดว่าในการประชุมใหญ่ “สมัชชา 20” ในเดือนตุลาคม สีจิ้นผิงจะได้รับการรับรองให้เป็นเลขาธิการใหญ่พรรคคอมมิวนิสต์ต่อไป และในการประชุมใหญ่สมัชชาประชาชนจีน เดือนมีนาคม 2566 เขาจะได้รับการรับรองให้เป็นประธานาธิบดี จึงมีการคาดการณ์ว่า จีนจะควบคุม “โควิดเป็นศูนย์” ไปจนถึงช่วงเวลาดังกล่าว

ทั้งนี้ รัฐบาลจีนได้ผ่อนปรนอนุญาตให้มีการเดินทางจากต่างประเทศมากขึ้น นักศึกษาต่างชาติสามารถเดินทางกลับมาเรียนในประเทศจีนได้ตั้งแต่เดือนสิงหาคม รวมทั้งลดระยะเวลาการกักตัวจาก 14 วัน เหลือ 10 วัน แต่ในพื้นที่ที่มีความอย่างกรุงปักกิ่งยังถูกควบคุมอย่างเข้มงวด

ความท้าทายของจีนในขณะนี้ไม่ได้อยู่ที่การควบคุมโรคระบาดเท่านั้น เพราะจีนจำเป็นที่ต้องรักษาการเชื่อมโยงกับโลก จึงเกิดแนวทาง Dynamic Zero Covid (การควบคุมอย่างมีพลวัต) ทว่าจีนกำลังเผชิญบทพิสูจน์ว่า “พลวัต” นั้นรวดเร็วมากพอหรือไม่.