ครั้งแรก! จีนพบฟอสซิล ‘นกเค้า’ หากินกลางวัน กระดูกสวยสภาพดี

คณะนักบรรพชีวินวิทยา ได้ค้นพบฟอสซิลโครงกระดูกสภาพดีของนกเค้าสูญพันธุ์ ซึ่งเคยมีชีวิตอยู่ในภูมิภาคตะวันตกเฉียงเหนือของจีนเมื่อกว่า 6 ล้านปีก่อน

เมื่อวันอังคาร (29 มี.ค.) ผลการศึกษาในวารสารของสถาบันวิทยาศาสตร์แห่งชาติสหรัฐฯ (PNAS) รายงานว่า กระดูกตาของโครงกระดูกดังกล่าว บ่งชี้ว่า นกเค้าชนิดนี้ออกหากินตอนกลางวัน แตกต่างจากนกเค้าส่วนใหญ่ที่ออกหากินตอนกลางคืน โดยถือเป็นการค้นพบนกเค้าโบราณที่ออกหากินตอนกลางวันเป็นครั้งแรก

ทีมวิจัยนำโดย หลี่จื้อเหิง และโทมัส สติดแฮม จากสถาบันบรรพชีวินวิทยาสัตว์มีกระดูกสันหลังและมานุษยวิทยาบรรพกาล (IVPP) สังกัดสถาบันวิทยาศาสตร์แห่งชาติจีน (CAS) ได้ตั้งชื่อนกเค้านี้ว่า “ไมโอเซอร์เนีย ไดเออร์นา” (Miosurnia diurna) โดยอิงตามเครือญาติใกล้ชิดของมันที่ยังมีชีวิตอยู่ หรือนกเค้าเหยี่ยวเหนือ ที่ออกหากินตอนกลางวัน

ฟอสซิลดังกล่าวถูกค้นพบในหินที่ความสูงเหนือระดับน้ำทะเลกว่า 2,100 เมตร บริเวณแอ่งหลินเซี่ย ของมณฑลกานซู่ ซึ่งตั้งอยู่ขอบที่ราบสูงชิงไห่-ทิเบต โดยโครงกระดูกเผยให้เห็นปลายกะโหลกจนถึงปีก ขาจนถึงกระดูกหาง ตลอดจนส่วนต่างๆ ของร่างกายที่พบในรูปแบบฟอสซิลได้ยาก เช่น กระดูกลิ้น เส้นเอ็นกล้ามเนื้อปีกและขา รวมถึงเศษอาหารมื้อสุดท้ายที่เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดเล็ก

หลี่ ซึ่งเป็นผู้เขียนคนแรกของบทความวิจัย ระบุว่า กระดูกตาสภาพดีของฟอสซิลกะโหลกอันน่าอัศจรรย์นี้ ช่วยให้เห็นว่า นกเค้าตัวนี้ชอบกลางวันมากกว่ากลางคืน

สัตว์ที่ออกหากินตอนกลางคืน ต้องการดวงตาและรูม่านตาโดยรวมขนาดใหญ่ เพื่อการมองเห็นในสภาพแสงน้อย ส่วนสัตว์ที่ออกหากินตอนกลางวันจะมีตาและรูม่านตาขนาดเล็กกว่า

คณะนักวิจัยได้รื้อขนาดและรูปทรงของวงแหวนรอบม่านตาและรูม่านตาของฟอสซิลดังกล่าว เพื่อหาขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางโดยรวมของวงแหวนและรูม่านตาที่เปิดรับแสง

พวกเขายังเปรียบเทียบขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางที่ได้กับดวงตาของสัตว์เลื้อยคลาน 55 สายพันธุ์ และนกมากกว่า 360 สายพันธุ์ ซึ่งรวมถึงนกเค้าหลายชนิด ก่อนที่จะสรุปว่า มีลักษณะคล้ายดวงตาของนกเค้าในยุคปัจจุบัน ซึ่งส่วนใหญ่ไม่ได้ออกหากินตอนกลางคืน

ผลการศึกษาพบว่า นกเค้ากลุ่มนี้ออกหากินตอนกลางวัน แม้บรรพบุรุษของนกเค้าที่มีชีวิตอยู่จะออกหากินตอนกลางคืนเกือบทั้งหมด หลังจากใช้ข้อมูลวงศ์นกมาปะติดปะต่อนิสัยที่สืบต่อมาจากบรรพบุรุษของนกชนิดต่างๆ ซึ่งรวมถึงนกเค้า

ทั้งนี้ หลี่ ยังทิ้งท้ายอีกว่า ฟอสซิลโครงกระดูกนี้ได้เปลี่ยนสิ่งที่เราคิดว่า เรารู้เกี่ยวกับวิวัฒนาการของนกเค้าไปอย่างสิ้นเชิง

ภาพ/ข่าว โดยสำนักข่าวซินหัว, 29 มี.ค.2022