เมื่อพิธีเปิดงานโอลิมปิกฤดูหนาว 2022 ณ กรุงปักกิ่งจบลงในคืนวันที่ 4 ก.พ. จางอี้โหมว (张艺谋) จะกลายเป็นคนแรกที่เคยรับตำแหน่งผู้กำกับพิธีเปิดงานโอลิมปิกถึงสองครั้ง ทั้งโอลิมปิกฤดูร้อนและโอลิมปิกฤดูหนาว
ผลงานการกำกับพิธีเปิดปักกิ่งโอลิมปิก 2008 มักได้รับการยกย่องให้เป็นพิธีเปิดอันดับต้น ๆ ที่คนจดจำได้และประทับใจ การแสดงสี่ชั่วโมงอัดแน่นไปด้วยแสงสีตระการตา นักแสดง 15,000 คน และการตีความประวัติศาสตร์จีนออกมาในรูปแบบต่าง ๆ ส่วนพิธีปิดโอลิมปิก 2022 ที่จะจบลงในวันที่ 20 ก.พ. จางอี้โหมวก็รับหน้าที่กำกับเช่นกัน
จางอี้โหมวนำเสนอประเทศจีนสมัยใหม่ให้โลกรู้จักผ่านภาพยนตร์ของเขา เช่น ทุ่งรักสีเพลิง (Red Sorghum ) เหนือคำพิพากษา (The Story of Qiu Ju ) ผลงานของเขาได้รับการยอมรับในเวทีประกวดนานาชาติ จึงไม่แปลกที่รัฐบาลจีนจะมอบหมายให้จางอี้โหมวเป็นคนรับผิดชอบพิธีสุดยิ่งใหญ่ที่จะทำให้ทุกคนเห็นว่าจีนเป็นประเทศที่เข้มแข็งและพร้อมจะขับเคลื่อนโลกสู่การพัฒนา
จางอี้โหมวมีส่วนร่วมกับโอลิมปิกตั้งแต่เขากำกับหนังสั้นในปี 2001 เพื่อช่วยให้จีนชนะการประมูลเจ้าภาพโอลิมปิกปี 2008 ในพิธีปิดเอเธนส์โอลิมปิก 2004 จางอี้โหมวกำกับการแสดงทิ้งท้าย 8 นาทีเพื่อเป็นการแนะนำตัวเจ้าภาพประเทศถัดไป หลังปักกิ่งโอลิมปิก 2008 เสร็จสิ้นเป็นที่เรียบร้อย จางอี้โหมวถูกเรียกให้มากำกับหนังสั้นเพื่อการประมูลเจ้าภาพโอลิมปิกฤดูหนาว 2022 และทีเซอร์ทิ้งท้ายในพยองชางโอลิมปิก 2018
จางอี้โหมวจัดว่าเป็นผู้กำกับหนังจีนรุ่นที่ห้า เขาใช้วิธีเล่าเรื่องผ่านสัญลักษณ์เพื่อถ่ายทอดชีวิตชนบท ซึ่งจะต่างกับมุมมองสังคมนิยม-สัจนิยมที่พบได้มากในภาพยนตร์จีนสมัยปฏิวัติวัฒนธรรม เขาเคยกำกับภาพยนตร์ทุนหนาอย่าง จอมใจบ้านมีดบิน (House of Flying Daggers) เคยกำกับนักแสดงฮอลลีวูดแมตต์ เดมอน ในเรื่อง เดอะ เกรท วอลล์ (The Great Wall ) และช่วยผลักดันโครงการแก้จนของรัฐบาลจีนผ่านหนังคอมเมดี้เรื่อง My People, My Homeland (我和我的家乡) เป้าหมายหลักของจางอี้โหมวในโอลิมปิกครั้งนี้คือโปรโมตภาพลักษณ์แง่บวกให้จีน
“ฝ่ายปฏิปักษ์พยายามจะโค่นล้มและป้ายสีจีน” จางอี้โหมวให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าวซินหัว เขาเสริมว่าพิธีเปิดฯ ต้องสื่อถึง “ความรัก ความเป็นหนึ่ง วิสัยทัศน์ และคุณค่าของคนจีน”
ประธานาธิบดีสีจิ้นผิงผู้ตรวจตราดูแลโอลิมปิก 2022 มาตั้งแต่ขั้นตอนประมูลเจ้าภาพจนถึงการเตรียมตัวก็เคยพูดเช่นกันว่ามหกรรมกีฬาครั้งนี้ควรแสดงให้เห็นว่าจีนเป็นประเทศที่ “สว่างไสว เจริญ และเปิดกว้าง”
พิธีเปิดคืนวันศุกร์นี้จะจัดในสนามกีฬารังนกเช่นเดียวกับโอลิมปิก 2008 แต่คงจะมีสเกลเล็กกว่ามาก การแสดงทั้งหมดยาวเพียง 100 นาที และมีนักแสดงแค่ 3,000 คน เนื่องจากความกังวลเรื่องโรคโควิด-19
เพียงหนึ่งเดือนก่อนถึงเหตุการณ์สำคัญ มีผู้ตรวจพบเชื้อโควิดถึง 128 คนจาก “ระบบปิด” ที่ออกแบบเพื่อกั้นไม่ให้เกิดการติดเชื้อระหว่างคนที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับงานโอลิมปิกและบุคคลภายนอก
“เราจะใช้เทคโนโลยีเพื่อทำให้สเตเดียมดูไม่ร้างผู้คน ถึงจะมีผู้แสดงน้อยลงก็ตาม” จางอี้โหมวให้สัมภาษณ์กับสื่อ “เวลามันเปลี่ยนไป และรสนิยมความงามของผู้คนก็เปลี่ยนตาม ดังนั้นเราต้องเริ่มต้นใหม่ตั้งแต่ศูนย์” เขายอมรับว่าคนคงไม่หลั่งไหลมาเหมือนเมื่อปี 2008
การแสดงอุ่นเครื่องครึ่งชั่วโมงก่อนถึงพิธีเปิดจะเป็นสแควร์แดนซ์ กิจกรรมที่ได้รับความนิยมในหมู่คนวัยกลางคน ผู้แสดงอายุน้อยที่สุดคือ 5 ขวบไปจนถึง 70 ปี “เราจะแสดงให้โลกเห็นถึงสไตล์ของผู้สูงอายุชาวจีน” หานปิน แดนเซอร์วัย 74 บอกกับสำนักข่าว CCTV
สำหรับจางอี้โหมววัย 71 ความกดดันในโอลิมปิกครั้งนี้มีมากกว่าครั้งก่อน “มันถือเป็นเกียรติของคนจีนทุกคน ในฐานะผู้อำนวยการแสดงพิธีเปิดโอลิมปิกฤดูหนาว 2022 มันทำให้ผมรู้สึกว่าต้องนำศักดิ์ศรีมาให้ชาติของเรา” เขาให้สัมภาษณ์กับซินหัว “นั่นเป็นสิ่งที่คนพูดกัน มันเป็นหน้าที่อันหนักหนาที่ต้องแบกรับ”
ที่มา:
The ‘heavy burden’ of Zhang Yimou’s second Olympics opening ceremony
