ชาตินิยมแดนมังกร จีนบังคับโปรดิวเซอร์ระบุสัญชาตินักแสดงในเครดิตท้ายเรื่อง

ตั้งแต่เดือนเม.ย. เป็นต้นไป ทางการจีนกำหนดให้ผู้จัดละครต้องระบุสัญชาติของนักแสดงต่างชาติที่ร่วมแสดงในซีรีส์ การเปลี่ยนแปลงนี้เป็นความพยายามของรัฐบาลจีนที่จะลดโอกาสของดาราเชื้อชาติจีนที่ถือสัญชาติอื่น

สำนักงานวิทยุและโทรทัศน์แห่งชาติจีนออกประกาศเกี่ยวกับมาตรฐานการจัดทำละครโทรทัศน์ฉบับล่าสุดเมื่อเดือนที่แล้ว (ธ.ค. 2021) ซึ่งมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 เม.ย. ระบุให้แสดงสัญชาติของนักแสดงหรือทีมงานบนเครดิตละครหรือภาพยนตร์ มาตรฐานนี้ยังครอบคลุมถึงนักแสดงและทีมงานจากฮ่องกง มาเก๊า และไต้หวัน เดิมทีในเครดิตภาพยนตร์หรือซีรีส์มักจะใส่สัญชาติของนักแสดงต่างชาติหรือคนที่มาจากฮ่องกง มาเก๊า และไต้หวันกำกับไว้ท้ายชื่ออยู่แล้ว แต่นี่เป็นครั้งแรกที่รัฐบาลออกกฎบังคับให้ระบุสัญชาติ

ข้อกำหนดฉบับนี้ถูกประกาศออกมาในช่วงที่กระแสชาตินิยมกำลังระอุจากความขัดแย้งเรื่องสิทธิมนุษยชนของจีนกับชาติตะวันตกในซินเจียง ความตึงเครียดจากความขัดแย้งด้านการเมืองระหว่างจีนกับไต้หวัน และเสรีภาพทางการเมืองในฮ่องกง

สองปีที่แล้วมีกฎควบคุมเนื้อหารายการโทรทัศน์ที่บังคับห้ามใช้นักแสดงที่ “ไม่เหมาะสม” จากนอกประเทศจีน แต่ในหมู่คนทำงานวงการบังเทิงรู้กันว่านี่เป็นคำสั่งจำกัดการใช้ดาราต่างประเทศโดยสิ้นเชิง เพราะเกณฑ์ในการแบ่งว่าดาราคนไหนเหมาะหรือไม่เหมาะสมนั้นคลุมเครือมาก 

ประเทศจีนไม่อนุญาตให้บุคคลถือสองสัญชาติ แต่คนดังเชื้อชาติจีนหลายคนก็ถือสัญชาติอื่น เช่น เจ็ต ลี (李连杰) ดารากังฟูที่เกิดในปักกิ่งแต่ถือสัญชาติสิงคโปร์ หลิวอี้เฟย (刘亦菲) เป็นพลเมืองอเมริกันที่เกิดและโตในอู่ฮั่น และซือฉินเกาหวา (斯琴高娃) นักแสดงสาวชาวมองโกเลียใน ผู้ได้รับสัญชาติสวิส


เมื่อปี 2008 เมื่อก่งลี่ (巩俐) นักแสดงเชื้อสายจีนผู้มีชื่อเสียงในระดับอินเตอร์ เลือกที่จะทิ้งสัญชาติจีนเพื่อที่จะถือสัญชาติสิงคโปร์ ก็จุดกระแสต่อต้านจากประชาชนชาวจีน หลายคนถึงขั้นประณามว่าเธอทรยศประเทศจีน ในปี 2020 ก่งลี่แสดงนำในภาพยนตร์เรื่อง ตบให้สนั่น (Leap 夺冠) มีเค้าโครงจากวอลเลย์บอลหญิงทีมชาติที่ชนะแชมป์โลก ก่อให้เกิดกระแสวิจารณ์บนอินเทอร์เน็ตว่าทำไมโปรดิวเซอร์หนังถึงเลือกก่งลี่ที่ถือเป็นพลเมืองสิงคโปร์มารับบทโค้ชหล่างผิง ที่ถือเป็นวีรสตรีแห่งชาติจากการนำทีมจนคว้าชัยชนะมาได้ ปัจจุบันก่งลี่สละสัญชาติสิงคโปร์แล้วกลับมาใช้สัญชาติจีน


เดือนก.ย. ปีที่แล้ว ดาราฮ่องกงเซี่ยถิงเฟิง (谢霆锋) ตัดสินใจถอนสัญชาติแคนาดากลับมาใช้สัญชาติจีน การกระทำนี้แสดงถึงการสยบยอมต่อจีนอย่างไม่ปิดบัง


วงการบันเทิงจีนกำลังพลิกโฉมครั้งใหญ่จากการถูกแทรกแซงโดยรัฐผ่านมาตรการ “ชิงหล่าง” ดารานักแสดงที่ถูกมองว่ามีพฤติกรรมผิดศีลธรรมหรือไม่ตรงตามมาตรฐานของรัฐมักถูกคว่ำบาตรและลงดาบอย่างหนัก กรณีที่เห็นชัดคือการจับกุมอู๋อี้ฝาน (吴亦凡) ในข้อหาข่มขืน ความโกรธเคืองของชาวเน็ตต่อข่าวนี้เดือดพล่านยิ่งขึ้นหลังมีการรายงานว่าอู๋อี้ฝานถือสัญชาติแคนาดา

ที่มา:
China patriotism: producers to be forced to label dual citizenship actors in bid to remove non-Chinese artists from screens