สำนักข่าวซินหัว สื่อทางการจีนรายงาน (9 ม.ค.) ยานลงจอดของภารกิจฉางเอ๋อ-5 (Chang’e-5) ตรวจพบร่องรอยของน้ำ จากแหล่งกำเนิดบนดวงจันทร์
วารสารไซเอนซ์ แอดวานซ์ (Science Advances) เผยแพร่ผลการศึกษาข้างต้นระบุว่า ดินของดวงจันทร์บริเวณจุดที่ยานลงจอดนั้น มีน้ำอยู่ในปริมาณน้อยกว่า 120 พีพีเอ็ม (พีพีเอ็ม = หนึ่งส่วนในล้านส่วน) หรือ 120 กรัมต่อตัน ในขณะที่หินลักษณะโพรงข่ายน้ำหนักเบาก้อนหนึ่ง มีน้ำประกอบอยู่ 180 พีพีเอ็ม ซึ่งน้อยกว่าบนโลกมาก
อุปกรณ์บนยานลงจอดได้ดำเนินการวัดความสะท้อนเชิงสเปกตรัม (spectral reflectance) ของชั้นผิวดินและหินก้อนนี้ ซึ่งนำไปสู่การตรวจจับร่องรอยน้ำ ณ จุดดังกล่าวเป็นครั้งแรก
คณะนักวิจัยจากสถาบันบัณฑิตวิทยาศาสตร์จีน (CAS) เปิดเผยว่า ผู้เชี่ยวชาญประเมินปริมาณความชื้นในดินจากโมเลกุลของน้ำหรือสารประกอบหมู่ไฮดรอกซิล พร้อมเสริมว่าลมสุริยะเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้ดินบนดวงจันทร์มีความชื้น เพราะเป็นตัวนำพาไฮโดรเจน อันเป็นส่วนประกอบของน้ำ ส่วนน้ำในหินอีก 60 พีพีเอ็มนี้อาจมาจากพื้นที่ชั้นในของดวงจันทร์
ด้วยเหตุนี้ นักวิทยาศาสตร์จึงสันนิษฐานว่า หินโพรงข่ายข้างต้นมีแหล่งกำเนิดจากหินบะซอลต์ที่เก่าแก่และมีความชื้นอยู่ค่อนข้างมาก ขณะเดียวกันผลการศึกษาพบว่า ดวงจันทร์จะแห้งแล้งมากยิ่งขึ้นเมื่อเวลาผ่านไประยะหนึ่ง ซึ่งอาจมีปัจจัยจากปริมาณก๊าซในชั้นเนื้อดาวที่ลดลง
ทั้งนี้ ยานอวกาศฉางเอ๋อ-5 ได้ลงจอดบนหนึ่งในหินบะซอลต์ใหม่ที่สุด ณ ละติจูดกลาง-สูงบนดวงจันทร์ พร้อมตรวจวัดน้ำและเก็บรวบรวมตัวอย่างดวงจันทร์น้ำหนัก 1,731 กรัมกลับสู่โลก
ด้านนายหลิน หงเหล่ย นักวิจัยจากสถาบันธรณีวิทยาและธรณีฟิสิกส์ สังกัดสถาบันบัณฑิตวิทยาศาสตร์จีน กล่าวว่า ตัวอย่างที่รวบรวมมานั้นเป็นชิ้นส่วนผสมจากทั้งบนพื้นผิวและใต้พื้นผิวดวงจันทร์ ทว่าอุปกรณ์บนยานสามารถตรวจวัดได้ที่ชั้นนอกสุดของพื้นผิวดาวบริวารดวงนี้
นายหลินยังเสริมว่า การจำลองสภาพพื้นผิวของดวงจันทร์บนโลกนั้นเป็นเรื่องท้าทายอย่างมาก ดังนั้นการตรวจวัดจากแหล่งกำเนิด จึงเป็นภารกิจสำคัญอย่างยิ่ง
ผลการศึกษานี้สอดคล้องกับการวิเคราะห์ตัวอย่างดวงจันทร์ที่เก็บได้จากจากยานอวกาศฉางเอ๋อ-5 ในขั้นต้น อีกทั้งยังเป็นการเสริมข้อมูลเพิ่มเติมแก่ภารกิจฉางเอ๋อ-6 (Chang’e-6) และฉางเอ๋อ-7 (Chang’e-7) ของจีนด้วย
อนึ่ง การตรวจสอบปริมาณน้ำสำรองบนดวงจันทร์กลายเป็นหัวข้อที่ได้รับความสนใจในวงกว้าง เนื่องจากจีนอยู่ระหว่างการวางแผนในการก่อสร้างสถานีวิจัยบนดวงจันทร์ที่มีมนุษย์เป็นผู้ควบคุมในทศวรรษหน้า