ย้อนรอยเส้นทางชีวิต “เวยย่า” เจ้าแม่นักไลฟ์เบอร์หนึ่งของแดนมังกร

นาทีนี้หลายคนคงได้ยินชื่อ ‘เวยย่า’ เจ้าแม่นักไลฟ์ชื่อดังไม่มากก็น้อย จากข่าวสรรพากรจีนลงดาบสั่งปรับเวยย่าถึง 1,340 ล้านหยวน หรือราว 6,700 ล้านบาท โทษฐานหลบเลี่ยงการชำระภาษี และความผิดอื่นๆ

บัญชีบนแพลตฟอร์มเวยปั๋ว และบัญชีร้านค้าเถาเป่าซึ่งเป็นช่องทางหลักที่แฟนๆ ผู้ติดตามเวยย่าพบปะอุดหนุนเธอได้ถูกระงับไป รวมถึงบัญชีโซเชียลมีเดียของเวยย่าบนแพลตฟอร์มรายใหญ่อย่าง โต่วอิน (หรือติ๊กต็อกเวอร์ชั่นจีน) ไคว่โส่ว ก็ถูกระงับด้วยเช่นกัน

อาณาจักรธุรกิจออนไลน์อันรุ่งโรจน์ของเวยย่า ที่สร้างมาหลายปีอย่างยากลำยาก หายวับไปในพริบตา โดยที่ไม่รู้ว่าจะได้กลับมาอีกเมื่อไหร่

วันนี้เราจะมาพาเจาะลึกย้อนรอยเส้นทางชีวิต และทำเงินหาศาล ของ ‘ราชินีไลฟ์สตรีม’ กัน อินฟลูเอนเซอร์สุดฮ็อตฮิตที่สุดรายหนึ่งของจีนที่มีผู้ติดตามมากกว่า 110 ล้านคน


“เวยย่า” เธอคือใคร


เวยย่า (薇娅) ผู้ใช้นามแฝง Viya ชื่อจริงคือ หวงเวย วัย 36 ปี สาวจีนผู้มากด้วยความสามารถ ในช่วงเทศกาล ‘วันคนโสด’ (11 พ.ย.) ปี 2563 ซึ่งกินระยะเวลาประมาณ 20 วัน เธอทำสถิตินำสินค้ามาขายทางระบบไลฟ์สตรีมมากถึง 1,310 ชิ้น ยอดขายตลอดปี 2563 คิดเป็นมูลค่าถึง 31,000 ล้านหยวน หรือราว 155,000 ล้านบาท จนได้ฉายา “ราชินีนักไลฟ์” เพราะเธอสามารถขายทุกสิ่ง ไม่ว่าลูกค้าต้องการอะไร เธอจะหามาขายให้อย่างแน่นอน อย่างไรก็ตามเส้นทางของเจ้าแม่นักไลฟ์ก็ต้องฝ่าอุปสรรคขวากหนามมิน้อยเลย

เวยย่า หญิงสาวผู้มีความฝัน ชนะการประกวดวาไรตี้อย่าง “ซูเปอร์ไอดอล” ทำให้เธอมีชื่อเสียงและมีฐานแฟนคลับจำนวนหนึ่ง แต่ก็ไม่ไปไม่ถึงดวงดาวที่ปรารถนา สุดท้ายเธอก็ทิ้งเส้นทางฝันนี้หันมาทำธุรกิจขายเสื้อผ้ากับ “ต่ง ไห่เฟิง” (董海峰) ผู้เป็นสามี โดยเธอลุยงานหน้าเวที เช่น เป็นนางแบบลองเสื้อผ้าและการขายเสื้อผ้า ในขณะที่สามีของเธอทำงานบัญชีและงานหลังฉากอื่นๆ


เวยย่า เติบโตมากับครอบครัวที่ทำอาชีพค้าขายทำให้เธอมีทักษะการขายอย่างยอดเยี่ยม เมื่อผนวกกับประสบการณ์ในวงการบันเทิง ซึ่งหล่อหลอมให้เธอสามารถแสดงออกหน้ากล้องได้อย่าไม่เคอะเขิน ทำให้เธอประสบความสำเร็จในธุรกิจค้าขายบนโลกออนไลน์

ในช่วงปี 2555 ธุรกิจอีคอมเมิร์ซกำลังเติบโต แพลตฟอร์มการขายของออนไลน์ในจีนกำลังบูม เธอจึงตัดสินใจที่จะเข้าร่วมเปิดร้านขายของในเว็บไซต์อีคอมเมิร์ซที่คนจีนนิยมมากที่สุดอย่าง “เถาเป่า” แม้การทำธุรกิจออนไลน์ในระยะแรกจะประสบปัญหามากมายแต่เธอก็ไม่ยอมแพ้

เวยย่า กลายเป็นนางแบบดังสำหรับการจำหน่ายเสื้อผ้าในเถาเป่า รับงานถ่ายแบบเสื้อผ้าวันละ 100-200 ชิ้นจนสนิทสนมกับเจ้าหน้าที่ของเถาเป่า ในปี 2559 เถาเป่าได้เปิดตัวบริการขายของแบบไลฟ์สดและเชิญเวยย่าเข้าร่วมการแข่งขันไลฟ์สตรีมขายของ ซึ่งเธอชนะการแข่งขันโดยสามารถขายสินค้าได้มากถึง 2 หมื่นชิ้นภายในเวลาแค่ชั่วโมงเดียว ยอดขายมากกว่าผู้แข่งขันอันดับ 2 กว่าเท่าตัว เรียกว่าศักยภาพในการขายของเธอนั้นเป็นที่ประจักษ์แก่สาธารณชน จนได้รับฉายา ‘ราชินีนักไลฟ์’ ไปครอง

ในปี 2560 นายต่ง ไห่เฟิง ก่อตั้ง Qianxun Culture Media Co., Ltd. เพื่อขยายธุรกิจถ่ายทอดสด ทำให้บัลลังก์ราชินีการค้าไลฟ์สตรีมของเวยย่ายิ่งทวีความเข้มแข็ง ซึ่งต่อมา เวยย่าได้เปลี่ยนแปลงรูปแบบธุรกิจ โดยวางสถานะตนเองให้กลายเป็นคนกลางระหว่างแบรนด์เสื้อผ้าและผู้บริโภค ปัจจุบัน มีเพียง “หลี่ จยาฉี” (李佳琦) เจ้าของฉายา “ราชาลิปสติก” เท่านั้นที่สามารถสร้างรายได้และชื่อเสียงพอต่อกรกับเวยย่าได้


เวยย่าสร้างรายได้อย่างไร

รายได้ของเธอมาจากค่าไลฟ์สตรีมซึ่งเก็บจากเจ้าของแบรนด์ โดยคำนวณตามระยะเวลาที่นำมาออกอากาศ และการหักค่าคอมมิชชั่น (Commission) จากยอดขาย โดยมีอัตราที่แตกต่างกันตามประเภทสินค้า เช่น อาหารและสินค้าทั่วไปคิดร้อยละ 10 - 20 เครื่องสำอางต่างประเทศ คิดร้อยละ 8 - 15 เครื่องสำอางจีนคิดร้อยละ 10 – 35 และเครื่องประดับคิดร้อยละ 1 - 5

วันแรกของเทศกาลคนโสดในปีนี้ เวยย่าสามารถขายสินค้าได้มากถึง 8,200 ล้านหยวน หรือราว 41,000 ล้านบาท
หากเธอได้ค่าคอมมิชชั่นร้อยละ 20 เธอจะได้ค่าตอบแทนสูงถึง 1,300 ล้านหยวน หรือราว 6,500 ล้านบาทจากการขายของเพียงวันเดียว ทั้งนี้ มีผู้คำนวณว่ารายได้ขั้นต่ำของเธอในช่วงปี 2562 – 2563 น่าจะสูงกว่า 1,500 ล้านหยวน หรือราว 7,500 ล้านบาท

เดือน พ.ค. 2564 เวยย่าและสามีติดอันดับในโผรายชื่อ “500 เศรษฐีหน้าใหม่ประจำปี 2564” ด้วยทรัพย์สินมูลค่า 9,000 ล้านหยวน หรือราว 45,000 ล้านบาท

เธอเคยพูดในรายการวาไรตี้ว่า "ไม่ได้อยากเป็นดารา ดาราหาเงินมากไม่ได้เท่าฉัน” ซึ่งนี่คือความจริง

อย่างไรก็ตาม เงินจำนวนนี้ไม่ได้เข้ากระเป๋าของเธอเพียงคนเดียว โดยจะต้องแบ่งให้กับบริษัท เฉียนสุ่น (谦寻) ซึ่งเป็นบริษัทที่เธอสังกัดอยู่นั่นเอง นอกจากนี้ เธอยังมีหน้าที่ตามกฎหมายที่จะต้องเสียภาษีที่อัตราร้อยละ 45 ซึ่งกรมสรรพากรนครหังโจวพบว่าเวยย่าหลบหนีภาษีมูลค่ากว่า 640 ล้านหยวน หรือราว 3,200 ล้านบาท


บริษัทของเวยย่าประกาศแก่พนักงานว่า “ขอให้ทุกคนกลับบ้านไปพักผ่อน เงินเดือนจะจ่ายตามปกติ บริษัทฯจะจัดการเรื่องนี้โดยทันที หวังว่าทุกคนจะร่วมกับเวยย่าฟันฝ่าช่วงเวลาที่ยากลำบากที่สุดไปด้วยกัน”


แม้เวยย่าจะออกมายอมรับผิดและขอโทษแล้ว แต่เส้นทางอนาคตของเวยย่า เจ้าแม่นักไลฟ์ชื่อดังจะเป็นอย่างไรต่อไปนั้นก็ต้องติดตามกันต่อไป