ซินหัวรายงาน (22 พ.ย.) สถาบันศึกษาจีนฯ ร่วมชุบชีวิต “เหมยหลานฟาง” นักแสดงอุปรากรจีนผู้เลื่องชื่อให้กลับมามีลมหายใจอีกครั้ง ด้วยการสร้างคู่แฝดในวัย 26 ปีของเขาขึ้นมา นับเป็นผลงานการร่วมมืออันยอดเยี่ยมของศาสตร์และศิลป์หลายแขนง
เมื่อปี 2020 วิทยาลัยการแสดงแห่งชาติจีน (The Central Academy of Drama) หรือที่รู้จักในชื่อย่อว่า “จงซี่” ร่วมกับมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีปักกิ่ง (Beijing Institute of Technology) จัดทำโครงการวิจัยเพื่อสร้าง “นักแสดงอุปรากรจีนดิจิทัล” ที่สามารถโต้ตอบกับผู้ชมได้แบบเรียลไทม์ ด้วยเทคโนโลยีดิจิทัลและเทคโนโลยีการสร้างภาพ สร้างตัวละครดิจิทัลที่ถอดแบบมาจากบุคคลจริง ตั้งแต่ใบหน้า ท่าทาง เสียง ชุด ไปจนถึงรอยยิ้ม โดยอุปสรรคสำคัญของภารกิจนี้คือ นักวิจัยไม่สามารถเก็บข้อมูล 3 มิติของเหมยหลานฟางผู้ล่วงลับได้
เริ่มแรก นักวิจัยได้รวบรวมข้อมูลจากภาพเก่าจำนวนมาก และขอให้นักเรียนและครูจากวิทยาลัยวิจิตรศิลป์แห่งชาติจีน (Central Academy of Fine Arts) ช่วยกันปั้นรูปหน้าของเหมยหลานฟางขึ้น เพื่อนำไปสแกนและขึ้นโครงสร้างใบหน้า จากนั้นได้เก็บข้อมูลการแสดงออกทางใบหน้าของอาสาสมัครผู้มีหน้าตาคล้ายเหมยหลานฟาง ก่อนจะเชิญผู้เชี่ยวชาญด้านศัลยกรรมพลาสติกมาร่วมงานในขั้นสุดท้าย
สำหรับเครื่องแต่งกาย คณะวิจัยได้ศึกษาเอกสารมหาศาล และไปหาข้อมูลจากร้านตัดเสื้อหลายแห่งในปักกิ่ง พวกเขาพบว่าชุดของเหมยหลานเย็บด้วยด้ายทอง ซึ่งเป็นเทคนิคที่สาบสูญไปแล้ว โชคดีที่คณะนักวิจัยพบว่ายังมีชุดตัวอย่างถูกเก็บรักษาไว้ จึงสามารถทำชุดขึ้นใหม่ที่คล้ายกันมากที่สุดขึ้นมาได้ โดยได้รับความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญด้านอุปรากรจีน
เพื่อให้เหมยหลานฟางฉบับดิจิทัลสมบูรณ์แบบมากที่สุด นักวิจัยยังต้องศึกษาข้อมูลอย่างลึกซึ้งในหลายๆ ด้าน เช่น เครื่องประดับที่ใช้ในตอนนั้น และได้เชิญนักแสดงอุปรากรให้มาสาธิตลีลาและท่าทางการแสดงของปรมาจารย์งิ้วท่านนี้ และเนื่องจากข้อมูลเสียงของเหมยหลานฟางที่มีล้วนมีคุณภาพต่ำ จึงต้องสรรหาคนมาเลียนเสียงของเขาเพื่อเก็บข้อมูลและนำมามาปรับใช้ด้วย
ในอนาคต คณะนักวิจัยตั้งใจว่าจะจัดการแสดงของเหมยหลานฟางเวอร์ชันดิจิทัลที่สามารถโต้ตอบกับคนดูได้ เพื่อให้ผู้ชมสามารถรับชมและพูดคุยกับนักแสดงอุปรากรจีนท่านนี้ได้อีกครั้ง ผ่านอุปกรณ์วีอาร์ หรือเทคโนโลยีเสมือนจริง
ด้านฟ่านเหมยเฉียง หลานชายของเหมยหลานฟางกล่าวว่า เทคโนโลยีช่วยทำให้บรรดาศิลปินในอดีตอย่างเช่นเหมยหลานฟาง ซึ่งเสียชีวิตไปเมื่อปี 1961 กลับมามีชีวิตในสายตาคนรุ่นใหม่อีกครั้ง ซึ่งเป็นสิ่งที่มีความหมายมาก
เทคโนโลยีสมัยใหม่ที่ถูกผสานเข้ากับวัฒนธรรมจีน ช่วยทำให้ผู้คนสนใจใคร่รู้ความเป็นมาของอุปรากรจีน ซึ่งเป็นอัตลักษณ์แห่งชาติ อันจะทำให้วัฒนธรรมดำรงอยู่เหนือขอบเขตแห่งพรมแดนและกาลเวลา
ทั้งนี้ เหมย หลาน ฟาง เป็นนักแสดงชายผู้รับบท "ตั้น" (旦) หรือตัวนาง ที่มีลีลาการแสดงที่อ่อนช้อยงดงาม ได้รับการยกย่องเป็นหนึ่งในสี่นักแสดงงิ้วปักกิ่ง ที่สมบูรณ์แบบที่สุดในประวัติศาสตร์การแสดงอุปรากรจีน
เหมย หลานฟาง เกิดที่เมืองไท่โจว มณฑลเจียงซู ในช่วงต้นทศวรรษ 1920 ยกเว้นช่วงหลังเหตุการณ์ ณ สะพานมาร์โค โปโล เกิดสงครามจีน-ญี่ปุ่นครั้งที่สอง ระหว่างปี พ.ศ. 2480 ถึง พ.ศ. 2488 เหมย หลันฟัง ปฏิเสธที่จะแสดงให้นายทหารญี่ปุ่นชม และจำเป็นใช้ชีวิตอย่างยากลำบากจนกระทั่งสิ้นสุดสงคราม
หลานฟาง เป็นบุคคลแรกที่นำงิ้วปักกิ่งออกไปแสดงในต่างประเทศ ทั้งที่สหภาพโซเวียต ยุโรป และสหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น ตั้งแต่ ทศวรรษ 1920 ถึง 1960 ได้รับการยอมรับว่าเป็นนักแสดงงิ้วปักกิ่งคนแรกที่เป็นที่รู้จักในระดับโลก
