“รูปปั้นเทพกวนอูยักษ์” ที่เมืองจิงโจว มณฑลหูเป่ย กลับมาเป็นข่าวเกรียวกราวเมื่อสุดสัปดาห์ที่ผ่านมาจากเหตุเริ่มมีการรื้อถอนเพื่อย้ายรูปปั้น จากภาพถ่ายโดรนรูปปั้นเทพกวนอูยืนตระหง่านไร้เคียรเหนือเมืองจิงโจว หรือที่ในพงศาวดารจีนเรื่อง “สามก๊ก” ฉบับแปลพากย์ไทยเรียกเมืองเกงจิ๋ว*ซึ่งกวนอูเคยเป็นเจ้าเมืองฯในยุคฮั่นตะวันออก (ค.ศ. 25-220)
ข่าวรื้อรูปปั้นเทพกวนอูที่ทุบสถิติใหญ่ที่สุดในโลกเพื่อย้ายไปตั้งในสถานที่แห่งใหม่ซึ่งห่างจากจิงโจวออกไปสี่กิโลเมตร ก่อคลื่นกระแสวิพากษ์วิจารณ์ในโลกออนไลน์แดนมังกรหนักกว่าเมื่อตอนเริ่มมีข่าวรื้อถอนรูปปั้นเมื่อปลายปีที่แล้ว เนื่องจากงบฯก่อสร้างรูปปั้นและค่ารื้อถอนและย้ายรวมกันแล้ว มากกว่า 327 ล้านหยวน หรือกว่า 1,600 ล้านบาท** !!! ทำเอาชาวแดนมังกรปวดกระดองใจไปตามๆกัน เสียดายเงินภาษีที่ถูกทุ่มเทไปทำโครงการที่วงการก่อสร้างยกให้เป็น “สุดยอดโครงการก่อสร้างผิดกฎหมาย”
สำหรับผู้ที่ได้อ่านพงศาวดารจีนเรื่อง “สามก๊ก”จะคุ้นเคยดีกับเหตุการณ์ประวัติศาสตร์ที่เป็นบทเรียนสำคัญ “ความชะล่าใจทำให้สูญเสียเมืองเกงจิ๋ว” ซึ่งเกิดจากกวนอูไม่ยอมเกี่ยวดองกับง่อก๊กของซุนกวน จนในที่สุดแม่ทัพง่อก๊กคือลิบองวางกลอุบายและนำทัพข้ามน้ำไปยึดเมืองเกงจิ๋วได้อย่างง่ายดาย ด้วยความชะล่าใจของกวนอูได้สร้างหายนะอย่างมิอาจกอบกู้ได้ ในที่สุดลิบองจับกวนอูและบุตรให้ซุนกวนประหารชีวิต
จวบจนปัจจุบัน เมื่อพูดถึงเมืองจิงโจวก็มักนึกถึงกวนอู และนี่น่าจะเป็นแรงบันดาลใจผุด “สวนเทพคุณธรรมกวนอู” (关公义园) ซึ่งเริ่มก่อสร้างในปี 2014 และแล้วเสร็จราวปี 2016 โดยมีรูปปั้นกวนอูขนาดมหึมาตระหง่านเหนือเมือง ความสูง 58 เมตร น้ำหนัก 1,320 ตัน ใช้แผ่นทองสำริดตกแต่งรูปปั้นกว่า 4,000 ชิ้น สำหรับงบก่อสร้างเฉพาะรูปปั้นกวนอูในตอนนั้น เท่ากับ 172.9 ล้านหยวน หรือกว่า 868 ล้านบาท
.รูปปั้นเทพกวนอู ทำไมต้องถูกรื้อถอน?
ข่าวรื้อถอนรูปปั้นกวนอูที่เมืองจิงโจวออกมาครั้งแรกเมื่อเดือนต.ค.ปีที่แล้ว เหตุเพราะรูปปั้นมีความสูงเกินข้อจำกัดความสูงสิ่งก่อสร้างในเมืองจิงโจว ที่ระบุห้ามผุดสิ่งก่อสร้างสูงเกิน 24 เมตร แต่รูปปั้นกวนอูสูงถึง 58 เมตร ซึ่งถือฝ่าฝืนว่า“กฎข้อบังคับว่าด้วยการอนุรักษ์เขตเมืองประวัติศาสตร์วัฒนธรรมเก่าแก่”ทำลายบริบททางประวัติศาสตร์และภาพลักษณ์เมืองเก่าที่มีประวัติศาสนตร์นับพันปี โดยนอกจากส่วนฐานรูปปั้นแล้ว การก่อสร้างส่วนอื่นๆของรูปปั้นไม่ได้ขออนุญาตจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ดังนั้นรูปปั้นกวนอูจึงกลายเป็นสิ่งก่อสร้างที่ผิดกฎหมาย
ตอนที่มีข่าวเกี่ยวกับปัญหาดังกล่าวออกมา ชาวจีนจำนวนมากต่างวิตกถึงชะตากรรมของรูปปั้นว่าจะถูกรื้อทิ้งหรือย้าย? รูปปั้นมหึมาเช่นนี้ไม่ว่าจะรื้อทิ้งหรือขนย้ายไปตั้งที่ใหม่ล้วนแต่ไม่ใช่เรื่องง่ายเลยทีเดียว มีการประเมินกันว่ารูปปั้นกวนอูขนาดยักษ์นี้แค่ค่ารื้อถอนก็สูงถึง 40 ล้านหยวน ถ้าบวกค่าขนย้ายและประกอบใหม่ ต้องใช้งบถึง 155 ล้านหยวน หรือ 778.239 ล้านบาท
เรื่องน่าเสียดายอีกเรื่องคือ รูปปั้นเทพกวนอูแห่งเมืองจิงโจว เป็นผลงานออกแบบของศิลปินแห่งชาติ หานเหม่ยหลิน (韩美林) ปัจจุบันวัย 85 ปี ผู้ออกแบบการ์ตูน ฝูหวา มาสคอตประจำมหกรรมแข่งขันกีฬาโอลิมปิก 2008 ที่จัดในกรุงปักกิ่ง
และสุดยอดความน่าเสียดายคือ สิ้นเปลืองค่าใช้จ่ายการก่อสร้างและรื้อถอน/ย้ายรวมกันแล้ว กว่า 327 ล้านหยวน !!!
...ในยุคโบราณ “กวนอูชะล่าใจจึงสูญเสียเมืองเกงจิ๋ว” วันนี้ “เกงจิ๋วชะล่าใจจึงสูญเสียกวนอู”....
*วรรณกรรมอิงประวัติศาสตร์จีนเรื่อง “สามก๊ก” ฉบับแปลโดยเจ้าพระยาพระคลัง (หน) แปลชื่อในวรรณกรรมเป็นสำเนียงจีนฮกเกี้ยน
**อัตราแลกเปลี่ยนสกุล ณ วันที่ 6 ก.ย. 2021: 1 หยวน เท่ากับ 5.023 บาท