อาลีบาบาและเทนเซนต์ ยังคงเป็นเทคโนโลยี "เรือธง" ธุรกิจมาตรฐาน ของจีน แม้นักวิเคราะห์อีกกลุ่ม เชื่อว่าปัญหาของอาลีบาบายังไม่จบ และว่าสิ่งที่เลวร้ายที่สุดกำลังจะเกิดขึ้นเนื่องจากปักกิ่งจะเพิ่มแรงกดดันอื่น ๆ
แจ็คสัน หว่อง จากแอมเบอร์ฮิลล์ แคปิตอล (Amber Hill Capital)กล่าวกับซีเอ็นบีซี ว่า แม้หุ้นเทคโนโลยีของจีนในฮ่องกง จะชะลอการเติบโต ล้าหลังกว่าภาคอื่น ๆ ในปีนี้ และตามข้อมูลจากRefinitiv Eikon พบว่าไตรมาสแรก ไม่มีหุ้นเทคโนโลยี อยู่ใน 10 อันดับแรกของดัชนีฮั่งเส็งเลย แต่กระนั้น อาลีบาบา และเทนเซนต์ ยังคงแข็งแกร่งในบรรดาหุ้นเทคโนโลยีของจีน แม้หลายคนจะกลัวว่าจะมีกฎระเบียบที่เพิ่มขึ้นก็ตาม
หว่อง ผู้อำนวยการฝ่ายบริหารสินทรัพย์ของแอมเบอร์ฮิลล์ กล่าวกับ “Street Signs Asia”ของ CNBC เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 1 เมษายน ว่า “ณ ตอนนี้ผมยังไม่เห็นหุ้นตัวอื่น ที่สามารถท้าทายตำแหน่งของพวกเขาในจีนได้”
อาลีบาบาและเทนเซนต์ “ยังคงอยู่ระดับมาตรฐาน” ในหุ้นเทคโนโลยีของจีน เขากล่าวและว่า ทั้งตนและแอมเบอร์ฮิลล์ แคปิตอล ต่างก็เป็นเจ้าของหุ้นในทั้งสองบริษัทฯ
มีปัจจัยหลายประการที่ส่งผลฉุดรั้งหุ้นเทคโนโลยี ให้มีผลค่อนข้างแย่ลง ซึ่งคิดเป็นมากกว่า 42% ของดัชนีฯ ตลาดฮ่องกง
ปลายปีที่แล้วอาณาจักรธุรกิจของแจ็ค หม่าผู้ก่อตั้งอาลีบาบาได้รับความเสียหายอย่างมาก เมื่อรัฐบาลจีนดึงข้อเสนอต่อสาธารณะครั้งแรกของ แอนท์ กรุ๊ป (Ant Group) ที่หม่าเป็นผู้ร่วมก่อตั้งฯ และระงับการเสนอขายหุ้น IPO ที่ใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์
อาลีบาบาได้สูญเสียมูลค่าตลาดเกือบหนึ่งในห้าในช่วงหกเดือนที่ผ่านมา เนื่องจากการปราบปรามด้านกฎระเบียบของจีนในภาคส่วนนี้ ทำให้นักลงทุนหวาดกลัว ประกอบกับปัจจัยผลตอบแทนพันธบัตรที่เพิ่มขึ้น ซึ่งกระตุ้นให้เกิดการหมุนเวียนเงินทุนออกจากหุ้นเทคโนโลยี
ความกังวลอีกประการหนึ่งคือการเพิกถอน และการคุกคามหุ้นเทคโนโลยีของจีนที่จดทะเบียนในสหรัฐฯ ในปีนี้ ท่ามกลางความกลัวว่ากฎหมายใหม่ของสหรัฐฯ อาจระงับการซื้อขายหลักทรัพย์ที่ผิดกฎของสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์
แต่อาลีบาบาไม่ได้เป็นยักษ์อินเทอร์เน็ตรายเดียวที่ตกเป็นเป้าหมายฯ สำนักข่าวรอยเตอร์รายงานเมื่อเดือนมีนาคมปีนี้ว่า โพนี หม่า ผู้ก่อตั้ง เทนเซนต์ ก็ต้องเข้าพบกับเจ้าหน้าที่ต่อต้านการผูกขาดของจีนเมื่อต้นเดือนที่แล้วเช่นกัน
อย่างไรก็ตาม ในไตรมาสแรกของปี หุ้นเทนเซนต์ ยังคงเพิ่มขึ้นประมาณ 8% ในทางกลับกันอาลีบาบา ที่จดทะเบียนในฮ่องกงลดลงมากกว่า 5% ในช่วงเวลาเดียวกัน นักวิเคราะห์ยังคาดว่ารายรับและกำไรของอาลีบาบาจะเพิ่มขึ้น 39% และ 27% ตามลำดับในปีนี้ และการซื้อขายหุ้นด้วยกำไรเพียง 19 เท่า
เมื่อมองไปถึงความท้าทายข้างหน้า แจ็คสัน หว่อง จากแอมเบอร์ฮิลล์ แคปิตอล ยอมรับว่าปัญหาทางการเมืองและกฎระเบียบที่ส่งผลในอนาคตอาจ “ก่อความเสียหาย” ให้กับแนวโน้มผลกำไรของสองยักษ์ใหญ่อินเทอร์เน็ตที่ครองพื้นที่เทคโนโลยีของจีน แต่คาดว่า "การประนีประนอมบางอย่าง" จะได้รับการตอบสนองจากฝ่ายกำกับดูแลในที่สุด
“ในอนาคตการประเมินมูลค่าของพวกเขาอาจจะไม่ใช่ 50 หรือ 60 เท่าของรายได้ ถึงกระนั้น มูลค่าซื้อขายที่ประมาณ 30 เท่าของรายได้ ก็อยู่ในสถานะที่ดีมากแล้วในจีน” หว่องกล่าว โดยอ้างถึงอัตราส่วนราคาต่อกำไร (P/E)ซึ่งเป็นตัวชี้วัดราคาหุ้นของ บริษัท เทียบกับรายได้ของบริษัท อัตราส่วนP/Eที่สูงอาจบ่งบอกถึงราคาหุ้นที่แพงเมื่อเทียบกับรายได้ ซึ่งมีสัดส่วนพอ ๆ กับ Apple และ Facebook ซึ่งอัตราส่วนP/Eของทั้งสองบริษัท อยู่ที่ 33.25 และ 29.61 ตามลำดับ
ทั้งนี้ หุ้นอาลีบาบา (NYSE: BABA) นักลงทุนมักถือเป็นการลงทุนระยะยาวที่มั่นคงในภาคเทคโนโลยีที่เฟื่องฟูของจีน ด้วยเป็นเจ้าของแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซและโครงสร้างพื้นฐานระบบคลาวด์ที่ใหญ่ที่สุดของประเทศ ระบบนิเวศของอาลีบาบาขยายไปทั่วทั้งตลาด โฆษณา สื่อซอฟต์แวร์อินเทอร์เน็ต และเกม สร้างรายได้เพิ่มขึ้นและการเติบโตของรายได้สองหลักอย่างต่อเนื่อง
ตรงข้ามกับความเห็นนักวิเคราะห์อีกกลุ่ม เชื่อว่าปัญหาของอาลีบาบายังไม่จบ และว่าสิ่งที่เลวร้ายที่สุดกำลังจะเกิดขึ้นเนื่องจากหน่วยงานกำกับดูแลควบคุมอาลีบาบา
ในช่วงต้นปี 2020 หน่วยงานตรวจสอบการตลาดฯ ของจีน SAMR (State Administration for Market Regulation) ได้เริ่มขยายกฎหมายต่อต้านการผูกขาด ซึ่งมีเป้าหมายหลักเพื่อตรวจสอบบริษัทขนาดใหญ่ทั้งต่างชาติและท้องถิ่น
พอในช่วงปลายปี 2020 SAMR บังคับให้ Ant Group ซึ่งเป็นบริษัทในเครือฟินเทคของอาลีบาบาระงับการเสนอขายหุ้น IPO ปรับอาลีบาบาจากการเข้าซื้อกิจการที่ไม่ได้รับอนุมัติและเปิดตัวการสอบสวนการต่อต้านการผูกขาดอย่างเป็นทางการในธุรกิจอีคอมเมิร์ซของอาลีบาบา
มีรายงานว่า SAMR จะบังคับให้อาลีบาบาระงับข้อตกลงพิเศษกับผู้ค้าและการใช้ราคาโปรโมชั่นเพื่อดึงดูดลูกค้าใหม่ นอกจากนี้ยังกดดันให้อาลีบาบาขายสินทรัพย์สื่อบางส่วนเพื่อควบคุมอิทธิพลทางออนไลน์ แบ่งปันข้อมูลผู้ใช้ทั้งหมดกับบริษัทร่วมทุนที่ได้รับการสนับสนุนจากรัฐ อีกทั้งลดบทบาทสาธารณะผู้ร่วมก่อตั้งและอดีตซีอีโอแจ็ค หม่า หลังการวิพากษ์วิจารณ์ธนาคารที่ได้รับการสนับสนุนจากรัฐของจีนอย่างเปิดเผย
บทบัญญัติใหม่จากพรรคคอมมิวนิสต์จีนซึ่งเปิดตัวเมื่อปีที่แล้ว ยังกำหนดให้บริษัทในประเทศ ต้องจ้างสมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์ จำนวนหนึ่ง เพื่อตรวจสอบการดำเนินธุรกิจของพวกเขา เหนือสิ่งอื่นใด SAMR สามารถเรียกเก็บค่าปรับอาลีบาบาซึ่งน่าจะสูงกว่าสถิติ 975 ล้านดอลลาร์ เมื่อเทียบกับวอลคอมม์ในปี 2558
กฎใหม่ทั้งหมดเหล่านี้สามารถควบคุมการเติบโตของธุรกิจการค้าหลักของอาลีบาบา ซึ่งสร้างรายได้ส่วนใหญ่และผลกำไรทั้งหมด
กลุ่มสื่อจีนรายงาน]ล่าสุด 10 เม.ย. ผู้คุมกฎด้านตลาดประกาศปรับอาลีบาบา กรุ๊ป เป็นเงินถึง 18.2 พันล้านหยวน หรือ 2.8 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ โทษฐานผูกขาดตลาดจากการออกกฎ “2 เลือก 1” บนแพลตฟอร์มค้าปลีกออนไลน์
นอกจากนี้ อาณาจักรอาลีบาบา ยังกำลังโดนชิงตำแหน่งเจ้าตลาดจากคู่แข่งอีคอมเมิร์ซหลักอย่าง JD.com และ Pinduoduo รวมถึงการการขยายระบบนิเวศของยักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยีอื่น ๆ เช่น เทนเซนต์ และ ไป่ตู้
การหาทางโต แสวงทางรอดของอาณาจักรอาลีบาบาเป็นสิ่งที่น่าสนใจ ขณะที่ต้องเผชิญกับแรงกดดันที่บ้าน ยังโดนมาตรการของประธานาธิบดีของโดนัลด์ ทรัมป์ ทำให้สหรัฐฯ เป็นตลาดที่ไม่น่าสนใจและมีแต่ปัญหาที่ยังไม่ได้รับการแก้ไข
ความท้าทายในการต่อต้านการผูกขาดของอาลีบาบาในจีน และปัญหาด้านกฎระเบียบที่ไม่สามารถคาดเดาได้ในสหรัฐอเมริกาที่รออยู่นี้ คือ กฎหมายใหม่ของสหรัฐฯ ซึ่งมีเป้าหมายหลักเป็นบริษัทในจีนที่จดทะเบียนในสหรัฐฯ ปฏิบัติตามกฎการตรวจสอบที่เข้มงวดมากขึ้น เพื่อพิสูจน์ว่าไม่ได้ถูกควบคุมโดยรัฐบาลต่างประเทศ หากไม่ปฏิบัติตามเป็นเวลาติดต่อกันสามปี หุ้นที่จดทะเบียนในสหรัฐฯ อาจถูกเพิกถอน
ในขณะที่พรรคคอมมิวนิสต์ และ SAMR ประกบอาลีบาบาอย่างแน่นหนา จึงเป็นไปไม่ได้ที่อาลีบาบาจะปฏิบัติตามข้อเรียกร้องใหม่ ๆ ในสหรัฐฯ
สุดท้ายนี้ ยังมีเรื่องรัฐบาลจีนใช้เทคโนโลยีจดจำใบหน้าคลาวด์และ AI ของอาลีบาบา เพื่อวัตถุประสงค์ในการเฝ้าระวังต่างๆ
ความสัมพันธ์ที่ขัดแย้งกันพร้อมกับประเด็นอื่น ๆ ที่กล่าวมา อาจทำให้อาลีบาบาเป็นเป้าหมายที่สุกงอมสำหรับมาตรการคว่ำบาตรของสหรัฐฯ
ถนนข้างหน้าของอาลีบาบานั้น แม้กระแสการกำกับดูแลของอาลีบาบาเป็นเพียงชั่วคราว และราคาหุ้นที่ตกต่ำเมื่อเร็ว ๆ นี้เปิดโอกาสในการเข้าซื้อที่หายาก แต่สังเกตว่ารัฐบาลจีนกำลังกำหนดเพดานสำหรับการเติบโตในระยะยาวของอาลีบาบา และเส้นแบ่งระหว่างรัฐบาลกับอาลีบาบาที่พร่าเลือนมากขึ้น อาจทำให้นักลงทุนสหรัฐไม่สามารถถือหุ้นได้ เนื่องจากกฎระเบียบใหม่เริ่มเข้ามานั่นเอง
ว่ากันว่าจังหวะก้าวของอาลีบาบา อาจเข้าทำนอง "ก้าวไปข้างหน้า 2 ก้าว" แล้วตามด้วย "ก้าวถอยหลัง 1 ก้าว" อาจไม่ราบรื่น แต่ขึ้นอยู่ที่ว่า การก้าวไปข้างหน้ามากกว่าก้าวถอยหลัง โดยภาพรวมแล้ว ถึงอย่างไร ก็ยังก้าวไปข้างหน้า ได้ไกลกว่าเดิม