กลุ่มผู้สื่อข่าวเอเชียยกขบวนมาที่สถานีรถไฟกรุงปักกิ่ง เพื่อขึ้นรถไฟความเร็วสูง ไปยังนครเซี่ยงไฮ้ในเช้าตรู่วันที่ 12 ต.ค.ที่ผ่านมา ขบวนรถไฟความเร็วสูงขบวนใหม่เอี่ยมอ่องจอดอยู่ที่ชานชาลาพร้อมพาผู้โดยสารมุ่งสู่เมืองศูนย์กลางการเงินอันดับหนึ่งของประเทศจีน
ขณะผู้เขียนเดินไปขึ้นขบวนรถไฟ ก็แลเห็นตัวอักษรจีน ฟู่ซิง （复兴）หรือในภาษาอังกฤษ Rejuvenation ซึ่งหมายถึง “การฟื้นฟูใหม่” ที่ข้างขบวนรถไฟ เฮ! พวกเราได้นั่งขบวนรถไฟความเร็วสูงรุ่นใหม่ล่าสุดของจีน ที่วิ่งด้วยอัตราเร็ว 350 กม./ชม.นับเป็นสถิติขบวนรถไฟความเร็วสูงที่บริการขนส่งผู้โดยสารด้วยอัตราเร็วสุดในโลก
ขบวนรถไฟความเร็วสูง รุ่น “ฟู่ซิง” นี้ เพิ่งประเดิมเที่ยวเดินรถในเส้นทางปักกิ่ง-เซี่ยงไฮ้เมื่อเดือนที่แล้ว (21 ก.ย.2017) พาผู้โดยสารสู่เป้าหมายปลายทางบนระยะทาง 1,318 กิโลเมตร ภายในเวลาเพียง 4.28 ชม. ประหยัดเวลาเดินทางอีกกว่าครึ่งชั่วโมง เทียบกับการเดินทางโดยขบวนรถไฟความเร็วสูงรุ่นเก่า
จีนได้เปิดบริการรถไฟความเร็วสูงในเส้นทางปักกิ่ง-เซี่ยงไฮ้ขบวนแรกเมื่อเดือนมิ.ย.ปีค.ศ. 2011 หรือเมื่อ 6 ปีที่แล้ว โดยใช้ขบวนรถไฟความเร็วสูง “เหอเสีย” （和谐） หรือในภาษาอังกฤษ Harmony ที่หมายถึงความสมานฉันท์ วิ่งในอัตราเร็ว 300 กม./ชม. ใช้เวลาเดินทาง 5 ชั่วโมง สร้างความตื่นเต้นแก่ประชาชนในขณะนั้นมาก เพราะการเดินทางไป-มาระหว่างสองมหานครปักกิ่ง-เซี่ยงไฮ้โดยทางรถไฟก่อนหน้านั้น ใช้เวลาเดินทางกันข้ามวันข้ามคืน 10-12 ชั่วโมง
ขณะนี้ขบวนรถไฟความเร็วสูงรุ่น "เหอเสีย" ยังคงวิ่งบริการประชาชน ในอัตราเร็ว 300 กิโลเมตร/ชั่วโมง ควบคู่ไปกับจ้าวความเร็ว “ฟู่ซิง”
ขบวนรถไฟความเร็วสูง “ฟู่ซิง” นี้ อัฟเกรดจากขบวนรถไฟความเร็วสูง “เหอเสีย” โดยพัฒนาบนเทคโนโลยี “มาตรฐานจีน” การออกแบบขบวนรถไฟด้วยมาตรฐานสูงสุดที่เน้นความปลอดภัยเป็นอันดับแรก มีอายุการใช้งานถึง 30 ปี หรือ 15 ล้านกิโลเมตร สามารถวิ่งฝ่าสภาพแวดล้อมที่อุณหภูมิจาก 40 องศาเซลเซียส ถึง -40 องศาเซลเซียส และยังสามารถปรับตัวเข้ากับสภาพเงื่อนไขต่างๆ ในสภาพภูมิประเทศหลากหลาย ขณะที่รถไฟความเร็วสูง รุ่น "เหอเสีย". มีอายุใช้งาน 20-25 ปี
สำหรับอุปกรณ์เครื่องเคราภายในขบวนรถไฟ ทั้งบริการไวไฟ จุดชาร์ตแบตเตอรี่ ยูเอสบี และเครื่องอำนวยความสะดวกที่ทันสมัยอื่นๆ ก็ล้วนเป็นรุ่นปรับปรุงใหม่
“การฟื้นฟูใหม่” บนเส้นทางรถไฟความเร็วสูง
ขบวนรถไฟ “ฟู่ซิง” นับเป็นความสำเร็จถึงขีดสุดของเทคโนโลยีที่พัฒนาโดยจีน เป็นหัวใจห้องหนึ่งของการนำพาประเทศสู่ “การฟื้นฟูใหม่” และบรรลุ “ความฝันจีน” เป็นพื้นฐานของการสร้างประเทศสังคมนิยมสมัยใหม่ในกลางศตวรรษที่ 21 ซึ่งเป็น*เป้าหมายแห่งรอบ 100 ปี ของการสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีน
จีนจัดเป็นชาติน้องใหม่บนเวทีโลกในด้านการพัฒนาเครือข่ายเส้นทางรถไฟความเร็วสูง โดยเริ่มเปิดบริการฯครั้งแรกเมื่อเดือนส.ค. 1998 คือเส้นทางกว่างโจว-เซินเจิ้น นับจากนั้นมา...ภายในเวลา 19 ปี จีนมีเครือข่ายเส้นทางรถไฟรวมระยะทางยาวที่สุดในโลก โดยข้อมูล ณ ปลายปี 2016 ระบุ ไชน่า เรลเวย์ (China Railway) ได้เปิดปฏิบัติการเส้นทางรถไฟ ความยาวกว่า 22,000 กม. แล้ว คิดเป็นสัดส่วนมากกว่า 60 เปอร์เซ็นต์ของเส้นทางรถไฟความเร็วสูงของโลก
จีนได้สร้าง “แนวกระดูกสันหลัง” ของโครงข่ายเส้นทางรถไฟความเร็วสูง เรียกว่า “สี่ระเบียงเส้นทางรถไฟความเร็วสูงสายเหนือ-ใต้” และ “สี่ระเบียงเส้นทางรถไฟความเร็วสูงสายตะวันออก-ตะวันตก” อีกทั้งเส้นทางรถไฟความเร็วสูงที่ตัดผ่านกลุ่มเมืองต่างๆ อาทิ กลุ่มเมืองเขตเศรษฐกิจสามเหลี่ยมลุ่มแม่น้ำแยงซีเกียง （长三角） กลุ่มเมืองเขตเศรษฐกิจแม่น้ำจูเจียง หรือแม่น้ำไข่มุก （珠三角） และปั๋วไห่ ริม （环渤海）เส้นทางเหล่านี้ได้เชื่อมโยงกลุ่มเมืองในพื้นที่เขตตะวันออก พื้นที่ตอนกลาง พื้นที่เขตตะวันตก และพื้นที่เขตตะวันออกเฉียงเหนือ นับเป็นเรื่องน่าทึ่ง! จีนสามารถก่อสร้างโครงสร้างพื้นฐานที่ทันสมัยเพื่อพัฒนาเขตเมืองได้อย่างทั่วถึงขนาดนี้
ไชน่า เรลเวย์ ยังได้ตั้งเป้าขยายเส้นทางรถไฟความเร็วสูง ถึง 30,000 กม. ในปี 2020 ซึ่งเป็นปีที่จีนจะบรรลุ “เป้าหมายแห่งรอบ 100 ปี”* เป้าหมายแรก คือ การสร้างสังคมกินดีอยู่ดีถ้วนหน้า （小康社会） ซึ่งจะครอบคลุมกลุ่มเมืองขนาดใหญ่ในแผ่นดินใหญ่ มากกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ และวางแผนขยาย “แปดระเบียงเส้นทางรถไฟความเร็วสูงสายเหนือ-ใต้” และ “แปดระเบียงเส้นทางรถไฟความเร็วสูงสายตะวันออก-ตะวันตก” ความยาว 45,000 กม.
การพัฒนาความสามารถเทคโนโลยีรถไฟความเร็วสูงของจีน ที่สามารถเดินรถทะลุทะลวงเขตต่างๆของจีนนั้น มิใช่เรื่องง่าย ด้วยประเทศจีนมีพื้นที่กว้างใหญ่ชนิดที่ชาวยุโรปอย่างชาวเบลเยี่ยมเชื่อว่า ประเทศจีนเป็นทวีปมากกว่าประเทศ นอกจากนี้ยังประกอบด้วยภูมิประเทศหลากหลาย ทั้งเทือกเขาสูง ทะเลทราย เขตสภาพอากาศสุดขั้ว ในที่สุดพญามังกรก็ทำได้ “งูเหล็กจ้าวความเร็ว” จีนสามารถบุกฝ่าพื้นที่ในเงื่อนไขสภาพอากาศ และภูมิประเทศที่หลากหลาย อีกทั้งได้ทำสถิติโลกหลายด้าน อาทิ
- เส้นทางรถไฟความเร็วสูงสายฮาร์บิน-ต้าเหลียน ทอดผ่านพื้นที่เยือกแข็ง (permafrost) ที่อุณหภูมิต่ำสุด -40 องศาเซสเซียสในช่วงฤดูหนาว ส่วนต่างอุณหภูมิสูงสุด เกิน 80 องศาเซลเซียส
- เส้นทางรถไฟความเร็วสูงสายปักกิ่ง-กว่างโจว เป็นเส้นทางสายหลักที่ยาวที่สุดในโลก 2,281 กม. ของแนวระเบียงเหนือ-ใต้ ทอดผ่านเขตสภาพอากาศหลากหลายและพื้นที่ที่เงื่อนไขธรณีวิทยาหลากหลาย
- เส้นทางรถไฟความเร็วสูงหลันโจว-อูลู่มู่ฉี ตัดผ่านทะเลทรายโกบี เป็นเส้นทางรถไฟความเร็วสูงสายยาวที่สุดในโลก ที่ก่อสร้างแล้วเสร็จในเฟสเดียว ในเขตพื้นที่ทะเลทรายและลมแรง
- เส้นทางรถไฟความเร็วสูงปักกิ่ง-เซี่ยงไฮ้ ทำสถิติเป็นทางรถไฟไฮสปีดสายยาวที่สุดที่สร้างด้วยมาตรฐานสูงสุดในโลก แล้วเสร็จในเฟสเดียว
*“สองเป้าหมายแห่งรอบ 100 ปี”ในภาษาจีนคือ“两个一百年”奋斗目标 เป้าหมายแรกคือการบรรลุฝันการสร้างสังคมกินดีอยู่ดีถ้วนหน้าในวาระครบรอบ 100 ปีแห่งการก่อตั้งพรรคคอมมิวนิสต์จีนในปี ค.ศ. 2021 และเป้าหมายที่สองคือการบรรลุฝันการสร้างชาติสังคมนิยมสมัยใหม่ในวาระครบรอบ 100 ปีแห่งการสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีนในปี ค.ศ.2049 หรือในกลางศตวรรษนี้
