หมู่บ้านประท้วง “อูข่าน” ลงคะแนนเลือกตั้งเป็นครั้งแรก

เซาท์ไชน่ามอร์นิ่งโพสต์ - ชาวบ้านในหมู่บ้านอูข่าน มณฑลก่วงตงกว่า 6,000 คน อันเป็นชุมชนชาวประมงที่เคยรวมตัวเผชิญหน้ากับเจ้าหน้าที่รัฐบาลท้องถิ่นมาแล้วกรณีปัญหาไล่ที่อย่างไม่เป็นธรรม ได้ร่วมลงคะแนนเสียงเลือกตั้งคณะกรรมการตรวจสอบการเลือกตั้งผู้นำหมู่บ้านจำนวน 11 ชื่อ เมื่อวันพุธ (1 ม.ค.)

การเลือกตั้งในระดับหมู่บ้านในจีนเคยเกิดขึ้นมาหลายปี แต่นักวิเคราะห์ชี้ว่า สถานการณ์ในหมู่บ้านอูข่านครั้งนี้มีเอกภาพมาก เพราะไม่มีวี่แววของการจัดการหรือครอบงำสร้างอคติ และผู้ใหญ่ในหมู่บ้านทุกครัวเรือนสามารถลงคะแนนได้

ชาวบ้านจะได้เลือกผู้แทนจำนวน 11 ชื่อจาก 22 ชื่อเพื่อขึ้นไปทำหน้าที่เป็นคณะกรรมการอันมีหน้าที่ให้คำปรึกษาและจัดการการเลือกตั้งคณะกรรมาธิการหมู่บ้านตัวจริงซึ่งจะเลือกในเดือนหน้าต่อไป

บรรยากาศการเลือกตั้งเกิดขึ้นในช่วงเช้า ณ สนามเด็กเล่นโรงเรียนประถมศึกษาอูข่าน ท่ามกลางการปรากฏตัวคุมเข้มของเจ้าหน้าที่รัฐบาลจากเมืองตงไห่ และลู่เฟิง

การเลือกตั้งแบ่งผู้มีสิทธิ์ลงคะแนนออกเป็น 7 กลุ่มตามที่อยู่ และเริ่มเข้าแถวเป็นแนวยาว รับบัตรเลือกตั้งไปลงคะแนน

หยัง จินลู่ วัย 43 ปี เผยว่า ผมตื่นเต้นมาก พร้อมกับเดินยิ้มฟันขาวออกมา “นี่นับเป็นความสำเร็จใหญ่สุดของหมู่บ้านเราในรอบ 4 ทศวรรษ สำหรับผมมันเป็นประสบการณ์ครั้งประวัติศาสตร์ที่ได้ลิ้มชิมรสเค้าลางประชาธิปไตยเป็นครั้งแรก”

ในบรรดาประชาชนหมู่บ้าน 12,000 คน มีผู้มีสิทธิ์ลงคะแนนอายุเกิน 18 ปี จำนวน 8,222 คน ในจำนวนนี้คนที่มาลงทะเบียนรับรองสิทธิ์การลงคะแนนมี 7,349 คน และลงคะแนนไปแล้วเมื่อวันพุธจำนวน 6,200 คน คิดเป็นอัตราส่วนมากกว่าร้อยละ 80

หลิน รั่วหยวน ที่เพิ่งจะเข้ามามีสิทธิ์พอดิบพอดี เนื่องจากวันเกิดครบอายุ 18 ปีเพิ่งจะจัดไปก่อนวันเลือกตั้งเพียงวันเดียวกล่าวว่า “ถือว่าโชคดีและทันเวลาพอดีที่ได้มีสิทธิ์ลงคะแนนเสียงแบบยุติธรรมและเปิดกว้างเป็นครั้งแรกในหมู่บ้าน”

หยังเผยอีกว่า “ผมคิดว่ามันเป็นประชาธิปไตยอย่างแท้จริง ที่คนมีแรงบันดาลใจออกมาใช้สิทธิ์ในการลงคะแนนเสียงอย่างเต็มใจ”

สำหรับชาวบ้านแล้ว การเลือกตั้งนี้สะท้อนชัยชนะที่ชาวบ้านเรียกร้องมานานกว่า 2 ปี ทั้งการต่อต้านเจ้าหน้าที่ท้องถิ่น ที่ขโมยผืนดินของชาวบ้านไปนับตั้งแต่ปี 2549 ตลอดจนการทุจริตยักยอกเงินกองทุนสาธารณะไปอีกกว่า 700 ล้านหยวน

เหตุการณ์ประท้วงในอูข่านขยายตัวในช่วง 3 เดือนชาวบ้านเผชิญหน้ากับรัฐบาล นับจากเดือนก.ย.ยันเดือนธ.ค. ทั้งนี้มีการรวมตัวชุมนุมจนกลายเป็นการปะทะที่มีความรุนแรงกับตำรวจ เมื่อชาวบ้านถูกบีบให้สลายตัวด้วย ความตึงเครียดมาถึงจุดเดือดในเดือนธ.ค. หลังจากผู้นำการประท้วงเสวีย จินปัว วัย 42 ปี เสียชีวิตในระหว่างการคุมตัวของตำรวจ

หมู่บ้านอูข่านตกเป็นเป้าสายตาของรัฐบาล แต่สุดท้ายรัฐบาลยอมแก้ปัญหาด้วยสันติวิธีในช่วงก่อนวันคริสต์มาสที่ผ่านมา รัฐบาลมณฑลก่วงตง (กวางตุ้ง) ยอมรับข้อเสนอของชาวบ้าน และส่งคณะกรรมาธิการตรวจสอบระดับสูงลงไปดูข้ออุทธรณ์ของชาวบ้านเกี่ยวกับปัญหาไล่ที่ ตลอดจนการฟื้นฟูธรรมาภิบาลในหมู่บ้านด้วยการจัดให้มีการเลือกตั้ง

ลูกสาวของเสวีย จินปัว นามว่า เสวีย เจี้ยนหวันน้ำตาคลอเบ้าในระหว่างลงคะแนนเลือกตั้ง “ฉันรู้ว่านี่ (การเลือกตั้ง) เป็นสิ่งที่พ่อปรารถนาให้ฉันทำ ฉันแค่มาทำสิ่งที่พ่อวาดหวังไว้ให้บรรลุเท่านั้น” หล่อนกล่าว

ผู้ลงสมัครจำนวน 22 คน แต่ละคนล้วนได้รับการเสนอชื่อจากชาวบ้านมาแล้วไม่น้อยกว่า 50 เสียง อย่างไรก็ตาม ผู้ลงคะแนนเสียงจะได้รับอนุญาตให้ลงคะแนนเสียงให้ใครก็ได้ แม้ว่าคนที่ลงชื่อให้ไปนั้นจะไม่มีรายชื่ออยู่ในกลุ่มผู้สมัครของทางการก็ตาม

หีบบัตรเลือกตั้งปิดผนึกเมื่อเวลา 16.00 น. ตามเวลาท้องถิ่น หลังจากเลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์ประจำหมู่บ้าน หลิน จูหลวน ประกาศว่าหมดเวลาการเลือกตั้งแล้ว จากนั้นก็เคลื่อนย้ายหีบบัตรไปยังห้องเรียนในโรงเรียน มีหน่วยรักษาความปลอดภัยคุ้มกันหนาแน่น ส่วนบัตรเปล่าที่เหลือหลังจากการลงคะแนนเสร็จสิ้นก็เผาทิ้งทันที

หยัง เซ่อเหมา อดีตประธานคณะกรรมาธิการตัวแทนชั่วคราวของหมู่บ้านอูข่านชื่นชมกับการเลือกตั้งที่เป็นระเบียบเรียบร้อยดี พร้อมกล่าวว่า ชาวบ้านต้องสูญเสียผู้นำ (เสวีย จินปัว) และทุกข์ทรมานกับการประท้วงหลายเดือน แต่ผลที่ได้ก็คือกรรมสิทธิ์ที่ดินและการเลือกตั้งที่เป็นธรรมเป็นค่าตอบแทน

“การเลือกตั้งที่ฉ้อฉลและปิดกั้นที่เคยทำกันในอดีต มันเทียบไม่ได้กับในครั้งนี้” หยังกล่าว พร้อมย้ำว่า ผู้อาวุโสและผู้ลงคะแนนเสียงที่อ่านหนังสือไม่ออก ก็จะมีนักศึกษามหาวิทยาลัย และครูในโรงเรียนมาคอยให้การช่วยเหลือ