<迷悟习性>
ยังมีจอมทัพใหญ่ผู้หนึ่ง กรำศึกในสมรภูมิรบมายาวนาน กระทั่งในบั้นปลายชีวิตไม่อยากตกอยู่ในวังวนของสงครามอีกต่อไป ทั้งยังเข้าใจว่าตนเองเห็นซึ้งแล้วถึงเรื่องราวความเป็นไปบนโลก จึงได้เดินทางไปกราบอาจารย์เซนเพื่อขอบวชเป็นพระ
มิคาดอาจารย์เซนกลับบอกกับแม่ทัพใหญ่ผู้นี้ว่า "ท่านยังมีกิเลส มิอาจตัดขาดจากโลกีย์วิสัย ยังไม่สามารถออกบวชได้"
แม่ทัพไม่ยอมแพ้ ตอบกลับไปว่า "แต่กระผมรู้สึกว่าจิตใจตนเองสงบนิ่ง สามารถปล่อยวางทุกเรื่องได้แล้ว"
อาจารย์เซนจึงตอบเพียงว่า "เอาไว้วันหลังค่อยบวชเถิด" ได้ฟังคำปฏิเสธดังนั้นแม่ทัพจึงได้แต่ผิดหวังกลับไป
วันต่อมา แม่ทัพเดินทางมากราบพระที่วัดตั้งแต่เช้าตรู่ อาจารย์เซนเห็นดังนั้นจึงเอ่ยทักว่า "ท่านแม่ทัพตื่นแต่เช้ามากราบพระด้วยเหตุอันใดหรือ?"
แม่ทัพตอบว่า "กระผมมากราบพระแต่เช้า เพื่อขจัดความร้อนรุ่มในจิตใจ"
ทว่าอาจารย์เซนกลับเอ่ยถามแม่ทัพว่า "ออกจากบ้านมาตั้งแต่เช้า ไม่กลัวภรรยาท่านแอบคบชู้หรือ?"
เมื่อแม่ทัพได้ฟังก็บันดาลโทสะอย่างยิ่ง ตวาดอาจารย์เซนกลับไปว่า "เจ้าพระบ้า ใช้วาจาทำร้ายคน"
หลังจากแม่ทัพแสดงอาการเช่นนั้น อาจารย์เซนจึงกล่าวกับเขาว่า "เพียงกระทบถูกเบาๆ ไฟในใจท่านก็กลับลุกไหม้แผดเผาขึ้นมาอีก เช่นนี้ท่านจะบอกว่าตนเองสามารถปล่อยวางทุกเรื่องได้อย่างไรกัน?"
ยามนั้น แม่ทัพจึงได้คิด และตระหนักว่าตนเองยังไม่อาจปล่อยวางเรื่องทางโลกได้อย่างแท้จริง
ปัญญาเซน : หากจิตไม่สงบ ไม่ละวางเรื่องทางโลก แม้นครองเพศบรรพชิตก็มิอาจพ้นแดนทุกข์
ที่มา : หนังสือ 《禅的故事精华版》, 慕云居 เรียบเรียง, สำนักพิมพ์ 地震出版社, 2006.12, ISBN 7-5028-2995-4