ชี้ แม้สัมพันธ์กับมะกันขมขื่น “ปากีฯ” ก็ยังมีจีนเป็นเพื่อน

เอเยนซี - ดูเหมือนว่าปากีสถานจะเห็นจีนเป็นพันธมิตรที่น่าไว้ใจมากขึ้น หลังจากที่เพิ่งจะรู้สึกขมขื่นกับสหรัฐฯ ที่บุกมาลอบสังหารบินลาดินถึงถิ่น แถมยังโทษว่าปากีฯ ให้ที่กำบังผู้ก่อการร้าย

นายกรัฐมนตรีปากีสถาน ยูซุฟ ราซา กิลานี เดินทางเยือนจีนเป็นเวลา 4 วัน (17-20 พ.ค.) เพื่อแสดงให้โลกรู้ว่า แม้ว่าสัมพันธ์กับมะกันจะขมขื่นและตึงเครียด หลังจากมะกันบุกมาสังหารนายอุซะมะห์ บินลาดินบนผืนดินอธิปไตยของปากีฯ แต่ปากีฯเองก็ยังมีอีก 1 มหาอำนาจให้หันหน้าเข้ามาพึ่งพาได้ นั่นคือ “พญามังกรจีน”

การเยือนฯ ในครั้งนี้เป็นส่วนหนึ่งของแผนการเฉลิมฉลองครบรอบ 60 ปีสัมพันธ์ทางการทูตจีน-ปากีสถาน สัญญาที่จีนลั่นว่าจะสนับสนุนปากีฯ นั้นช่างเป็นเวลาที่เหมาะเจาะในยามนี้ แอนดรูว สมอล นักวิจัยจากกองทุนเจอร์มัน มาร์แชล แห่งบรัสเซลส์ ผู้ศึกษาบทบาทของจีนในปากีสถาน ชี้ว่า “การเยือนจีนครั้งนี้ เป็นการแสดงให้สหรัฐฯ และประชาคมโลก เห็นว่า ปากีสถานยังมีทางเลือก”

“แม้ว่าจีนยังมิอาจแทนที่มหาอำนาจสหรัฐฯได้ แต่จีนก็เป็นไพ่ใบสำคัญที่จะใช้ต่อรองกับสหรัฐฯได้”

มะกันเป็นผู้อุปถัมภ์รายใหญ่ของปากีสถาน แต่เมื่อได้นำกองทหารมาลอบสังหารบิน ลาดินเมื่อวันที่ 2 พ.ค. บนพื้นดินอธิปไตยของปากีฯ ที่บิน ลาดินใช้ซ่อนตัวมาหลายปี ก็ส่งผลให้สัมพันธภาพตึงเครียดขึ้นมา

การเยือนกรุงปักกิ่งในครั้งนี้ กิลานีไม่ได้สนใจเสียงวิพากษ์วิจารณ์อื่นใด หู ซื่อเซิ่ง ผู้เชี่ยวชาญด้านจีน-เอเชียใต้ประจำสถาบันความสัมพันธ์ระหว่างประเทศร่วมสมัย ของรัฐบาลจีนชี้ว่า “อย่างน้อย การเยือนจีนก็เท่ากับปากีฯ กำลังบอกสหรัฐฯว่า ปากีฯ ยังมีจีนเป็นที่ไป และแน่ทีเดียว จีนก็ต้องให้การสนับสนุนปากีสถานอย่างเต็มที่”

ศาสตราจารย์ฝู เซี่ยวเฉียง ประจำสถาบันเดียวกัน ชี้ว่า การให้การสนับสนุนปากีฯของจีนนั้น จะไม่นำไปสู่การพิพาทระหว่างจีน-มะกัน “สหรัฐฯ ต้องคิดทบทวนเสียใหม่เกี่ยวกับบทบาทของปากีสถานในเชิงยุทธศาสตร์ภูมิภาค และเรื่องการออกนโยบายกับปากีฯ ในระยะสั้น เพราะจริง ๆ แล้วสิ่งที่จีนและสหรัฐฯต้องการให้เกิดคือ ความมีเสถียรภาพในปากีสถาน จุดนี้ไม่ต่างกันเลยระหว่างจีนและสหรัฐฯ”

ศาสตราจารย์เจ้า กานเฉิง ประจำสถาบันการศึกษาโลกสากลแห่งเซี่ยงไฮ้ เผยว่า การเสียชีวิตของบิน ลาดินจะนำมาสู่ประเด็นอภิปรายระหว่างกิลานีและผู้นำจีนโดยจีนและปากีฯ ต้องรับมือกับผลที่กำลังจะเกิดขึ้นในเรื่องนี้

เจ้าชี้ว่า “ปากีฯเองกำลังถูกกดดันอย่างสูงจากภายใน เนื่องจากประชาชนปากีฯ ไม่สนับสนุนรัฐบาลในการปราบผู้ก่อการร้าย และไม่สนับสนุนสหรัฐฯ ผู้นำปากีสถานจึงต้องมาหาเสียงสนับสนุนจากภายนอก รวมทั้งจากจีนด้วย”

ในคำประกาศการเสียชีวิตของบินลาดิน กิลานีอธิบายจีนว่าเป็น “เพื่อนในทุกยาม” ของปากีสถาน ขณะที่สหรัฐฯแสดงความไม่ไว้ใจปากีฯ แม้ว่าจะยังคงส่งเงินช่วยเหลือมาให้อีกหลายพันล้านดอลลาร์เพื่อนำมาหล่อเลี้ยงกองทัพปากีฯในการทำสงครามต่อต้านกองกำลังฝ่ายมุสลิมก็ตาม

ผู้สังเกตการณ์หลายคนเห็นว่า อย่างไรก็ตาม รัฐบาลปากีสถานและกองทัพฯจะต้องพึ่งพาเงินช่วยเหลือจากสหรัฐฯ ซึ่งในรอบ 10 ปีที่ผ่านมา มีมูลค่าถึง 20,000 ล้านดอลลาร์

เจ้าหน้าที่และสื่อทางการจีนชี้ว่า จีน-ปากีฯ จะใช้การเยือนในรอบ 4 วันนี้เพื่อแสดงบทบาทให้โลกรู้ว่า จีนเป็นเพื่อนที่แน่นอนมั่นคง (กับทุกประเทศ) ไม่เหมือนสหรัฐฯ

การที่จีนให้การสนับสนุนปากีสถานเรื่องพลังงานนิวเคลียร์ ไม่เพียงเพราะถ่วงดุลมะกันและอินเดีย แต่เพราะจีนเกรงกลัวปัญหาความไม่มั่นคงจะปะทุขึ้นในพื้นที่เขตมุสลิมของจีนเอง เช่นซินเจียง ฯ ซึ่งมีชายแดนติดกับโลกมุสลิม