หนังสือพิมพ์สากล – สำนักงานพันธุกรรม สังกัดบัณฑิตยสภาด้านวิทยาศาสตร์ของจีน ได้ทำการสำรวจสถิติ “แซ่” (นามสกุล) ของคนจีน ด้วยการสำรวจจากประชาชน 296 ล้านคน ใน 1,110 เขตทั่วประเทศ พบว่า ปัจจุบันมี “แซ่” ของคนจีนที่เหลือใช้กันอยู่เพียง 4,100 แซ่ ในขณะที่แซ่ที่ปรากฏในประวัติศาสตร์จีนนั้นมีมากถึง 24,000 แซ่ เท่ากับว่า ใน 1,000 ปีที่ผ่านมา มีแซ่หายสาบสูญไปแล้วกว่า 20,000 ตระกูล
นายหยวนอี้ต๋า ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยต้นกำหนดตระกูลชาวจีน ได้ระบุว่า “แซ่เล็ก (แซ่ที่มีคนใช้น้อย) ได้สูญหายไป ส่วนแซ่ใหญ่ (แซ่ที่มีคนใช้กันเยอะ) ก็มีคนใช้มากขึ้น เช่น หลังจากที่เผ่าเซียนเปยในยุคราชวงศ์เหนือ-ใต้ (ค.ศ.420-589) ได้เข้าสู่ภาคกลางแล้ว ส่วนใหญ่ก็จะเปลี่ยนมาใช้แซ่ของชาวฮั่น ทำให้แซ่เล็กหลายแซ่นั้นลดลงไปมาก หรือหมดไปเลยก็มี”
หยวนอี้ต๋า ยังได้ระบุว่า “การอนุรักษ์แซ่ที่มีน้อยเอาไว้นั้น ในขณะนี้ทางการไม่สามารถกำหนดนโยบายที่จะให้สิทธิพิเศษ หรือนโยบายที่จะอนุรักษ์ไว้ได้ ดังนั้น จึงต้องอาศัยความต้องการของปัจเจกบุคคลมากกว่า”
ถึงแม้ว่า แซ่เก่าจะหายไปมาก แต่ก็มีแซ่ใหม่ๆ ที่ปรากฏขึ้น เช่น บางคนเอาแซ่ของพ่อกับแม่มารวมกันเกิดขึ้นเป็นแซ่ใหม่ ที่มักจะมี 2 พยางค์ เช่น แซ่หลี่หวัง ก็พบมากในมณฑลฝูเจี้ยน (ฮกเกี้ยน) และกวางตุ้ง
นอกจากนั้น ก็จะมีประเภทที่พ่อแม่ตั้งแซ่ใหม่ให้กับลูก ที่ไม่เกี่ยวอะไรกับแซ่ของพ่อแม่เลย เช่นแซ่ อี (ที่แปลว่าหนึ่ง) ซึ่งเป็นแซ่ใหม่ที่พ่อแม่เลือกตั้งให้กับลูก
อนึ่ง แซ่ของคนจีนที่ใช้กันในปัจจุบัน ส่วนใหญ่ยังคงเป็นแซ่ที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษที่กินระยะเวลามาหลายพันปี โดยแซ่ที่มีการสืบทอดในวงศ์ตระกูมายาวนานเช่นนี้ จะสามารถให้ข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องของพันธุกรรมได้มาก
ปัจจุบันแซ่ที่คนจีนนิยมใช้มีอยู่กว่า 2,000 แซ่ และชื่อที่นิยมใช้ก็มีอยู่ราว 3,000 กว่าชื่อ ดังนั้น ในประเทศจีนที่มีประชากรกว่า 1,300 ล้านคน จะมีคนที่ชื่อแซ่ซ้ำกันเป็นจำนวนมาก นอกจากนั้น แซ่ที่ประชาชนกว่า 90% ใช้นั้น ก็กระจุกตัวอยู่ที่เพียง 100 กว่าแซ่ เท่ากับว่า แซ่ที่มีคนใช้จำนวนมากบางแซ่ ยังมีจำนวนคนมากกว่าประชากรรวมของประเทศขนาดกลาง 1 ประเทศทีเดียว
ทั้งนี้ ที่ผ่านมา ชาวจีนจะให้ความสำคัญกับแซ่มาก เพราะแซ่จัดเป็นตัวแทนของวงศ์ตระกูล ชาวจีนจึงมักอยากจะมีลูกชาย เพื่อสืบทอดรักษาวงศ์ตระกูลเอาไว้ และคนจีนจำนวนไม่น้อยที่คิดว่าการไม่มีลูกหลานสืบสกุล จะเป็นการอกตัญญูต่อบุพการีและบรรพชน