วอชิงตันโพสต์16/06/06 – กลุ่มนักศึกษาสิ่งมีชีวิตสมัยดึกดำบรรพ์ขุดพบซากฟอสซิลบรรพบุรุษเก่าแก่สุดของนกอายุกว่า 110 ล้านปีที่มณฑลกันซู่ พิสูจน์สัตว์ปีกในปัจจุบันมีวิวัฒนาการมาจากสัตว์น้ำ
นิตยสาร Science ฉบับวันนี้ (16) ได้ลงรายงานผลการวิจัยระบุ ทีมนักชีววิทยานานาชาติ ที่ศึกษาเกี่ยวกับสัตว์โลกล้านปีนำโดย โหยวไห่ลู่ จากสถาบันบัณฑิตยสภาด้านธรณีวิทยาแห่งชาติจีน ได้ขุดพบซากฟอสซิลสัตว์ปีกโบราณที่เรียกว่า Gansus yumenensis บริเวณทะเลสาบเก่าแก่ใกล้ภูเขาฉางหม่าในมณฑลกันซู่ สันนิษฐานอาจเป็นบรรพบุรุษที่เก่าแก่ที่สุดของนกในปัจจุบัน
ซากฟอสซิลนี้ประกอบด้วยชิ้นส่วนโครงกระดูกสัตว์ 5 ตัว ที่เกือบสมบูรณ์ มันมีเนื้อเยื่ออ่อน รวมทั้งขนนกและพังผืดที่เท้าคล้ายเป็ดด้วย ขาดเสียแต่ส่วนหัว การค้นพบครั้งนี้พิสูจน์ว่า สัตว์ปีกในปัจจุบันวิวัฒนาการมาจากสัตว์น้ำ
แมทธิว ซี ลามันนา จากพิพิธภัณฑ์คาร์นิจี มิวเซียม ออฟ เนเจอรัล ฮีสทอรี หนึ่งในทีมสำรวจให้สัมภาษณ์ว่า “เรายังไม่ทราบว่าพวกมันกินอะไรเป็นอาหาร เพราะไม่มีส่วนกะโหลก แต่ขาและเท้าแสดงว่ามันสามารถดำน้ำได้”
“Gansus น่าจะมีพฤติกรรมคล้ายกับญาติของมันที่ยังมีชีวิตในยุคนี้ อย่างเช่นกินปลา แมลง และพืชบางชนิด” เจอรัลด์ แคริส จากวิทยาลัย Dixie State College of Utah กล่าวพร้อมเสริมว่า “อย่างไรก็ตาม เราก็ยังไม่สามารถให้คำตอบเรื่องอาหารของมันได้อย่างแน่ชัดจนกว่าจะพบส่วนหัวของมัน”
ที่ผ่านมามีการถกเถียงกันอย่างมากระหว่างสายพันธุ์ของนกโบราณและนกปัจจุบัน แต่ Gansus สามารถเติมช่องว่างดังกล่าวได้อย่างลงตัว Gansus มีขนาดตัวเท่ากับนกพิราบ แต่คล้ายกับนกกินปลาหางสั้นหรือเป็ด เจอรัลด์กล่าว
การค้นพบครั้งนี้ทำให้ได้รายละเอียดใหม่มากมาย และพบว่าบรรพบุรุษของนกปัจจุบันน่าจะมีอายุมากกว่าที่เคยสันนิษฐานไว้อีก 10 ล้านปี โดยอายุของ Gansus yumenensis มากถึง 110 ล้านปี
ทั้งนี้ ที่ผ่านมาเคยมีนักชีววิทยาสัตว์โลกล้านปีเชื่อว่าไดโนเสาร์พันธุ์อาร์คีออฟเทอริกซ์ (Archaeopteryx) ซึ่งพบซากในยุโรป เป็นบรรพบุรุษของสัตว์ปีกในปัจจุบัน มันมีอายุย้อนไปถึง 150 ล้านปี มีปีกและหางยาว แม้จะมีขนนกปกคลุม แต่อาร์คีออฟเทอริกซ์ก็มีลักษณะของสัตว์เลื้อยคลานหลายประการ
อย่างไรก็ตาม จากการค้นพบซากฟอสซิลไดโนเสารที่มีขนนกปกคลุมเมื่อไม่นานมานี้ ทำให้เกิดความคิดใหม่ว่า ไดโนเสาร์สามารถมีขนนก มีปีกได้ ซึ่งจะช่วยมันให้สามารถปีน กระโดด และยกตัวขึ้นสูง แต่ไม่สามารถบินได้อย่างแท้จริง ซึ่งนี่เป็นข้อถกเถียงเกี่ยวกับอาร์คีออฟเทอริกซ์ ตรงข้ามกับ Gansus ซึ่งมีลักษณะเป็นนกอย่างชัดเจน