ตามธรรมเนียมปฏิบัติของชาวจีนยุคใหม่ เมื่อเทศกาลตรุษจีนหรือวันขึ้นปีใหม่เวียนมาบรรจบ ในกระบวนการเฉลิมฉลอง คืนส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่จะเป็นช่วงเวลาที่สำคัญ ที่สมาชิกทุกรุ่นในครอบครัวจะมารวมตัวกันพร้อมหน้าพร้อมตา เพื่อร่วมทานอาหารที่เรียกในภาษาจีนว่า ‘เหนียนเยี่ยฟั่น (年夜饭)’ หรือมื้ออาหารในคืนส่งท้ายปีเก่า
แม้การไปฉลองอาหารในค่ำคืนส่งท้ายปีเก่าตามโรงแรมภัตตาคารหรูๆ จะไม่ใช่เรื่องแปลกสำหรับคนจีนในยุคนี้ แต่การที่ราคาชุดอาหารที่ว่าสูงถึง 198,000 หยวน หรือ ถ้าเทียบเป็นเงินไทยก็ราว 990,000 บาทนั่น คุณจะเลือกหรือไม่ ? เพราะเป็นเงินก้อนที่สามารถซื้อรถยนต์ได้ 1 คันเลยทีเดียว
ภัตตาคารสไตล์ฮ่องกงที่มีชื่อว่า ‘เหล่าเจิ้งซิง’ (老正兴) ในหังโจวได้เข็นเมนู ‘เหนียนเยี่ยฟั่น’ สุดหรูหราอลังการถึง 5 ชุด โดยถูกที่สุดอยู่ที่ 38,000 หยวน (ราว 190,000 บาท) ส่วนชุดที่แพงสุดมีราคาสูงถึง 198,000 หยวน (ราว 990,000 บาท)
เถ้าแก่เสิ่น เจ้าของร้านภูมิใจนำเสนอว่า เมนูสุดหรูราคาสูงเสียดฟ้าที่จัดมานี้ ไม่ใช่แค่เรื่องหวังสร้างกระแสให้ดังเฉยๆ แต่เป็นเมนูพิเศษสำหรับเพื่อนๆ ที่ชื่นชอบการกินและกระเป๋าหนักทั้งหลาย หังโจวเป็นเมืองที่มีธุรกิจด้านภัตตราคารที่เจริญก้าวหน้า ‘เหนียนเยี่ยฟั่น’ ที่จัดไว้ครั้งนี้ ถือเป็นการ ‘โยนอิฐล่อหยก’ คือล่อร้านอาหารเจ้าอื่นได้งัดฝีมือออกมาโชว์บ้าง
ทางร้านของเถ้าแก่เสิ่น เปิดกิจการมานานหลายสิบปี รวบรวมเครื่องปรุงล้ำค่าไว้ไม่น้อย บางอย่างหาไม่ได้แล้วตามท้องตลาด เช่น ซอสหมักชั้นเลิศ หรือหอยเป๋าฮือตัวละ 20,000 หยวน และหูฉลามชั้นยอดจากฟิลิปปินส์ หรือแม้แต่ชา ก็เป็นชาผู่เอ่อร์ที่ขึ้นชื่อของหยุนหนันที่เก็บรักษาไว้มานานกว่า 50 ปี
เถ้าแก่เสิ่นเล่าต่อว่า มณฑลเจ้อเจียงเป็นพื้นที่ที่มีระดับการพัฒนาทางเศรษฐกิจค่อนข้างสูง ผู้คนที่นี้หาเงินเก่ง ทั้งยังรู้จักใช้เงินและใช้ชีวิต แม้โต๊ะหนึ่งจะราคาหลักหมื่นหลักแสนหยวน แต่เป็นการผสมผสานสุดยอดเมนูที่ตั้งอกตั้งใจทำ ไม่ใช่อาหารธรรมดาแค่สองสามอย่าง ซึ่งรับประกันความอิ่มเอมรสเลิศ และพิสูจน์ถึงความคุ้มค่าของเงินที่จ่ายไปแน่นอน
ฝ่ายผู้บริโภคในเมืองหังโจวต่างก็มีความเห็นที่หลากหลายกันไปในเรื่องเมนูระดับฮ่องเต้นี้ คุณหวัง ชาวเมืองหังโจว เห็นว่าราคาของ ‘เหนียนเยี่ยฟั่น’ นี้เหมือนจะไม่ได้มีเป้าหมายอยู่ที่กลุ่มสามัญชนคนธรรมดา เพราะทุกวันนี้รายได้ต่อปีของคนส่วนใหญ่จะอยู่ที่ 2-3 หมื่นหยวน ถ้าต้องจ่ายเงินไปเพื่ออาหารเพียงมื้อเดียวนี้ คงหมดตัวแน่
ด้านคุณหู ผู้ที่ทำธุรกิจร้านอาหารมานานหลายปี บอกว่า แต่ก่อนนี้ตามโรงแรมภัตตาคารที่จัดเมนูราคาแพง ล้วนเป็นพวกที่ ‘เมนูขี้จุ๊’ ทั้งนั้น เช่น แค่เติมโสมเกาหลีเข้าไปในอาหาร ก็ตั้งราคาเสียสูงลิบ เพราะการทำอาหารเลิศรสให้สมกับราคาจริงๆ ที่จะได้ใจผู้บริโภคนั้น ไม่ใช่เรื่องง่าย
ส่วนสี่ว์ลี่ซิง นักธุรกิจรายหนึ่ง ให้ความเห็นว่า นัยดั่งเดิมของ ‘เหนียนเยี่ยฟั่น’ นั้น คือการได้ล้อมวงสรวลเสเฮฮาในหมู่เครือญาติครั้งใหญ่ประจำปี โดยไม่ได้ขึ้นอยู่กับราคาอาหารของมื้อนั้นว่าจะต้องสูงส่งเพียงใด ซึ่งราคาอาหารที่สูงดุจยอดหอคอยนี้ มีแต่จะเร่งเร้าค่านิยมฟุ่มเฟือยในสังคม ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่ควรส่งเสริมอย่างยิ่ง เพราะผู้ที่เสพอาหารจานนี้ กลับให้ความสำคัญกับภาพลวงตาที่อยู่นอกเหนืออาหาร ซึ่งเกิดจากจิตใจที่ฟุ้งเฟ้อนั่นเอง
ขณะที่บางคนก็เห็นว่า อาหารค่ำมื้อส่งท้ายปีนี้ เป็นเพียงปรากฏการณ์อย่างหนึ่งของตลาดเท่านั้น ซึ่งเป็นการตอบสนองความต้องการระหว่างกันของพ่อค้าและผู้บริโภค
นักสังคมศาสตร์รายหนึ่งของเมืองหังโจว ระบุว่า สืบเนื่องจากคุณภาพชีวิตที่ยกระดับขึ้นของคนจีน ช่องว่างรายได้นับวันก็ยิ่งถ่างกว้างมากขึ้น ในมุมของนักธุรกิจ การจัด ‘เหนียนเยี่ยฟั่น’ ราคาสูงลิ่ว ก็เพื่อเอาใจความต้องการของคนชั้นสูง ซึ่งจะสำเร็จหรือไม่ ก็ต้องขึ้นอยู่กับบทพิสูจน์ทางการตลาด แต่สำหรับลูกค้าแล้ว แม้เงินจะอยู่ในกระเป๋าของลูกค้าเอง และคนอื่นไม่มีสิทธิมากะเกณฑ์การจับจ่ายใช้สอยของเขา แต่จากประสบการณ์ในประเทศที่พัฒนาแล้ว ล้วนพิสูจน์ให้เห็นแล้วว่า ‘วุฒิภาวะของผู้บริโภคเป็นเรื่องที่ต้องใช้เวลากว่าจะเติบโต’
ด้านวิเวียน หวัง ชาวจีนที่เข้ามาตั้งรกรากในไทยนับ 10 ปี ได้แสดงความเห็นเกี่ยวกับเมนูแพงหูฉี่นี้ว่า “กระแสที่ชาวจีนออกไปทาน ‘เหนียนเยี่ยฟั่น’ นอกบ้านเกิดขึ้นมาหลายปีแล้ว เพราะเศรษฐกิจของประเทศที่ดีขึ้นทำให้ชาวจีนมีรายได้เพิ่มมากขึ้น จึงยินดีที่จะจ่ายเงินเพื่อซื้อความสะดวก ไม่ต้องจัดเตรียมหรือเก็บล้างเอง เมื่อทานเสร็จแล้วก็สามารถกลับบ้านมานั่งคุยกันหรือทำกิจกรรมร่วมกันได้ แต่การที่ภัตตาคารหรือโรงแรมคิดเมนูอาหารราคาแพงลิ่วเช่นนี้ออกมา ส่วนหนึ่งน่าจะเพราะต้องการเรียกร้องความสนใจ แม้ว่าเมนูจะประกอบไปด้วยอาหารหายากจากเขาสูงทะเลลึก แต่การบริโภคโปรตีนเข้าไปมากๆ อย่าง เปาฮื้อ หูฉลาม ในครั้งเดียวอาจจะเกิดปฏิกิริยากับร่างกายได้ และเป็นการฟุ่มเฟือยเกินความจำเป็น”
อย่างไรก็ตาม เท่าที่ทราบ จนถึงขณะนี้ ก็ยังไม่มีคนจอง ‘เหนียนเยี่ยฟั่น’ ที่ราคาเหยียบล้านนี้
เรียบเรียงจาก ซินหัวเน็ต / โซหูเน็ต
คลิกอ่านที่มาของ 'เหนียนเยี่ยฟั่น'