4. วิวัฒนาการลัทธิมาร์กซ์จีน (ต่อ)
4.10 การเกิดขึ้นของทฤษฎีชี้นำใหม่ๆหลังยุคเติ้งเสี่ยวผิง
1) ทฤษฎี “สามตัวแทน”
ความคิดเหมาเจ๋อตง สะท้อนถึงการ “เข้าถึง”กฎเกณฑ์การปฏิวัติประเทศจีน สามารถชี้นำการแก้ปัญหาการปฏิวัติเปลี่ยนแปลงสังคม จากกึ่งเมืองขึ้นกึ่งศักดินา มาเป็นสังคมนิยมได้ ทฤษฎีเติ้งเสี่ยวผิงสะท้อนถึงการ “เข้าถึง” กฏเกณฑ์การพัฒนาสร้างสรรค์ระบอบสังคมนิยมเอกลักษณ์จีน สามารถชี้นำการพัฒนาประเทศให้ทันสมัยเจริญรุ่งเรือง ประชาชนอยู่ดีกินดีได้ บนพื้นฐานดังกล่าว พรรคคอมมิวนิสต์จีนภายใต้การนำของคณะผู้นำรุ่นที่สามที่มีเจียงเจ๋อหมินเป็นแกนนำ ก็ได้พัฒนาทฤษฎี “สามตัวแทน”ขึ้นมา เพื่อแก้ปัญหาการเป็นพรรคบริหารประเทศของพรรคคอมมิวนิสต์จีน
นั่นคือ การจะสามารถดำรงสถานภาพของการเป็นพรรคบริหารประเทศที่ดี สอดคล้องกับความเรียกร้องต้องการของประชาชนชาวจีน สามารถปฏิบัติภารกิจทางประวัติศาสตร์ได้อย่างยาวนาน พรรคคอมมิวนิสต์จีนจะต้อง 1. เป็นตัวแทนความเรียกร้องต้องการการพัฒนาของพลังการผลิตที่ก้าวหน้า 2. เป็นตัวแทนทิศทางการพัฒนาของวัฒนธรรมที่ก้าวหน้า และ 3. เป็นตัวแทนผลประโยชน์ที่แท้จริงของประชาชน
กล่าวได้ว่า ทฤษฎีสามตัวแทนเป็นการต่อเนื่องของทฤษฎีสร้างพรรคของพรรคคอมมิวนิสต์จีน ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญของทฤษฎีลัทธิมาร์กซ์เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวปฏิวัติและการสร้างสรรค์สังคมนิยม
ในยุคปฏิวัติ พรรคคอมมิวนิสต์จีนภายใต้การนำของคณะผู้รุ่นที่หนึ่งที่มีเหมาเจ๋อตงเป็นแกนนำ (ค.ศ. 1935-1976)ได้วางรากฐานการสร้างพรรคไว้ว่า ที่สำคัญคือจะต้องสร้างทางความคิด ปลูกฝังแนวคิดทฤษฎีมาร์กซิสม์ ยึดมั่นในจุดยืน ทัศนะ วิธีการมาร์กซิสม์ ตกผลึกเป็นหลักใหญ่สามประการคือ “หาสัจจะจากความเป็นจริง เดินแนวทางมวลชน และเป็นอิสระเป็นตัวของตัวเอง” ดำเนินแนวนโยบายแก้ไขปัญหาของประเทศจีนอย่างสอดคล้องกับความเป็นจริง ประสบชัยชนะ สามารถปลดปล่อยประเทศจีนได้ในที่สุด
ในยุคเติ้งเสี่ยวผิงเป็นแกนนำ (ค.ศ. 1977-1989) ได้สืบต่อการสร้างพรรคตามหลักใหญ่สามประการ พร้อมกับเชื่อมโยงเข้ากับปัญหาเป็นจริงที่ดำรงอยู่ในพรรคฯจีน เน้นการ “ปลดปล่อยความคิด” ให้หลุดพ้นจากร่มเงาอิทธิพลของเหมาเจ๋อตงที่ครอบคลุมพรรคฯอย่างแน่นหนาในช่วงการเคลื่อนไหวปฏิวัติใหญ่ทางวัฒนธรรม กำหนดเป็นแนวคิดชี้นำวิธีคิดของทั่วทั้งพรรคว่า “ปลดปล่อยความคิด หาสัจจะจากความเป็นจริง” ฟื้นฟูความเข้มแข็งของพรรคฯจีน ดำเนินนโยบายปฏิรูปและเปิดกว้าง ขับเคลื่อนกระบวนการพัฒนาสังคมนิยมเอกลักษณ์จีน
ในยุคเจียงเจ๋อหมินเป็นแกนนำ (ค.ศ.1990-2002) พรรคฯจีนได้ให้ความสำคัญกับการปรับแนวคิดให้ทันกับการเปลี่ยนแปลงต่างๆที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วทั้งในและนอกประเทศ จึงได้เพิ่มคำว่า “ก้าวไปพร้อมกับกาลเวลา” เข้าไปในหลักการสร้างพรรคทางความคิด เป็น “ปลดปล่อยความคิด หาสัจจะจากความเป็นจริง ก้าวไปพร้อมกับกาลเวลา” มุ่งสร้างความพร้อมทางวิธีคิดให้แก่พรรคฯจีน ประมวลองค์ความรู้และพัฒนาแนวคิดทฤษฎีใหม่ๆขึ้นมา ชี้นำการกำหนดนโยบาย ขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศให้ทันสมัยในสภาพแวดล้อมทางเศรษฐกิจสังคมที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว มีทั้งโอกาสและความเสี่ยงเกิดขึ้นคละเคล้ากันไป
ความพร้อมทางวิธีคิดและทฤษฎีชี้นำ จะทำให้พรรคฯจีนจับฉวยโอกาสได้ง่าย และหลีกเลี่ยงอันตรายได้ไม่ยาก สามารถนำประชาชนชาวจีนเดินหน้าพัฒนาประเทศให้ทันสมัย สร้างความมั่งคั่งอย่างต่อเนื่องยาวนาน ได้รับการยอมรับมากขึ้นในหมู่ประชาชนจีน ในฐานะพรรคบริหารประเทศที่ดีมีคุณภาพ
สถานภาพของพรรคคอมมิวนิสต์จีนก็จะมั่นคง ยืนยงตลอดไป
นักวิชาการทฤษฎีมาร์กซิสม์จีนพูดในทำนองเดียวกันว่า การนำเสนอทฤษฎีสามตัวแทน เป็นผลจากการสรุปประสบการณ์ของพรรคฯจีน นับตั้งแต่ก่อตั้งพรรคฯในปี ค.ศ.1921 เป็นต้นมา รวมเวลา(เมื่อปี ค.ศ.2000 ที่เจียงเจ๋อหมินนำเสนอทฤษฎีสามตัวแทน) 80 ปี เกิดความรับรู้ชัดเจนยิ่งขึ้นใน 1. กฎเกณฑ์พัฒนาการพรรคคอมมิวนิสต์จีน 2. กฎเกณฑ์พัฒนาการระบอบสังคมนิยม และ 3. กฎเกณฑ์พัฒนาการของมวลมนุษยชาติ
เมื่อมองแบบเชื่อมโยงก็สามารถอธิบายได้ตามหลักลัทธิมาร์กซ์ว่า พลังการผลิตคือตัวขับเคลื่อนเบื้องต้นที่สุดของสังคมมนุษย์ การปฏิวัติสังคมก็เพื่อปลดปล่อยพลังการผลิต และพัฒนาพลังการผลิต การพัฒนาสร้างสรรค์สังคมนิยมจึงเน้นการปฏิรูประบบ กลไก ปลดปล่อยพลังการผลิตและพัฒนาพลังการผลิต ดังนั้น ภารกิจสำคัญของพรรคคอมมิวนิสต์จีนจึงอยู่ที่การดำเนินการปฏิวัติ(ในยุคปฏิวัติ) และปฏิรูป(ในยุคพัฒนา) ปลดปล่อยและพัฒนาพลังการผลิต ขับเคลื่อนกระบวนการพัฒนาในระบอบสังคมนิยม ขับเคลื่อนกระบวนการพัฒนาของประชาชาติจีน ในบริบทของกระบวนการพัฒนาของมวลมนุษยชาติ
การพัฒนาพรรคฯจีน ให้เป็นพรรคบริหารประเทศที่ดี จึงเป็นองค์ประกอบสำคัญของกระบวนการพัฒนาประเทศจีนในระบอบสังคมนิยม และกระบวนการพัฒนาของมวลมนุษยชาติ
เนื้อหาก็คือปลดปล่อยและพัฒนาพลังการผลิต ซึ่งเมื่อพลังการผลิตพัฒนาก้าวหน้า มีการใช้วิทยาการใหม่ๆมากขึ้นเรื่อยๆ ก็จะสามารถสร้างผลิตผลสู่สังคมมากขึ้น สนองตอบความเรียกร้องต้องการของมวลมนุษยชาติได้มากขึ้น เกิดการเปลี่ยนแปลงในวิถีดำเนินชีวิต ถักถอเป็นวัฒนธรรมใหม่ สะท้อนถึงอารมณ์ความรู้สึก และค่านิยมใหม่ๆ อย่างไม่ขาดสาย
การปวารณาตัวเป็น “ตัวแทน”ความเรียกร้องต้องการการพัฒนาของพลังการผลิตที่ก้าวหน้า หมายถึงว่าพรรคคอมมิวนิสต์จีนพร้อมดำเนินการปฏิรูประบบ กลไก ต่างๆที่เป็นอุปสรรคขัดขวางการพัฒนาขยายตัวของพลังการผลิตใหม่ๆ ที่ก้าวหน้าทรงประสิทธิภาพมากกว่า ที่จะสามารถสนองตอบความต้องการของประชาชนได้ดีกว่า
ทั้งนี้ พรรคคอมมิวนิสต์จีน ในฐานะเป็นกองหน้าของชนชั้นกรรมกรและประชาชนจีนทั้งชาติ จึงพร้อมที่จะดำเนินมาตรการทุกอย่างตอบสนองความเรียกร้องต้องการของประชาชนชาวจีน
แสดงบทบาทเป็นตัวแทนผลประโยชน์ที่แท้จริงของประชาชน และพร้อมที่จะผลักดันกระบวนการพัฒนาของวัฒนธรรมใหม่ๆ ซึมซับและเรียนรู้วัฒนธรรม ภูมิปัญญาของมวลมนุษยชาติ
การนำเสนอทฤษฎีสามตัวแทนของพรรคฯจีนยุคเจียงเจ๋อหมิน ได้นำไปสู่การรณรงค์ยกระดับคุณภาพของพรรคฯจีนครั้งใหญ่ โดยเน้นไปยังการเสริมสร้างคุณสมบัติที่ก้าวหน้าของพรรคให้โดดเด่น ในทางปฏิบัติก็คือ การทำทุกสิ่งทุกอย่างในฐานะ “สามตัวแทน”
ทั้งนี้ เพื่อให้พรรคคอมมิวนิสต์จีน เป็นพรรคบริหารประเทศทรงคุณภาพ เป็นที่ยอมรับของประชาชนชาวจีนรุ่นใหม่ ซึ่งมีความคิดอิสระ แตกต่างไปจากคนรุ่นก่อนๆ
อันเป็นผลจากการดำเนินนโยบายปฏิรูปและเปิดกว้างของพรรคฯจีน รวมทั้งการนำระบบเศรษฐกิจตลาดประยุกต์เข้าในระบอบสังคมนิยมจีน สังคมจีนเชื่อมเข้ากับสังคมโลก ส่งผลให้คนจีนรุ่นใหม่รับรู้ในเรื่องต่างๆอย่างกว้างขวาง เกิดการเปลี่ยนแปลงทางความคิด ทัศนคติ และค่านิยม ตามอย่างประชาชนในประเทศอื่นๆ จำเป็นที่พรรคฯจีนจะต้องปรับปรุงตัวเองให้เข้ากับยุคสมัย
การพัฒนาพรรคฯในสังคมยุคใหม่ด้วยหลัก “สามตัวแทน” จึงเป็นทางเลือกที่จำเป็น ไม่ทำไม่ได้ เพื่อจะได้ครองใจคนจีน เป็นที่เชื่อมั่นศรัทธาของประชาชนชาวจีนตลอดไป
-----------------------------
4.10 การเกิดขึ้นของทฤษฎีชี้นำใหม่ๆหลังยุคเติ้งเสี่ยวผิง
1) ทฤษฎี “สามตัวแทน”
ความคิดเหมาเจ๋อตง สะท้อนถึงการ “เข้าถึง”กฎเกณฑ์การปฏิวัติประเทศจีน สามารถชี้นำการแก้ปัญหาการปฏิวัติเปลี่ยนแปลงสังคม จากกึ่งเมืองขึ้นกึ่งศักดินา มาเป็นสังคมนิยมได้ ทฤษฎีเติ้งเสี่ยวผิงสะท้อนถึงการ “เข้าถึง” กฏเกณฑ์การพัฒนาสร้างสรรค์ระบอบสังคมนิยมเอกลักษณ์จีน สามารถชี้นำการพัฒนาประเทศให้ทันสมัยเจริญรุ่งเรือง ประชาชนอยู่ดีกินดีได้ บนพื้นฐานดังกล่าว พรรคคอมมิวนิสต์จีนภายใต้การนำของคณะผู้นำรุ่นที่สามที่มีเจียงเจ๋อหมินเป็นแกนนำ ก็ได้พัฒนาทฤษฎี “สามตัวแทน”ขึ้นมา เพื่อแก้ปัญหาการเป็นพรรคบริหารประเทศของพรรคคอมมิวนิสต์จีน
นั่นคือ การจะสามารถดำรงสถานภาพของการเป็นพรรคบริหารประเทศที่ดี สอดคล้องกับความเรียกร้องต้องการของประชาชนชาวจีน สามารถปฏิบัติภารกิจทางประวัติศาสตร์ได้อย่างยาวนาน พรรคคอมมิวนิสต์จีนจะต้อง 1. เป็นตัวแทนความเรียกร้องต้องการการพัฒนาของพลังการผลิตที่ก้าวหน้า 2. เป็นตัวแทนทิศทางการพัฒนาของวัฒนธรรมที่ก้าวหน้า และ 3. เป็นตัวแทนผลประโยชน์ที่แท้จริงของประชาชน
กล่าวได้ว่า ทฤษฎีสามตัวแทนเป็นการต่อเนื่องของทฤษฎีสร้างพรรคของพรรคคอมมิวนิสต์จีน ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญของทฤษฎีลัทธิมาร์กซ์เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวปฏิวัติและการสร้างสรรค์สังคมนิยม
ในยุคปฏิวัติ พรรคคอมมิวนิสต์จีนภายใต้การนำของคณะผู้รุ่นที่หนึ่งที่มีเหมาเจ๋อตงเป็นแกนนำ (ค.ศ. 1935-1976)ได้วางรากฐานการสร้างพรรคไว้ว่า ที่สำคัญคือจะต้องสร้างทางความคิด ปลูกฝังแนวคิดทฤษฎีมาร์กซิสม์ ยึดมั่นในจุดยืน ทัศนะ วิธีการมาร์กซิสม์ ตกผลึกเป็นหลักใหญ่สามประการคือ “หาสัจจะจากความเป็นจริง เดินแนวทางมวลชน และเป็นอิสระเป็นตัวของตัวเอง” ดำเนินแนวนโยบายแก้ไขปัญหาของประเทศจีนอย่างสอดคล้องกับความเป็นจริง ประสบชัยชนะ สามารถปลดปล่อยประเทศจีนได้ในที่สุด
ในยุคเติ้งเสี่ยวผิงเป็นแกนนำ (ค.ศ. 1977-1989) ได้สืบต่อการสร้างพรรคตามหลักใหญ่สามประการ พร้อมกับเชื่อมโยงเข้ากับปัญหาเป็นจริงที่ดำรงอยู่ในพรรคฯจีน เน้นการ “ปลดปล่อยความคิด” ให้หลุดพ้นจากร่มเงาอิทธิพลของเหมาเจ๋อตงที่ครอบคลุมพรรคฯอย่างแน่นหนาในช่วงการเคลื่อนไหวปฏิวัติใหญ่ทางวัฒนธรรม กำหนดเป็นแนวคิดชี้นำวิธีคิดของทั่วทั้งพรรคว่า “ปลดปล่อยความคิด หาสัจจะจากความเป็นจริง” ฟื้นฟูความเข้มแข็งของพรรคฯจีน ดำเนินนโยบายปฏิรูปและเปิดกว้าง ขับเคลื่อนกระบวนการพัฒนาสังคมนิยมเอกลักษณ์จีน
ในยุคเจียงเจ๋อหมินเป็นแกนนำ (ค.ศ.1990-2002) พรรคฯจีนได้ให้ความสำคัญกับการปรับแนวคิดให้ทันกับการเปลี่ยนแปลงต่างๆที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วทั้งในและนอกประเทศ จึงได้เพิ่มคำว่า “ก้าวไปพร้อมกับกาลเวลา” เข้าไปในหลักการสร้างพรรคทางความคิด เป็น “ปลดปล่อยความคิด หาสัจจะจากความเป็นจริง ก้าวไปพร้อมกับกาลเวลา” มุ่งสร้างความพร้อมทางวิธีคิดให้แก่พรรคฯจีน ประมวลองค์ความรู้และพัฒนาแนวคิดทฤษฎีใหม่ๆขึ้นมา ชี้นำการกำหนดนโยบาย ขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศให้ทันสมัยในสภาพแวดล้อมทางเศรษฐกิจสังคมที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว มีทั้งโอกาสและความเสี่ยงเกิดขึ้นคละเคล้ากันไป
ความพร้อมทางวิธีคิดและทฤษฎีชี้นำ จะทำให้พรรคฯจีนจับฉวยโอกาสได้ง่าย และหลีกเลี่ยงอันตรายได้ไม่ยาก สามารถนำประชาชนชาวจีนเดินหน้าพัฒนาประเทศให้ทันสมัย สร้างความมั่งคั่งอย่างต่อเนื่องยาวนาน ได้รับการยอมรับมากขึ้นในหมู่ประชาชนจีน ในฐานะพรรคบริหารประเทศที่ดีมีคุณภาพ
สถานภาพของพรรคคอมมิวนิสต์จีนก็จะมั่นคง ยืนยงตลอดไป
นักวิชาการทฤษฎีมาร์กซิสม์จีนพูดในทำนองเดียวกันว่า การนำเสนอทฤษฎีสามตัวแทน เป็นผลจากการสรุปประสบการณ์ของพรรคฯจีน นับตั้งแต่ก่อตั้งพรรคฯในปี ค.ศ.1921 เป็นต้นมา รวมเวลา(เมื่อปี ค.ศ.2000 ที่เจียงเจ๋อหมินนำเสนอทฤษฎีสามตัวแทน) 80 ปี เกิดความรับรู้ชัดเจนยิ่งขึ้นใน 1. กฎเกณฑ์พัฒนาการพรรคคอมมิวนิสต์จีน 2. กฎเกณฑ์พัฒนาการระบอบสังคมนิยม และ 3. กฎเกณฑ์พัฒนาการของมวลมนุษยชาติ
เมื่อมองแบบเชื่อมโยงก็สามารถอธิบายได้ตามหลักลัทธิมาร์กซ์ว่า พลังการผลิตคือตัวขับเคลื่อนเบื้องต้นที่สุดของสังคมมนุษย์ การปฏิวัติสังคมก็เพื่อปลดปล่อยพลังการผลิต และพัฒนาพลังการผลิต การพัฒนาสร้างสรรค์สังคมนิยมจึงเน้นการปฏิรูประบบ กลไก ปลดปล่อยพลังการผลิตและพัฒนาพลังการผลิต ดังนั้น ภารกิจสำคัญของพรรคคอมมิวนิสต์จีนจึงอยู่ที่การดำเนินการปฏิวัติ(ในยุคปฏิวัติ) และปฏิรูป(ในยุคพัฒนา) ปลดปล่อยและพัฒนาพลังการผลิต ขับเคลื่อนกระบวนการพัฒนาในระบอบสังคมนิยม ขับเคลื่อนกระบวนการพัฒนาของประชาชาติจีน ในบริบทของกระบวนการพัฒนาของมวลมนุษยชาติ
การพัฒนาพรรคฯจีน ให้เป็นพรรคบริหารประเทศที่ดี จึงเป็นองค์ประกอบสำคัญของกระบวนการพัฒนาประเทศจีนในระบอบสังคมนิยม และกระบวนการพัฒนาของมวลมนุษยชาติ
เนื้อหาก็คือปลดปล่อยและพัฒนาพลังการผลิต ซึ่งเมื่อพลังการผลิตพัฒนาก้าวหน้า มีการใช้วิทยาการใหม่ๆมากขึ้นเรื่อยๆ ก็จะสามารถสร้างผลิตผลสู่สังคมมากขึ้น สนองตอบความเรียกร้องต้องการของมวลมนุษยชาติได้มากขึ้น เกิดการเปลี่ยนแปลงในวิถีดำเนินชีวิต ถักถอเป็นวัฒนธรรมใหม่ สะท้อนถึงอารมณ์ความรู้สึก และค่านิยมใหม่ๆ อย่างไม่ขาดสาย
การปวารณาตัวเป็น “ตัวแทน”ความเรียกร้องต้องการการพัฒนาของพลังการผลิตที่ก้าวหน้า หมายถึงว่าพรรคคอมมิวนิสต์จีนพร้อมดำเนินการปฏิรูประบบ กลไก ต่างๆที่เป็นอุปสรรคขัดขวางการพัฒนาขยายตัวของพลังการผลิตใหม่ๆ ที่ก้าวหน้าทรงประสิทธิภาพมากกว่า ที่จะสามารถสนองตอบความต้องการของประชาชนได้ดีกว่า
ทั้งนี้ พรรคคอมมิวนิสต์จีน ในฐานะเป็นกองหน้าของชนชั้นกรรมกรและประชาชนจีนทั้งชาติ จึงพร้อมที่จะดำเนินมาตรการทุกอย่างตอบสนองความเรียกร้องต้องการของประชาชนชาวจีน
แสดงบทบาทเป็นตัวแทนผลประโยชน์ที่แท้จริงของประชาชน และพร้อมที่จะผลักดันกระบวนการพัฒนาของวัฒนธรรมใหม่ๆ ซึมซับและเรียนรู้วัฒนธรรม ภูมิปัญญาของมวลมนุษยชาติ
การนำเสนอทฤษฎีสามตัวแทนของพรรคฯจีนยุคเจียงเจ๋อหมิน ได้นำไปสู่การรณรงค์ยกระดับคุณภาพของพรรคฯจีนครั้งใหญ่ โดยเน้นไปยังการเสริมสร้างคุณสมบัติที่ก้าวหน้าของพรรคให้โดดเด่น ในทางปฏิบัติก็คือ การทำทุกสิ่งทุกอย่างในฐานะ “สามตัวแทน”
ทั้งนี้ เพื่อให้พรรคคอมมิวนิสต์จีน เป็นพรรคบริหารประเทศทรงคุณภาพ เป็นที่ยอมรับของประชาชนชาวจีนรุ่นใหม่ ซึ่งมีความคิดอิสระ แตกต่างไปจากคนรุ่นก่อนๆ
อันเป็นผลจากการดำเนินนโยบายปฏิรูปและเปิดกว้างของพรรคฯจีน รวมทั้งการนำระบบเศรษฐกิจตลาดประยุกต์เข้าในระบอบสังคมนิยมจีน สังคมจีนเชื่อมเข้ากับสังคมโลก ส่งผลให้คนจีนรุ่นใหม่รับรู้ในเรื่องต่างๆอย่างกว้างขวาง เกิดการเปลี่ยนแปลงทางความคิด ทัศนคติ และค่านิยม ตามอย่างประชาชนในประเทศอื่นๆ จำเป็นที่พรรคฯจีนจะต้องปรับปรุงตัวเองให้เข้ากับยุคสมัย
การพัฒนาพรรคฯในสังคมยุคใหม่ด้วยหลัก “สามตัวแทน” จึงเป็นทางเลือกที่จำเป็น ไม่ทำไม่ได้ เพื่อจะได้ครองใจคนจีน เป็นที่เชื่อมั่นศรัทธาของประชาชนชาวจีนตลอดไป
-----------------------------