เจี่ยวจือ 饺子หรือเกี๊ยวต้มจีน เป็นอาหารท้องถิ่นจีนที่มีประวัติความเป็นมายาวนาน ตลอดจนได้รับความนิยมมาอย่างไม่เสื่อมคลาย จนกระทั่งมีคำกล่าวว่า ‘ไม่มีอะไรอร่อยเท่าเจี่ยวจืออีกแล้ว’ และในวันแรกของเทศกาลตรุษจีนของชาวจีนทางเหนือ อาหารชนิดนี้ก็เป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้เลย ทั้งยังได้รับเกียรติให้เป็นอาหารมื้อแรกของวันด้วย
ประเพณีการกินเจี่ยวจือในวันตรุษจีนเริ่มเป็นที่นิยมกันมาตั้งแต่ในสมัยราชวงศ์หมิง(ค.ศ.1368-1644) โดยคนในครอบครัวจะต้องห่อเจี่ยวจือให้เสร็จก่อนเที่ยงคืนของวันสิ้นปี รอจนยามที่เรียกว่า 子时 –จื่อสือ ซึ่งเป็นเวลาประมาณ 23 - 1 นาฬิกาของวันถัดมาก็จะเริ่มรับประทานกัน และเป็นเวลาเริ่มต้นวันใหม่ของปีใหม่พอดี การทานเจี่ยวจือจึงมีความหมายว่า ‘เปลี่ยนปีเชื่อมเวลา更岁交子'เพราะคำเรียกอาหารชนิดนี้饺-เจี่ยวก็ออกเสียงคล้าย交-เจียวซึ่งมีความหมายว่าเชื่อมต่อกัน และ子-จื่อก็คือ子时 -จื่อสือนั่นเอง
นอกจากนั้น การรับประทานอาหารชนิดนี้ยังมีความหมายสำคัญของการรวมตัวของคนในครอบครัวอีกด้วย เมื่อแป้งที่ห่อไส้เรียกว่า和面-เหอเมี่ยน คำว่า 和พ้องเสียงกับคำว่า 合 –เหอ ที่แปลว่าร่วมกัน และ饺 - เจี่ยวก็ออกเสียงคล้ายกับคำว่า 交 ที่มีอีกความหมายว่า มีความสัมพันธ์ต่อกันด้วย
การรับประทานเจี่ยวจือในวันตรุษจีนยังมีตำนานและเรื่องเล่ามากมาย ดังเช่นมีการกล่าวกันว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับหนี่ว์วา(女娲) ผู้สร้างมนุษย์ โดยเชื่อว่า ในระหว่างที่หนี่ว์วากำลังปั้นดินให้เป็นมนุษย์นั้น เนื่องจากอากาศเย็นจึงทำให้ดินร่วนแตกง่าย เพื่อให้ส่วนที่ปั้นเป็นหูไม่หลุดออก หนี่ว์วาจึงเจาะรูในหูและใช้เส้นด้าย(线-เสี้ยน)คล้องไว้ แล้วลอดออกมาทางปากของตุ๊กตาดิน ดังนั้น เพื่อเป็นการระลึกถึงบุญคุณของหนี่ว์วา ชาวบ้านจึงปั้นเจี่ยวจือให้เป็นรูปหูคน ภายในบรรจุไส้(馅-เสี้ยน) แล้วนำมารับประทาน
นอกจากนั้น ก็มีเรื่องที่เชื่อว่าเป็นเรื่องจริงเล่าขานกันว่า ในสมัยปลายของราชวงศ์ฮั่นตะวันออก(ค.ศ.22-220) ขณะที่จางจงจิ้ง แพทย์หลวงที่ได้รับการขนานนามว่าเป็นหมอเทวดากำลังเดินทางกลับภูมิลำเนาเดิมที่เมืองหนันหยัง มณฑลเหอหนัน หลังจากลาออกจากราชการ ระหว่างทางซึ่งบังเอิญเป็นวันเทศกาลเทศกาลตงจื้อ (วันที่ช่วงกลางวันสั้นที่สุด และกลางคืนยาวที่สุดของปี เมื่อผ่านวันนี้ไปแล้ว กลางวันก็จะค่อยๆ นานขึ้น ปัจจุบันระบุในปฏิทินระบบสุริยคติว่าคือวันที่ 22 หรือ 23 ธันวาคมของทุกปี) เขาได้พบกับชาวบ้านมากมายที่ต้องทนทุกข์กับความหนาวเหน็บจนหูทั้งสองข้างเลือดออก และที่ป่วยกระทั่งเสียชีวิตไปก็มีไม่น้อย
หมอเทวดาจางเห็นดังนั้น จึงตัดสินใจตั้งเพิงเพื่อรักษาผู้ป่วย ทั้งยังตั้งเตาขนาดใหญ่เพื่อต้มเนื้อแพะปรุงพิเศษด้วยยาจีนที่มีฤทธิ์ร้อนและขับไล่ความหนาว แล้วนำแป้งมาห่อเนื้อแพะเหล่านั้นเป็นรูปคล้ายหูคน เมื่อปรุงเสร็จแล้วก็นำไปแจกจ่ายให้กับผู้ยากไร้รับประทานกันตั้งแต่วันตงจื้อไปจนถึงวันตรุษจีน อันเป็นระยะเวลาร่วม 1 เดือน ซึ่งสามารถบรรเทาอาการเจ็บป่วยให้กับคนยากคนจนได้มากมาย
ตั้งแต่นั้นมา คนในหมู่บ้านดังกล่าวและคนรุ่นหลังที่สำนึกในบุญคุณจึงจัดกิจกรรมดังกล่าวเรื่อยมา และเรียกแป้งห่อเนื้อรูปหูว่า 饺耳เจี่ยวเอ่อร์( 耳แปลว่าหู) และ 饺子เจี่ยวจือ จนกลายเป็นประเพณีสืบทอดเรื่อยมา
การเป็นอาหารสำคัญที่ไม่อาจขาดได้ในวันตรุษจีน ยังมีเหตุผลมาจากรูปลักษณ์ของเจี่ยวจือ ที่เป็นรูปทรงคล้ายเงินในสมัยโบราณ การรับประทานเจี่ยวจือ จึงเหมือนการนำเงินทองเข้ามาสู่ตัว นอกจากนั้น ไส้ในเจี่ยวจือก็ยังสะดวกต่อการบรรจุสิ่งที่เป็นมงคลลงไปให้เป็นความหวังต่อคนที่รับประทานด้วย เช่น ลูกกวาด ถั่วลิสง พุทราแดง เม็ดเกาลัด เหรียญเงิน โดยคนที่กัดเจอลูกกวาด ชีวิตในปีใหม่ก็จะยิ่งหอมหวาน ในขณะที่ถั่วลิสงมีความหมายว่าแข็งแรงและอายุยืนนาน ส่วนพุทราแดงและเกาลัด ก็จะมีบุตรภายในปีนั้น และหากกัดเจอเหรียญเงินก็จะยิ่งร่ำรวยเงินทอง
อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันเจี่ยวจือไม่ได้จำกัดวงแค่เป็นอาหารในช่วงเทศกาลตรุษจีนแล้วเท่านั้น แต่ยังพัฒนาจนกลายเป็นอาหารหลักของชาวจีนทางเหนือ ดังที่เราจะสามารถสั่งเจี่ยวจือไส้ต่างๆ ได้ตามร้านอาหารทั่วไปในปักกิ่ง เหลียวหนิง นอกจากนั้น ยังมีการประยุกต์ไส้ของมันให้มีความหลากหลายและราคาแพงขึ้นกว่าเดิมด้วย เช่นไส้หูฉลาม เป๋าฮื้อ หรืออาหารพิสดารทั้งหลาย ซึ่งเป็นการเพิ่มมูลค่าของอาหาร
ร้านเจี่ยวจือชื่อดังในปักกิ่ง
1.หลงถันเจี่ยวจือไห่เซียนเฉิง
ที่อยู่ เขตย่ายุ่นชุนเสี่ยวชีว์ ฮุ่ยจงเป่ยหลี่ ซื่อชีว์
หมายเลขโทรศัพท์ 010-6485 8038
2. เทียนจินไป่เจี่ยวจือหย่วน
ที่อยู่ เขตซีเฉิงชีว์ ถนนซินเหวินฮั่วเจี่ย 12 ฮ่าว
หมายเลขโทรศัพท์ 010 -6605 9371
3.จิ่วพิ่นเจี่ยวจือเฉิง
ที่อยู่ เขตเสวียนอู่ชีว์ ถนนกว่างเน่ยต้าเจียหลิน 89 ฮ่าว
หมายเลขโทรศัพท์ 010 – 6318
ร้านเจี่ยวจือชื่อดังในกว่างโจว(กวางเจา)
1.ตงเป่ยเหริน
มีทั้งสิ้น 5 สาขา คือ 1.เถาจินเป่ย 020-83576277 , 83575276
2.ฮัวหยวนต้าซ่า 020-87501711, 87571507
3.เหอไท่ 020-87751854, 87600688-3111
4.หลันเป่าสือต้าซ่า 020-81361466, 81362476
5.เจียงหนันซีลู่ 020-84401818, 84439889
2. เฮยเทียนเอ๋อ
มีทั้งสิ้น 12 สาขา เช่น 1.เทียนเหอ 020-87547095
2.ตงซัน 020-87675687
3. เจี่ยฟั่งเป่ยลู่ 020-83643305
4. ซีหูลู่ 020-83365096
5. กงเยี่ยต้าเต้าลู่ 020-84341582
เรียบเรียงจาก www.yesky.com, www.china.org.cn,www.etiquette.aisec.com,www.5c5w.com
ประเพณีการกินเจี่ยวจือในวันตรุษจีนเริ่มเป็นที่นิยมกันมาตั้งแต่ในสมัยราชวงศ์หมิง(ค.ศ.1368-1644) โดยคนในครอบครัวจะต้องห่อเจี่ยวจือให้เสร็จก่อนเที่ยงคืนของวันสิ้นปี รอจนยามที่เรียกว่า 子时 –จื่อสือ ซึ่งเป็นเวลาประมาณ 23 - 1 นาฬิกาของวันถัดมาก็จะเริ่มรับประทานกัน และเป็นเวลาเริ่มต้นวันใหม่ของปีใหม่พอดี การทานเจี่ยวจือจึงมีความหมายว่า ‘เปลี่ยนปีเชื่อมเวลา更岁交子'เพราะคำเรียกอาหารชนิดนี้饺-เจี่ยวก็ออกเสียงคล้าย交-เจียวซึ่งมีความหมายว่าเชื่อมต่อกัน และ子-จื่อก็คือ子时 -จื่อสือนั่นเอง
นอกจากนั้น การรับประทานอาหารชนิดนี้ยังมีความหมายสำคัญของการรวมตัวของคนในครอบครัวอีกด้วย เมื่อแป้งที่ห่อไส้เรียกว่า和面-เหอเมี่ยน คำว่า 和พ้องเสียงกับคำว่า 合 –เหอ ที่แปลว่าร่วมกัน และ饺 - เจี่ยวก็ออกเสียงคล้ายกับคำว่า 交 ที่มีอีกความหมายว่า มีความสัมพันธ์ต่อกันด้วย
การรับประทานเจี่ยวจือในวันตรุษจีนยังมีตำนานและเรื่องเล่ามากมาย ดังเช่นมีการกล่าวกันว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับหนี่ว์วา(女娲) ผู้สร้างมนุษย์ โดยเชื่อว่า ในระหว่างที่หนี่ว์วากำลังปั้นดินให้เป็นมนุษย์นั้น เนื่องจากอากาศเย็นจึงทำให้ดินร่วนแตกง่าย เพื่อให้ส่วนที่ปั้นเป็นหูไม่หลุดออก หนี่ว์วาจึงเจาะรูในหูและใช้เส้นด้าย(线-เสี้ยน)คล้องไว้ แล้วลอดออกมาทางปากของตุ๊กตาดิน ดังนั้น เพื่อเป็นการระลึกถึงบุญคุณของหนี่ว์วา ชาวบ้านจึงปั้นเจี่ยวจือให้เป็นรูปหูคน ภายในบรรจุไส้(馅-เสี้ยน) แล้วนำมารับประทาน
นอกจากนั้น ก็มีเรื่องที่เชื่อว่าเป็นเรื่องจริงเล่าขานกันว่า ในสมัยปลายของราชวงศ์ฮั่นตะวันออก(ค.ศ.22-220) ขณะที่จางจงจิ้ง แพทย์หลวงที่ได้รับการขนานนามว่าเป็นหมอเทวดากำลังเดินทางกลับภูมิลำเนาเดิมที่เมืองหนันหยัง มณฑลเหอหนัน หลังจากลาออกจากราชการ ระหว่างทางซึ่งบังเอิญเป็นวันเทศกาลเทศกาลตงจื้อ (วันที่ช่วงกลางวันสั้นที่สุด และกลางคืนยาวที่สุดของปี เมื่อผ่านวันนี้ไปแล้ว กลางวันก็จะค่อยๆ นานขึ้น ปัจจุบันระบุในปฏิทินระบบสุริยคติว่าคือวันที่ 22 หรือ 23 ธันวาคมของทุกปี) เขาได้พบกับชาวบ้านมากมายที่ต้องทนทุกข์กับความหนาวเหน็บจนหูทั้งสองข้างเลือดออก และที่ป่วยกระทั่งเสียชีวิตไปก็มีไม่น้อย
หมอเทวดาจางเห็นดังนั้น จึงตัดสินใจตั้งเพิงเพื่อรักษาผู้ป่วย ทั้งยังตั้งเตาขนาดใหญ่เพื่อต้มเนื้อแพะปรุงพิเศษด้วยยาจีนที่มีฤทธิ์ร้อนและขับไล่ความหนาว แล้วนำแป้งมาห่อเนื้อแพะเหล่านั้นเป็นรูปคล้ายหูคน เมื่อปรุงเสร็จแล้วก็นำไปแจกจ่ายให้กับผู้ยากไร้รับประทานกันตั้งแต่วันตงจื้อไปจนถึงวันตรุษจีน อันเป็นระยะเวลาร่วม 1 เดือน ซึ่งสามารถบรรเทาอาการเจ็บป่วยให้กับคนยากคนจนได้มากมาย
ตั้งแต่นั้นมา คนในหมู่บ้านดังกล่าวและคนรุ่นหลังที่สำนึกในบุญคุณจึงจัดกิจกรรมดังกล่าวเรื่อยมา และเรียกแป้งห่อเนื้อรูปหูว่า 饺耳เจี่ยวเอ่อร์( 耳แปลว่าหู) และ 饺子เจี่ยวจือ จนกลายเป็นประเพณีสืบทอดเรื่อยมา
การเป็นอาหารสำคัญที่ไม่อาจขาดได้ในวันตรุษจีน ยังมีเหตุผลมาจากรูปลักษณ์ของเจี่ยวจือ ที่เป็นรูปทรงคล้ายเงินในสมัยโบราณ การรับประทานเจี่ยวจือ จึงเหมือนการนำเงินทองเข้ามาสู่ตัว นอกจากนั้น ไส้ในเจี่ยวจือก็ยังสะดวกต่อการบรรจุสิ่งที่เป็นมงคลลงไปให้เป็นความหวังต่อคนที่รับประทานด้วย เช่น ลูกกวาด ถั่วลิสง พุทราแดง เม็ดเกาลัด เหรียญเงิน โดยคนที่กัดเจอลูกกวาด ชีวิตในปีใหม่ก็จะยิ่งหอมหวาน ในขณะที่ถั่วลิสงมีความหมายว่าแข็งแรงและอายุยืนนาน ส่วนพุทราแดงและเกาลัด ก็จะมีบุตรภายในปีนั้น และหากกัดเจอเหรียญเงินก็จะยิ่งร่ำรวยเงินทอง
อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันเจี่ยวจือไม่ได้จำกัดวงแค่เป็นอาหารในช่วงเทศกาลตรุษจีนแล้วเท่านั้น แต่ยังพัฒนาจนกลายเป็นอาหารหลักของชาวจีนทางเหนือ ดังที่เราจะสามารถสั่งเจี่ยวจือไส้ต่างๆ ได้ตามร้านอาหารทั่วไปในปักกิ่ง เหลียวหนิง นอกจากนั้น ยังมีการประยุกต์ไส้ของมันให้มีความหลากหลายและราคาแพงขึ้นกว่าเดิมด้วย เช่นไส้หูฉลาม เป๋าฮื้อ หรืออาหารพิสดารทั้งหลาย ซึ่งเป็นการเพิ่มมูลค่าของอาหาร
ร้านเจี่ยวจือชื่อดังในปักกิ่ง
1.หลงถันเจี่ยวจือไห่เซียนเฉิง
ที่อยู่ เขตย่ายุ่นชุนเสี่ยวชีว์ ฮุ่ยจงเป่ยหลี่ ซื่อชีว์
หมายเลขโทรศัพท์ 010-6485 8038
2. เทียนจินไป่เจี่ยวจือหย่วน
ที่อยู่ เขตซีเฉิงชีว์ ถนนซินเหวินฮั่วเจี่ย 12 ฮ่าว
หมายเลขโทรศัพท์ 010 -6605 9371
3.จิ่วพิ่นเจี่ยวจือเฉิง
ที่อยู่ เขตเสวียนอู่ชีว์ ถนนกว่างเน่ยต้าเจียหลิน 89 ฮ่าว
หมายเลขโทรศัพท์ 010 – 6318
ร้านเจี่ยวจือชื่อดังในกว่างโจว(กวางเจา)
1.ตงเป่ยเหริน
มีทั้งสิ้น 5 สาขา คือ 1.เถาจินเป่ย 020-83576277 , 83575276
2.ฮัวหยวนต้าซ่า 020-87501711, 87571507
3.เหอไท่ 020-87751854, 87600688-3111
4.หลันเป่าสือต้าซ่า 020-81361466, 81362476
5.เจียงหนันซีลู่ 020-84401818, 84439889
2. เฮยเทียนเอ๋อ
มีทั้งสิ้น 12 สาขา เช่น 1.เทียนเหอ 020-87547095
2.ตงซัน 020-87675687
3. เจี่ยฟั่งเป่ยลู่ 020-83643305
4. ซีหูลู่ 020-83365096
5. กงเยี่ยต้าเต้าลู่ 020-84341582
เรียบเรียงจาก www.yesky.com, www.china.org.cn,www.etiquette.aisec.com,www.5c5w.com
