ถนนหนทางตรอกซอกซอย ล้วนเป็นสิ่งจำเป็นในการใช้ชีวิตของผู้คน แต่ใครจะรู้บ้างหรือไม่ว่าทำไมถนนสายต่างๆ ในประเทศไทยถึงมีชื่อเกี่ยวข้องกับบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ หรือเป็นพ่อค้าคหบดี นักการเมืองผู้มีชื่อเสียง วันนี้ Celeb Online จะพาไปเปิดตำนานผ่านความทรงจำของทายาท
ป๊อบ-ปิ่นยศ พิบูลสงคราม ผู้อำนวยการใหญ่ฝ่ายการขายและการตลาด สายการบินนกแอร์ ในฐานะเหลนทวดอดีตผู้นำประเทศผู้ยิ่งใหญ่อย่าง จอมพล ป. พิบูลสงคราม เล่าถึงความภูมิใจที่นามสกุลของตัวเองได้กลายเป็นชื่อถนนสายหลักของจังหวัดนนทบุรี อย่าง “ถนนพิบูลสงคราม” ว่า ตั้งแต่เกิดและเติบโตมาก็รับรู้ว่ามีชื่อถนนที่เป็นนามสกุลของตัวเอง เพราะได้รับการบอกเล่าจากคุณพ่อประสงค์มาโดยตลอดว่าคุณทวดได้อุทิศที่ดินของตัวเองแถวนนทบุรีให้ทางวัดเขมาฯ สร้างถนน และจึงได้นำนามสกุลของคุณทวดมาตั้งเป็นชื่อถนนเพื่อเป็นการระลึกถึงคุณทวด
“สมัยก่อนคุณทวดมีบ้านและสวนทุเรียนอยู่จังหวัดนนทบุรี และในขณะนั้นวัดเขมาฯ จะทำถนน คุณทวดจึงได้อุทิศที่ดินส่วนหนึ่งให้กับวัดเพื่อสร้างถนน และได้นำนามสกุลพิบูลสงครามมาตั้งเป็นชื่อถนน และทุกวันนี้บ้านคุณทวดก็ยังอยู่ที่เดิม และก็ยังคงมีสวนทุเรียนอยู่เป็นบางส่วน เพราะที่ดินบางส่วนที่เหลือจากการบริจาคให้วัดทำถนนแล้วก็แบ่งขายไปบ้าง”
เหนือกว่าการมีนามสกุลเป็นชื่อถนนคือความภูมิใจในนามสกุลของตัวเองมากกว่า ที่มีบรรพบุรุษได้ทำคุณงามความดีให้แก่ประเทศชาติ เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ประเทศไทยมีการเปลี่ยนแปลงมาจนถึงทุกวันนี้
“ตอนเป็นเด็กก็มีคนถามเหมือนกันว่านามสกุลเป็นชื่อถนนด้วย แต่สิ่งที่ผมภูมิใจมากกว่าคือ การได้เกิดมาอยู่ในครอบครัวพิบูลสงคราม ที่มีคุณทวดเป็นส่วนหนึ่งในประวัติศาสตร์ไทย และเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ประเทศไทยเดินทางมาถึงทุกวันนี้ ถึงแม้ว่ารุ่นผมจะไม่ได้รับราชการเหมือนกับคุณทวด คุณปู่ คุณพ่อ แต่ก็เลือกที่จะตอบแทนบุญคุณประเทศชาติได้ โดยไม่จำเป็นที่จะต้องรับราชการ การทำงานในภาคเอกชนก็สามารถสนองคุณแผ่นดินได้ ด้วยการทำกิจกรรมเพื่อคืนกำไรให้สังคมได้ ส่วนตัวผมก็รับไม้ต่อจากคุณพ่อ คุณลุง ในการดูแลทุนการศึกษา “ทุนพิบูลสงคราม” อันเป็นทุนที่ทางครอบครัวเราได้มีการมอบทุนอย่างต่อเนื่องให้แก่น้องๆ นักเรียนนักศึกษาที่เรียนดีแต่ขาดแคลนทุนทรัพย์”
หากใครเดินทางไปจังหวัดระยอง หรือเป็นคนระยองมาตั้งแต่กำเนิด คงเคยเห็นสะพานคอนกรีตทันสมัยที่สุดในสมัยก่อน เมื่อปี พ.ศ. 2495-2497 เป็นสะพานข้ามแม่น้ำระยอง ใกล้ๆ กับสะพานไม้ รถยนต์สามารถแล่นไปมาได้ ทำให้การคมนาคมระหว่างตัวจังหวัดและหมู่บ้านปากน้ำระยองสะดวกขึ้น โดยผู้ที่มีบทบาทสำคัญในการสร้างสะพานนี้ก็คือลูกหลานคนระยองอย่าง เสวตร เปี่ยมพงศ์สานต์ ที่ในขณะนั้นดำรงตำแหน่งเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง และเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดระยอง 8 สมัย และเพื่อเป็นเกียรติแก่ผู้มีส่วนสำคัญในการผลักดันให้เกิดสะพานแห่งนี้จนสำเร็จ ชาวระยองทุกคนจึงพร้อมใจกันตั้งชื่อสะพานนี้ว่า "สะพานเปี่ยมพงศ์สานต์"
ดร.ธราดล เปี่ยมพงศ์สานต์ หรือดอกเตอร์ตู่ ผู้อำนวยการด้านนโยบาย สถาบันออกแบบอนาคตประเทศไทย ผู้ซึ่งเป็นหลานปู่ของเสวตร ผู้สร้างสะพานแห่งความสะดวกสบายให้แก่ชาวระยอง เล่าด้วยน้ำเสียงภาคภูมิใจว่า ตั้งแต่เด็กเกิดมาก็เห็นสะพานแห่งนี้ตั้งตระหง่านอยู่ในจังหวัดระยองแล้ว เพราะเป็นสะพานที่คุณปู่ซึ่งในขณะนั้นดำรงตำแหน่งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดระยอง และเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง ท่านเล็งเห็นว่าจังหวัดระยองเป็นอีกหนึ่งสถานที่ที่มีความสวยงามตามธรรมชาติ และมีผลไม้ที่มีชื่อเสียงหลายชนิด และเพื่อทำให้การคมนาคมระหว่างปากแม่น้ำระยองกับถนนสุขุมวิทและตัวเมืองจังหวัดระยองมีการสัญจรสะดวกมากขึ้น จึงผลักดันสร้างสะพานแห่งนี้ขึ้นมา
“ตอนเป็นเด็กผมไประยองกับคุณปู่บ่อย เห็นว่าสมัยก่อนท่านได้ทุ่มเทให้กับการทำงานและพี่น้องชาวระยองในการพัฒนาจังหวัดระยองในทุกๆ ด้าน ให้มีความเจริญและทันสมัยไม่แพ้ที่ใดในประเทศไทย และผมก็เห็นสะพานนี้มาตั้งแต่เด็ก รู้สึกภาคภูมิใจมากที่คุณปู่ของเราได้ทำคุณงามความดี มีส่วนร่วมในการสร้างความเจริญก้าวหน้าให้กับชาวระยอง อันเป็นบ้านเกิดเมืองนอนของท่านเองด้วย”
ด้วยความที่เห็นภาพความตั้งใจ และความมุ่งมั่นทุ่มเทเกินร้อยในการทำงานเพื่อสังคมของคุณปู่ยังคงฉายชัดอยู่ในความทรงจำ ทุกวันนี้ ดร.ธราดล ในฐานะผู้เป็นหลานอดีตนักการเมืองผู้ยิ่งใหญ่ในใจชาวระยอง จึงตั้งมั่นเดินทางทำงานในภาคประชาสังคมมาโดยตลอด เพื่อหวังเป็นฟันเฟืองเล็กๆ ในการขับเคลื่อนสังคมให้น่าอยู่ อันเป็นการตามรอยบรรพบุรุษ
“ทุกวันนี้การทำงานของผมจะเน้นด้านการทำงานนโยบายสาธารณะ ไม่ว่าจะเป็นงานด้านสิทธิมนุษยชน และงานด้านต่างๆ เพราะผมอยากใช้วิชาความรู้ความสามารถและความถนัด มาร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการพัฒนาประเทศ” ดร.ธราดลเล่าด้วยน้ำเสียงมุ่งมั่น
สำหรับ ซอยอนุมานราชธน ที่อยู่แขวงสุริยวงศ์ เขตบางรัก ก็เป็นอีกหนึ่งความภูมิใจของลูกหลานพระยาอนุมานราชธน ที่มีบรรพบุรุษผู้สร้างคุณงามความดีให้กับประเทศชาติจนถึงทุกวันนี้
ณิกษ์ อนุมานราชธน หลานทวดของ ศาสตราจารย์ พระยาอนุมานราชธน นักปราชญ์และนักการศึกษาคนสำคัญของไทย ผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรมและเป็นหนึ่งในบุคคลสำคัญของชาวไทยประจำปี พ.ศ. 2531 ขององค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก) จนได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ได้พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ใช้ราชทินนามอนุมานราชธนเป็นชื่อสกุล สร้างความภาคภูมิใจให้ลูกหลานตราบจนถึงทุกวันนี้ เล่าให้ฟังว่า ตั้งแต่เกิดและจำความได้ก็ได้อาศัยอยู่ในบ้านของคุณทวดที่อยู่ในซอยอนุมานราชธน แล้วความภูมิใจนอกเหนือจากการที่นามสกุลของตัวเองเป็นชื่อซอยแล้วนั้นก็คือ การที่เขาได้อาศัยอยู่ที่บ้านของคุณทวดตั้งแต่เกิดจนถึงทุกวันนี้
"สาเหตุที่ได้มีการตั้งชื่อซอยว่า อนุมานราชธน เพราะคงเป็นการตั้งขึ้นมาเพื่อรำลึกถึงคุณทวด เพราะบ้านท่านอยู่ในซอยแห่งนี้และท่านก็ได้ใช้ชีวิตที่บ้านหลังนี้จนถึงวาระสุดท้ายของชีวิต แต่ผมคิดว่ามากกว่าความภูมิใจที่นามสกุลมาเป็นชื่อซอยคือบ้านมากกว่าครับ เพราะผมอยู่บ้านของคุณทวดและได้มีโอกาสดูแลรักษาบ้านที่คุณทวดรักให้คงอยู่ตลอดไป"
ณิกษ์เล่าต่อว่า ถึงแม้ว่าตัวเขาเองจะไม่ได้รับราชการเหมือนดั่งคุณทวดก็ตาม แต่มีสิ่งหนึ่งที่เขายึดถือคำสอนของคุณทวดที่ได้ถ่ายทอดให้ลูกหลานจากรุ่นสู่รุ่นมาโดยตลอด ก็คือ เราต้องมีความภูมิใจในอาชีพของตัวเอง และประกอบอาชีพด้วยความซื่อสัตย์สุจริต เพียงเท่านี้ก็เป็นการสานต่อปณิธานของคุณทวดได้แล้ว
