>>เมื่อถึงวันเพ็ญเดือน 12 ที่พระจันทร์กลมโตสวยงาม เหล่าคนไทยต่างเตรียมตัวไปลอยกระทงกัน ซึ่งเป็นประเพณีที่มีมาแต่โบราณ ว่ากันว่าเป็นการลอยสิ่งที่ไม่ดีทิ้งไป และเป็นการขอขมากับพระแม่คงคาส่วนหนุ่มสาวก็จะเกี่ยวก้อยกันไปลอยเพื่ออธิษฐานให้ความรักอยู่คู่กันไปตลอดชีวิต แต่วันนี้ลองสอบถามเซเลบหลายรุ่นดูว่าเขาจะไปลอยกระทงที่ไหนกันดี
วรวิมล ณ ระนอง
“พี่หญิงกับเพื่อนๆ เตรียมตัวไปลอยกระทงกันที่ตลาดเก่าริมน้ำหัวตะเข้ ซึ่งจะมีการจัดงานลอยกระทงแบบพื้นบ้านย้อนยุค เพราะอยากใส่ชุดไทยสวยๆ ไปร่วมประเพณีที่ดีงามของไทย สมัยก่อนบ้านเรือนส่วนใหญ่มักจะมีบ่อน้ำเอาไว้เลี้ยงปลา ปลูกผักบุ้ง ผักกระเฉด อย่างบ้านคุณตาคุณยายที่อยู่ในซอยองครักษ์ ก็จะมีบ่อกว้างใหญ่ด้านหลังบ้าน ก่อนวันลอยกระทงผู้ใหญ่ก็จะไปตัดต้นกล้วยหลังบ้านตัดมาเป็นท่อนๆ เอามาให้พวกเด็กทำกระทงกัน พี่ยังนั่งทำจีบใบตองรอบๆ กระทง กลัดด้วยไม้กลัดจากทางมะพร้าว และก็หาดอกไม้แถวๆ บ้านใส่ ดอกเข็มจะมีเยอะหน่อย ไม่เคยไปซื้อไปหา ทำกันง่ายๆ แล้วเราก็ลอยในบ่อนี้แหละ”
วี มาร์
“ปีนี้ตั้งใจจะไปลอยกระทงที่ท่าน้ำของโรงแรมโอเรียนเต็ลกับเพื่อนสนิท เพราะปกติจะไปทานอาหารหรือจิบน้ำชาที่นี่อยู่เป็นประจำ สมัยเด็กๆ อยู่เชียงใหม่จะชอบประเพณียี่เป็งที่โน่นมาก โดยจะทำกระทงจากใบตองไปลอยเอง ก่อนลอยก็จะอธิษฐานให้หมดทุกข์หมดโศก และขอบพระคุณพระแม่คงคาที่มีน้ำให้เราใช้ในการดำเนินชีวิต ไม่เห็นด้วยกับการใช้โฟมทำกระทงเพราะทำให้เกิดขยะในแม่น้ำ แต่หลังๆ มีการรณรงค์ให้ใช้ขนมปังมาทำเป็นกระทง ก็คิดว่าเป็นการดี เพราะกรุงเทพฯ วัสดุจากธรรมชาติอาจหาได้ยาก”
ยุพาพักตร์ วัชราภัย
"ลอยกระทงปีนี้คงไปใช้เวลากับเพื่อนๆ บางคนมีลูกแล้วเขาก็จะมีกิจกรรมทำกระทงขนมปังกันทุกปี ซึ่งเด็กๆ ก็จะชอบมาก นอกจากการทำกระทงขนมปังกันเองก็ยังปลูกฝังเด็กๆ ในเรื่องประเพณีที่ทรงคุณค่าของคนไทยในการไหว้พระแม่คงคา ขอบคุณสำหรับน้ำที่มีให้ใช้ตลอดชีวิตที่ผ่านมา ส่วนตัวนอกจากจะลอยกระทงเพื่อขอบคุณพระแม่คงคาแล้ว ถ้าเป็นไปได้ก็อยากจะลอยน้ำหนักออกไปจากตัวด้วย (หัวเราะ) เพราะเวลาเจอของอร่อยก็กินแบบไม่ยั้งแล้วก็กลัวอ้วนค่ะ"
อนัญญา อภิสิทธิ์ยะกุล
"ช่วงลอยกระทงปีนี้พาครอบครัวไปเที่ยวญี่ปุ่น แต่ก็ขอฝากความห่วงใยถึงผู้ที่จะลอยกระทง เพราะช่วงนี้ได้ยินว่าน้ำเยอะและก็มีหลายที่ประสบภัยน้ำท่วม ฉะนั้น ถ้าให้ครีเอทคิดว่าเราลองเปลี่ยนกระทงเป็นกะละมังที่ข้างในมีถุงยังชีพ อาหารแห้ง สำหรับพี่น้องที่กำลังประสบภัยน้ำท่วม ลอยสิ่งที่มีประโยชน์ นำกลับมาใช้ใหม่ได้เป็นการช่วยคนอื่นอีกด้วย อย่าลอยแค่เพื่อความสนุกของเราไปสร้างความทุกข์ให้คนอื่นๆ ที่ต้องมาคอยตามเก็บค่ะ"
นันทินี อัมระนันทน์
"ปกติก็จะลอยริมแม่น้ำที่กรุงเทพฯ แต่เทศกาลลอยกระทงปีนี้เป็นโอกาสดีที่จะได้ไปเที่ยวจังหวัดสุรินทร์พอดี เพราะว่าวันรุ่งขึ้นมีงานแต่งงานของเพื่อน ถือโอกาสไปเที่ยวด้วยในตัว ดีใจที่ทุกคนรักษาประเพณีที่ดีงามของชาติไทย แต่ก็อยากให้ช่วยกันรักษาแม่น้ำลำคลองด้วย เลือกใช้วัสดุที่ไม่เป็นอันตรายกับธรรมชาติ ส่วนตัวก็เลือกกระทงที่สามารถย่อยสลายเองได้ ซึ่งเดี๋ยวนี้ก็มีการประดิษฐ์แบบใหม่ๆ น่ารักๆ แปลกๆ ขึ้นทุกปี"
เหตุผลของการลอยกระทงในสมัยก่อน
1. เพื่อขอขมาแม่คงคา เพราะได้อาศัยน้ำท่านกินและใช้และอีกประการหนึ่งมนุษย์มักจะทิ้งและถ่ายสิ่งปฏิกูลลงไปในน้ำด้วย
2. เพื่อสักการะรอยพระพุทธบาทนัมมทานที ซึ่งประพุทธเจ้าทรงประทับรอยพระบาทประดิษฐานไว้บนหาดทรายที่แม่น้ำนัมมทานที ในประเทศอินเดีย
3. เพื่อลอยทุกข์โศกโรคภัย และสิ่งไม่ดี คล้ายกับพิธีลอยบาปของพราหมณ์
4. เพื่อบูชาพระอุปคุต ชาวไทยภาคเหนือให้ความเคารพแก่พระอุปคุตอย่างสูง ซึ่งตามตำนานเล่าว่าเป็นพระมหาเถระรูปหนึ่งที่มีอิทธิฤทธิ์มากสามารถปราบพญามารได้
การลอยกระทงไม่มีพิธีรีตอง เพียงแต่ขอให้มีกระทงจะทำด้วยอะไรก็ได้ เช่น ใบตอง ก้านกล้วย กาบพลับพลึง เปลือกมะพร้าว กระดาษ ผู้คนจะพากันทำกระทงจากวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ ตบแต่งเป็นรูปคล้ายดอกบัวบาน ปักธูปเทียน ผู้ใหญ่มักจะให้เราตัดเล็บ ตัดผม หรือใส่เศษสตางค์ลงไปในกระทง แล้วอธิษฐานตามที่ตนปรารถนา จากนั้นนำไปลอยในแม่น้ำ ลำคลอง (ในพื้นที่ติดทะเล ก็นิยมลอยกระทงริมฝั่งทะเล) เชื่อว่าเป็นการลอยเคราะห์ไป นอกจากนี้ ยังเชื่อว่าการลอยกระทงเป็นการบูชาพระแม่คงคาด้วย
วรวิมล ณ ระนอง
“พี่หญิงกับเพื่อนๆ เตรียมตัวไปลอยกระทงกันที่ตลาดเก่าริมน้ำหัวตะเข้ ซึ่งจะมีการจัดงานลอยกระทงแบบพื้นบ้านย้อนยุค เพราะอยากใส่ชุดไทยสวยๆ ไปร่วมประเพณีที่ดีงามของไทย สมัยก่อนบ้านเรือนส่วนใหญ่มักจะมีบ่อน้ำเอาไว้เลี้ยงปลา ปลูกผักบุ้ง ผักกระเฉด อย่างบ้านคุณตาคุณยายที่อยู่ในซอยองครักษ์ ก็จะมีบ่อกว้างใหญ่ด้านหลังบ้าน ก่อนวันลอยกระทงผู้ใหญ่ก็จะไปตัดต้นกล้วยหลังบ้านตัดมาเป็นท่อนๆ เอามาให้พวกเด็กทำกระทงกัน พี่ยังนั่งทำจีบใบตองรอบๆ กระทง กลัดด้วยไม้กลัดจากทางมะพร้าว และก็หาดอกไม้แถวๆ บ้านใส่ ดอกเข็มจะมีเยอะหน่อย ไม่เคยไปซื้อไปหา ทำกันง่ายๆ แล้วเราก็ลอยในบ่อนี้แหละ”
วี มาร์
“ปีนี้ตั้งใจจะไปลอยกระทงที่ท่าน้ำของโรงแรมโอเรียนเต็ลกับเพื่อนสนิท เพราะปกติจะไปทานอาหารหรือจิบน้ำชาที่นี่อยู่เป็นประจำ สมัยเด็กๆ อยู่เชียงใหม่จะชอบประเพณียี่เป็งที่โน่นมาก โดยจะทำกระทงจากใบตองไปลอยเอง ก่อนลอยก็จะอธิษฐานให้หมดทุกข์หมดโศก และขอบพระคุณพระแม่คงคาที่มีน้ำให้เราใช้ในการดำเนินชีวิต ไม่เห็นด้วยกับการใช้โฟมทำกระทงเพราะทำให้เกิดขยะในแม่น้ำ แต่หลังๆ มีการรณรงค์ให้ใช้ขนมปังมาทำเป็นกระทง ก็คิดว่าเป็นการดี เพราะกรุงเทพฯ วัสดุจากธรรมชาติอาจหาได้ยาก”
ยุพาพักตร์ วัชราภัย
"ลอยกระทงปีนี้คงไปใช้เวลากับเพื่อนๆ บางคนมีลูกแล้วเขาก็จะมีกิจกรรมทำกระทงขนมปังกันทุกปี ซึ่งเด็กๆ ก็จะชอบมาก นอกจากการทำกระทงขนมปังกันเองก็ยังปลูกฝังเด็กๆ ในเรื่องประเพณีที่ทรงคุณค่าของคนไทยในการไหว้พระแม่คงคา ขอบคุณสำหรับน้ำที่มีให้ใช้ตลอดชีวิตที่ผ่านมา ส่วนตัวนอกจากจะลอยกระทงเพื่อขอบคุณพระแม่คงคาแล้ว ถ้าเป็นไปได้ก็อยากจะลอยน้ำหนักออกไปจากตัวด้วย (หัวเราะ) เพราะเวลาเจอของอร่อยก็กินแบบไม่ยั้งแล้วก็กลัวอ้วนค่ะ"
อนัญญา อภิสิทธิ์ยะกุล
"ช่วงลอยกระทงปีนี้พาครอบครัวไปเที่ยวญี่ปุ่น แต่ก็ขอฝากความห่วงใยถึงผู้ที่จะลอยกระทง เพราะช่วงนี้ได้ยินว่าน้ำเยอะและก็มีหลายที่ประสบภัยน้ำท่วม ฉะนั้น ถ้าให้ครีเอทคิดว่าเราลองเปลี่ยนกระทงเป็นกะละมังที่ข้างในมีถุงยังชีพ อาหารแห้ง สำหรับพี่น้องที่กำลังประสบภัยน้ำท่วม ลอยสิ่งที่มีประโยชน์ นำกลับมาใช้ใหม่ได้เป็นการช่วยคนอื่นอีกด้วย อย่าลอยแค่เพื่อความสนุกของเราไปสร้างความทุกข์ให้คนอื่นๆ ที่ต้องมาคอยตามเก็บค่ะ"
นันทินี อัมระนันทน์
"ปกติก็จะลอยริมแม่น้ำที่กรุงเทพฯ แต่เทศกาลลอยกระทงปีนี้เป็นโอกาสดีที่จะได้ไปเที่ยวจังหวัดสุรินทร์พอดี เพราะว่าวันรุ่งขึ้นมีงานแต่งงานของเพื่อน ถือโอกาสไปเที่ยวด้วยในตัว ดีใจที่ทุกคนรักษาประเพณีที่ดีงามของชาติไทย แต่ก็อยากให้ช่วยกันรักษาแม่น้ำลำคลองด้วย เลือกใช้วัสดุที่ไม่เป็นอันตรายกับธรรมชาติ ส่วนตัวก็เลือกกระทงที่สามารถย่อยสลายเองได้ ซึ่งเดี๋ยวนี้ก็มีการประดิษฐ์แบบใหม่ๆ น่ารักๆ แปลกๆ ขึ้นทุกปี"
เหตุผลของการลอยกระทงในสมัยก่อน
1. เพื่อขอขมาแม่คงคา เพราะได้อาศัยน้ำท่านกินและใช้และอีกประการหนึ่งมนุษย์มักจะทิ้งและถ่ายสิ่งปฏิกูลลงไปในน้ำด้วย
2. เพื่อสักการะรอยพระพุทธบาทนัมมทานที ซึ่งประพุทธเจ้าทรงประทับรอยพระบาทประดิษฐานไว้บนหาดทรายที่แม่น้ำนัมมทานที ในประเทศอินเดีย
3. เพื่อลอยทุกข์โศกโรคภัย และสิ่งไม่ดี คล้ายกับพิธีลอยบาปของพราหมณ์
4. เพื่อบูชาพระอุปคุต ชาวไทยภาคเหนือให้ความเคารพแก่พระอุปคุตอย่างสูง ซึ่งตามตำนานเล่าว่าเป็นพระมหาเถระรูปหนึ่งที่มีอิทธิฤทธิ์มากสามารถปราบพญามารได้
การลอยกระทงไม่มีพิธีรีตอง เพียงแต่ขอให้มีกระทงจะทำด้วยอะไรก็ได้ เช่น ใบตอง ก้านกล้วย กาบพลับพลึง เปลือกมะพร้าว กระดาษ ผู้คนจะพากันทำกระทงจากวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ ตบแต่งเป็นรูปคล้ายดอกบัวบาน ปักธูปเทียน ผู้ใหญ่มักจะให้เราตัดเล็บ ตัดผม หรือใส่เศษสตางค์ลงไปในกระทง แล้วอธิษฐานตามที่ตนปรารถนา จากนั้นนำไปลอยในแม่น้ำ ลำคลอง (ในพื้นที่ติดทะเล ก็นิยมลอยกระทงริมฝั่งทะเล) เชื่อว่าเป็นการลอยเคราะห์ไป นอกจากนี้ ยังเชื่อว่าการลอยกระทงเป็นการบูชาพระแม่คงคาด้วย
