กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ แถลงเมื่อวันพุธ (5 พ.ย.) ว่า ไต้หวันจะต้องได้รับอนุญาตให้เข้าร่วมการประชุมกลุ่มความร่วมมือทางเศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก (เอเปค) อย่าง "เต็มที่และเท่าเทียม" เมื่อจีนเป็นเจ้าภาพจัดการประชุมในปีหน้า หลังจากที่ไทเปร้องเรียนว่า ปักกิ่งได้ "เพิ่มเงื่อนไขมากมาย" ให้กับการเข้าร่วมครั้งนี้
ความร่วมมือทางเศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิกเป็นหนึ่งในองค์กรระหว่างประเทศเพียงไม่กี่แห่งที่ไต้หวันร่วมเป็นสมาชิก และการประชุมสุดยอดที่นครเซินเจิ้นในเดือน พ.ย. ปีหน้าจะเกิดขึ้นในขณะที่ความสัมพันธ์ระหว่างไทเปและปักกิ่งกำลังตกต่ำลง ท่ามกลางแรงกดดันทางทหารของจีนที่ทวีความรุนแรงขึ้นต่อไต้หวัน
กระทรวงการต่างประเทศจีนแถลงในสัปดาห์นี้ว่า การเข้าร่วมประชุมเอเปคของไต้หวันต้องสอดคล้องกับหลักการ "จีนเดียว" ซึ่งในมุมของปักกิ่งนั้นหมายความว่า ทั้ง 2 ฝั่งของช่องแคบไต้หวันเป็นดินแดนประเทศเดียวกันนั่นคือจีน ซึ่งเป็นสิ่งที่รัฐบาลไทเปปฏิเสธ
โฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ กล่าวว่า รัฐสมาชิกเอเปคได้ตกลงกันโดยฉันทามติเมื่อปีที่แล้วเกี่ยวกับข้อเสนอของจีนที่จะเป็นเจ้าภาพเอเปคในปี 2026 และสมาชิกเอเปคยังคงมุ่งมั่นที่จะให้สมาชิกทุกรายมีส่วนร่วมในกิจกรรมเอเปคทั้งหมดอย่างเท่าเทียมกัน
“สิ่งที่เราให้ความสำคัญสูงสุดคือความปลอดภัยและความมั่นคงของพลเมืองสหรัฐฯ และเราจะยังคงกดดันจีนให้จัดเตรียมมาตรการและระเบียบปฏิบัติด้านความปลอดภัยที่จะคุ้มครองผู้เข้าร่วมทุกคน เมื่อเข้าร่วมการประชุมเอเปคที่จีน” โฆษกกล่าว
“สหรัฐอเมริกายืนยันที่จะให้ทุกประเทศสมาชิกเอเปคมีส่วนร่วมอย่างเต็มที่และเท่าเทียมกัน รวมถึงไต้หวัน ซึ่งในเอเปคเรียกว่า ไชนีสไทเป สอดคล้องกับแนวทาง กฎ และแนวปฏิบัติของเอเปค ซึ่งจีนยืนยันในการเสนอตัวเป็นเจ้าภาพในปี 2026”
ด้านกระทรวงการต่างประเทศจีนยังไม่ได้ตอบกลับคำขอแสดงความคิดเห็นในประเด็นนี้
ไต้หวันเข้าร่วมเอเปคภายใต้ชื่อ “ไชนีสไทเป” และไม่ได้ส่งประธานาธิบดีเข้าร่วมการประชุมสุดยอดเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาทางการเมือง
รัฐบาลไต้หวันที่ได้รับการเลือกตั้งตามระบอบประชาธิปไตยยืนยันว่า จีนไม่มีสิทธิ์ที่จะพูดแทนหรือเป็นตัวแทนของไต้หวันในเวทีระหว่างประเทศ
ทั้งนี้ ไม่มีสมาชิกเอเปครายใดมีความสัมพันธ์ทางการทูตอย่างเป็นทางการกับไต้หวัน
ครั้งสุดท้ายที่จีนเป็นเจ้าภาพจัดการประชุมสุดยอดเอเปคในปี 2014 ความสัมพันธ์กับไต้หวันดีขึ้นมากภายใต้ประธานาธิบดี หม่า อิงจิ่ว ในขณะนั้น ซึ่งได้ลงนามข้อตกลงการค้าและการท่องเที่ยวที่สำคัญกับปักกิ่ง
อย่างไรก็ตาม ในปี 2001 ไต้หวันได้คว่ำบาตรการประชุมสุดยอดเอเปคที่จีน หลังจากเกิดความขัดแย้งในเรื่องการส่งใครเข้าร่วม
ที่มา: รอยเตอร์