ทรัมป์ยื่นเงื่อนไขก่อนที่เซเลนสกี้และผู้นำยุโรปเยือนทำเนียบขาวเพื่อหารือเกี่ยวกับสงครามยูเครนในวันจันทร์ (18 ส.ค.) ชี้ถ้าต้องการยุติสงครามกับรัสเซียทันที เคียฟต้องเลิกทวงไครเมียคืนและล้มเลิกความตั้งใจเข้านาโต พร้อมกันนี้แหล่งข่าวยังเผยว่า ทรัมป์มีแนวโน้มสนับสนุนข้อเรียกร้องของมอสโกที่ต้องการได้ภูมิภาคดอนบาสทั้งหมด แลกเปลี่ยนกับการพักรบในซาโปริซเซียและเคียร์ซอน
ประธานาธิบดีโวโลดิมีร์ เซเลนสกี้ ที่ยืนกรานไม่ยอมยกดินแดนยูเครนให้รัสเซียมาตลอด มีกำหนดพบปะกับประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ที่ทำเนียบขาวในวันจันทร์ โดยตามกำหนดการ ทั้งคู่จะหารือกันราว 1 ชั่วโมง หลังจากนั้นะวดผู้นำยุโรป ซึ่งประกอบด้วยผู้นำสหราชอาณาจักร ฟินแลนด์ ฝรั่งเศส เยอรมนี อิตาลี ตลอดจนถึงอัวร์ซูลา ฟอน แดร์ ไลเอิน ประธานคณะกรรมาธิการยุโรป และมาร์ก รึตเตอ เลขาธิการนาโต จะเข้าร่วมประชุมด้วย
การประชุมครั้งนี้เกิดขึ้นหลังจากซัมมิตระหว่างทรัมป์กับประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน ที่รัฐอะแลสกา เมื่อวันศุกร์ (15) ที่ผ่านมา ซึ่งไม่ได้มีการประกาศข้อตกลงใดๆ แต่ดูเหมือนว่า ปูติน จะประสบความสำเร็จในการทำให้ ทรัมป์ เลิกสนใจผลักดันให้มีการทำข้อตกลงหยุดยิง และหันมาให้ความสำคัญกับการทำข้อตกลงสันติภาพ ทั้งนี้ ก่อนหน้าซัมมิต ประมุขทำเนียบขาวได้ยื่นคำขาดให้ประมุขทำเนียบเครมลินต้องหยุดยิงทันที ไม่เช่นนั้นจะเจอมาตรการแซงก์ชั่นอย่างใหญ่โตยิ่งขึ้น โดยเฉพาะการเล่นงานพวกประเทศที่ซื้อหาน้ำมันรัสเซีย อย่างเช่น อินเดียและจีน ทว่าหลังการประชุม ทรัมป์ออกคำแถลงระบุว่า จะ “ก้าวตรงไปยังข้อตกลงสันติภาพ ซึ่งจะยุติสงครามครั้งนี้ ไม่ใช่เพียงแค่ข้อตกลงหยุดยิง ซึ่งบ่อยครั้งมักรักษากันเอาไว้ไม่ได้”
หลังหารือกับปูตินแล้ว ทรัมป์ยังได้โทรศัพท์พูดคุยกับเซเลนสกี้ โดยในตอนท้ายมีพวกผู้นำยุโรปเข้าร่วมการสนทนาด้วย ประมุขทำเนียบขาวได้เชิญประธานาธิบดียูเครนมาหารือที่กรุงวอชิงตันในตอนบ่ายวันจันทร์ (18) ซึ่ง เซเลนสกี้ ตอบตกลง
ต่อมาในวันอาทิตย์ (17) ทรัมป์โพสต์บนโซเชียลมีเดียว่า เซเลนสกี้สามารถเลือกได้ว่า จะยุติสงครามกับรัสเซียทันทีหรือจะรบต่อ ซึ่งหากเลือกแบบแรก ยูเครนต้องย้อนกลับไปที่จุดเริ่มต้นก่อนเกิดสงคราม นั่นคือต้องไม่ทวงแคว้นไครเมียคืน และล้มเลิกแผนการในการเข้าเป็นสมาชิกองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (นาโต)
ในวันอาทิตย์เช่นกัน สตีฟ วิตคอฟฟ์ ผู้แทนพิเศษของทรัมป์ที่เข้าร่วมหารือเมื่อวันศุกร์ด้วย เปิดเผยว่า เป็นครั้งแรกที่รัสเซียตกลงให้อเมริกาและยุโรปให้การรับประกันความมั่นคงแก่ยูเครนในเงื่อนไขเดียวกับมาตรา 5 ของนาโต ซึ่งกำหนดว่า หากสมาชิกชาติหนึ่งชาติใดใน 32 ชาติถูกโจมตี จะถือเป็นการโจมตีนาโตทั้งหมด
วิตคอฟฟ์เสริมว่า รัสเซียยังตกลงออกกฎหมายรับรองว่า จะไม่เข้ายึดครองดินแดนหรือละเมิดอธิปไตยประเทศใดๆ ในยุโรป ซึ่งรวมถึงยูเครนหลังบรรลุข้อตกลงสันติภาพ
นอกจากนั้นแล้ว แหล่งข่าวคนหนึ่งเปิดเผยเกี่ยวกับการพูดคุยทางโทรศัพท์ระหว่างทรัมป์กับผู้นำยุโรปเมื่อวันเสาร์ (16) ว่า ผู้นำสหรัฐฯ มีแนวโน้มสนับสนุนข้อเรียกร้องของรัสเซียที่ต้องการครอบครองภูมิภาคดอนบาส ฐานอุตสาหกรรมสำคัญทางภาคตะวันออกของยูเครน ซึ่งประกอบด้วยแคว้นโดเนตสก์และแคว้นลูฮันสก์ และเป็นพื้นที่ที่การสู้รบนองเลือดที่สุด โดยที่ฝ่ายมอสโกอ้างว่าปัจจุบันสามารถยึดลูฮันสก์ได้ทั้งหมดแล้ว ขณะที่ฝ่ายตะวันตกระบุว่ารัสเซียยึดพื้นที่แคว้นโดเนตสก์ไว้ได้ราว 70%
แหล่งข่าวเปิดเผยต่อโดยอ้างอิงคำพูดของทรัมป์ว่า มอสโกตกลง “ระงับ” การโจมตีแนวรบในแคว้นเคียร์ซอนและซาโปริซเซีย ซึ่งเป็น 2 แคว้นของยูเครนที่อยู่ทางด้านตะวันออกเฉียงใต้ โดยรัสเซียยึดพื้นที่ได้อย่างกว้างขวาง ยกเว้นเมืองเอกของทั้งสองแคว้น
ก่อนหน้านี้รัสเซียยืนกรานเรื่อยมาว่า ยูเครนต้องถอนทหารออกจากทั้ง 4 แคว้นที่รัสเซียประกาศผนวกเข้าเป็นส่วนหนึ่งของตนแล้ว ซึ่งได้แก่ โดเนตสก์ ลูฮันสก์ เคียร์ซอน และซาโปริซเซีย
สำหรับการประชุมที่ทำเนียบขาวในวันจันทร์ จะเป็นการกลับมาเยือนวอชิงตันครั้งแรกของเซเลนสกี้หลังจากเขาเกิดปะทะคารมกับทรัมป์ และรองประธานาธิบดีเจดี แวนซ์ เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ ซึ่งเซเลนสกี้ถูกทั้งคู่ตำหนิว่า ไม่สำนึกบุญคุณอเมริกา
ทางด้านเซเลนสกี้กล่าวเมื่อวันอาทิตย์ขณะอยู่ที่กรุงบรัสเซลส์ว่า อยากรู้ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับสิ่งที่ทรัมป์หารือกับปูตินที่อะแลสกา พร้อมยกย่องวอชิงตันที่เสนอรับประกันความมั่นคงให้ยูเครนว่าเป็น “เหตุการณ์ครั้งประวัติศาสตร์”
ต่อมาหลังเดินทางถึงวอชิงตันเมื่อคืนวันอาทิตย์ เซเลนสกี้ประกาศว่า รัสเซียต้องยุติสงครามที่ตนเองก่อขึ้น พร้อมแสดงความหวังว่า การร่วมมือกับอเมริกาและยุโรปจะช่วยกดดันให้รัสเซียเข้าสู่กระบวนการสันติภาพที่แท้จริง
สำหรับพวกผู้นำยุโรปนั้น แสดงความกังวลว่า วอชิงตันอาจกดดันให้ยูเครนยอมรับเงื่อนไขของรัสเซีย
ล่าสุด สำนักข่าวเอเอฟพีรายงานว่า เซเลนสกี้ และพวกผู้นำยุโรปที่จะเข้าหารือในทำเนียบขาวด้วย ได้นัดหมายจะประชุมกันเองก่อนในวันจันทร์ เป็นการเตรียมการก่อนเจรจากับทางฝ่ายสหรัฐฯ
(ที่มา: เอเอฟพี/เอพี/รอยเตอร์/เอเจนซีส์)