เจ้าหน้าที่รัฐบาลญี่ปุ่นแจ้งไปยังบริษัทต่างๆ ที่เข้าไปประกอบธุรกิจในไต้หวันว่า พวกเขาจะต้อง "รับผิดชอบตัวเอง" หากจำเป็นต้องอพยพพนักงานออกจากไต้หวันในสถานการณ์ที่จีนเปิดฉากรุกราน
ภาคธุรกิจแดนปลาดิบซึ่งถือเป็นหนึ่งในกลุ่มทุนต่างประเทศที่เข้าไปลงทุนตรงในไต้หวันมากที่สุดในปัจจุบัน และคำเตือนจากโตเกียวก็สะท้อนให้เห็นถึงความยากลำบากในทางปฏิบัติและทางการเมืองสำหรับรัฐบาลและบริษัทต่างชาติที่จะต้องเตรียมความพร้อมรับมือสงครามข้ามช่องแคบที่อาจเกิดขึ้น
ปักกิ่งอ้างอธิปไตยเหนือเกาะไต้หวัน และไม่ตัดโอกาสใช้กำลังทหารเข้ายึดครองหากมีความจำเป็น
กองทัพสหรัฐฯ ได้หารือแผนปฏิบัติการสำหรับสถานการณ์เช่นนี้กับพันธมิตร แต่การขอคำมั่นสัญญาทางการเมืองกลับเป็นเรื่องท้าทายยิ่งกว่า โดยหนังสือพิมพ์ไฟแนนเชียลไทมส์รายงานเมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า กระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ ได้กดดันญี่ปุ่นและออสเตรเลียให้ชี้แจงว่า พวกเขาจะแสดงบทบาทอย่างไรหากสหรัฐฯ และจีนเปิดสงครามกันเพราะเรื่องไต้หวัน ซึ่งทำให้โตเกียวและแคนเบอร์รารู้สึกไม่พอใจ
เจ้าหน้าที่ญี่ปุ่น 2 คนบอกกับไฟแนนเชียลไทมส์ว่า ภายใต้รัฐธรรมนูญฉบับสันติภาพ กองกำลังญี่ปุ่นจะสามารถส่งกำลังพลไปประจำการในต่างประเทศได้ก็ต่อเมื่อได้รับอนุมัติจากรัฐบาลเจ้าภาพเท่านั้น
เนื่องจากญี่ปุ่นไม่ได้ให้การรับรองไต้หวันในทางการทูต เช่นเดียวกับประเทศอื่นๆ ทั่วโลก ยกเว้นเพียง 12 ประเทศ ดังนั้นจึง "ไม่มีรัฐบาลในไต้หวัน จากมุมมองของเรา" เจ้าหน้าที่ญี่ปุ่นคนหนึ่งกล่าว
เจ้าหน้าที่สองคนนี้ระบุด้วยว่า ในสถานการณ์ดังกล่าว จีนก็อาจจะไม่ยินยอมให้กองกำลังญี่ปุ่นดำเนินการอพยพคนด้วย
แม้ว่ารัฐบาลโตเกียวจะไม่เคยแถลงยืนยันเรื่องนี้อย่างเป็นทางการ แต่บริษัทญี่ปุ่นได้รับคำเตือนนี้มาประมาณ 3 ปีแล้ว ตามข้อมูลจากนักการทูตและพวกผู้บริหารระดับสูง
แหล่งข่าวในวงสนทนาระบุว่า นักการทูตญี่ปุ่นหลายคนได้แจ้งต่อเจ้าหน้าที่บริหารความเสี่ยงของบริษัทต่างๆ ว่า "คุณต้องรับผิดชอบเองหากคุณนำทรัพย์สินจำนวนมากไปไว้ที่ไต้หวัน"
เจ้าหน้าที่สหรัฐฯ คนหนึ่งที่ทราบเรื่องนี้ยอมรับว่า คำเตือนของรัฐบาลญี่ปุ่นมีผลต่อความเชื่อมั่นของภาคธุรกิจแดนปลาดิบไม่น้อย
"มันเป็นการบั่นทอนการลงทุน บริษัทสหรัฐฯ เข้าไปลงทุนใหม่ๆ ในไต้หวันมากมาย แต่แทบจะไม่มีบริษัทญี่ปุ่นเลย" เขากล่าว
การลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศของบริษัทญี่ปุ่นซึ่งถือเป็นแหล่ง FDI ที่ใหญ่เป็นอันดับ 3 ของไต้หวันรองจากสหภาพยุโรปและสหรัฐอเมริกา ลดลงร้อยละ 27 เหลือเพียง 452 ล้านดอลลาร์สหรัฐในปีที่แล้ว และถือว่าลดลงไปมากจากระดับพีคสุดที่ 1,700 ล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2022
จากข้อมูลของกลุ่มวิจัย Teikoku Databank พบว่า มีบริษัทญี่ปุ่นเกือบ 3,000 แห่งที่ดำเนินธุรกิจอยู่ในไต้หวัน โดย 1 ใน 3 ของบริษัทเหล่านี้เกี่ยวข้องกับการผลิต โดยเฉพาะวัสดุและอุปกรณ์เซมิคอนดักเตอร์ นอกจากนี้ กลุ่มผู้ค้าปลีก ผู้ค้าส่ง และกลุ่มร้านอาหาร ก็ถือเป็นนักลงทุนรายใหญ่เช่นกัน
บริษัทข้ามชาติหลายแห่งได้เริ่มประเมินความเสี่ยงต่อสินทรัพย์ของตนทั้งในไต้หวันและจีน หลังจากที่ แนนซี เพโลซี ประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐฯ ในขณะนั้น เดินทางเยือนไทเปในปี 2022 ในความเคลื่อนไหวที่ทำให้จีนไม่พอใจอย่างมาก และตอบโต้ด้วยการเปิดซ้อมรบขนาดใหญ่รอบเกาะไต้หวัน
อย่างไรก็ตาม พวกผู้บริหารและที่ปรึกษาระบุว่า ความวิตกกังวลเกี่ยวกับความเสี่ยงเกิดสงครามได้ลดลงไปมากนับตั้งแต่นั้นมา
ที่มา: Financial Times