อิหร่านระงับความร่วมมือกับหน่วยงานเฝ้าระวังทางนิวเคลียร์ของสหประชาชาติในวันพุธ(2ก.ค.) ตอบโต้กรณีอิสราเอลและสหรัฐฯร่วมมือกันโจมตีที่ตั้งทางนิวเคลียร์ของพวกเขา ความเคลื่อนไหวที่ทางอเมริกาให้คำจำกัดความว่า "ไม่อาจยอมรับได้"
ความเคลื่อนไหวของอิหร่านมีขึ้นตามหลังศึกสงคราม 12 วันระหว่างอิหร่านกับอิสราเอลเมื่อเดือนที่แล้ว ที่พบเห็นอิสราเอลกับสหรัฐฯลงมือโจมตีที่ตั้งทางนิวเคลียร์ของอิหร่านอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน และโหมกระพือความตึงเครียดระหว่างเตหะรานกับทบวงการพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ(IAEA)
ในวันที่ 25 มิถุนายน หรือ 1 วันหลังข้อตกลงหยุดยิงมีผลบังคับใช้ สมาชิกรัฐสภาอิหร่านลงมติอย่างท่วมท้นระงับความร่วมมือกับ IAEA และสื่อมวลชนแห่งรัฐยืนยันในวันพุธ(2ก.ค.) ว่าเวลานี้กฎหมายฉบับดังกล่าวมีผลบังคับใช้แล้ว
วอชิงตัน ซึ่งกดดันเตหะรานให้กลับมาเจรจา ที่หยุดระงักไปตามหลังอิสราเอลเลือกใช้หนทางแห่งปฏิบัติการทางทหารในวันที่ 13 มิถุนายน ออกมาโวยวายการตัดสินใจล่าสุดของอิหร่าน
แทมมี บรูซ โฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯระบุว่าเราจะใช้ถ้อยคำว่า ไม่อาจยอมรับได้ ที่อิหร่านเลือกระงับความร่วมมือกับ IAEA ในช่วงเวลาที่พวกเขามีโอกาสกลับลำ และเลือกเส้นทางแห่งสันติและความรุ่งเรือง" ขณะที่โฆษกของอันโตนิโอ กูเตอร์เรส เลขาธิการใหญ่แห่งสหประชาชาติ ระบุว่าการตัดสินใจดังกล่าว "น่ากังวลอย่างยิ่ง"
ในถ้อยแถลงแยกกัน ทางกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ(เพนตากอน) เมื่อวันพุธ(2ก.ค.) จากการประเมินข่าวกรอง บ่งชี้ว่าการโจมตีที่ตั้งนิวเคลียร์ของอิหร่าน ทำให้โครงการปรมาณูของประเทศแห่งนี้ล่าถอยกลับไปสูงสุด 2 ปี "เราลดเกรดโครงการนิวเคลียร์ของพวกเขาอย่างน้อยๆก็ 1 หรือ 2 ปี มันคือการประเมินข่าวกรองภายในกระทรวงกลาโหม" ฌอน พาร์เนลล์ โฆษกเพนตากอนกล่าว
คณะผู้ตรวจสอบของ IAEA เคยเข้าถึงที่ตั้งทางนิวเคลียร์ที่แจ้งไว้ของอิหร่าน แต่เวลานี้สถานะของพวกเขาไม่มีความแน่นอน จากความเคลื่อนไหวระงับความร่วมมือของเตหะราน
กฎหมายใหม่ไม่ได้ระบุอย่างเจาะจงเกี่ยวกับก้าวย่างต่างๆตามหลังการระงับความร่วมมือกับ IAEA อย่างไรก็ตามทางสำนักข่าวไอเอสเอ็นทีรายงานอ้างคำกล่าวของ อาลีเรซา ซาลิมี สมาชิกรัฐสภาว่าเวลานี้คณะผู้ตรวจสอบจำเป็นต้องได้รับอนุมัติจากสภาความมั่นคงสูงสุดแห่งชาติของอิหร่านเสียก่อน ถึงจะสามารถเข้าถึงที่ตั้งทางนิวเคลียร์ต่างๆได้
สำนักข่าวเมห์ร รายงานแยกกันอ้างคำสัมภาษณ์ของ ฮามิด เรซา อาจิ บาเบอี สมาชิกสภาฯอีกคน บอกว่าอิหร่านจะยกเลิกการอนุญาตให้ IAEA ติดตั้งกล้องในโรงงานนิวเคลียร์ทั้งหลาย แต่ไม่ชัดเจนว่าเงื่อนไขนี้ถูกกำหนดไว้ในกฎหมายใหม่หรือไม่
หลังจากผ่านความเห็นชอบจากรัฐสภา ร่างกฎหมายนี้ก็ได้รับการอนุตัติจากสภาผู้พิทักษ์และประธานาธิบดีมาซูด เปเซชเคียน บังคับใช้กฎหมายระงับความร่วมมือกับ IAEA อย่างเป็นทางการในวันพุธ(2ก.ค.)
นับตั้งแต่อิสราเอลและสหรัฐฯโจมตีที่ตั้งนิวเคลียร์ของอิหร่าน ทางเตหะรานวิพากษ์วิจารณ์ IAEA อย่างรุนแรง ต่อการปิดปากเงียบและประณามญัตติของสหประชาชาติเมื่อวันที่ 12 มิถุนายน ที่กล่าวหาอิหร่านไม่ปฏิบัติตาม ที่ทางเจ้าหน้าที่เตหะรานบอกว่ามันถูกใช้เป็นข้ออ้างสำหรับเปิดปฏิบัติการโจมตีเล่นงานพวกเขา
ในวันพุธ(2มิ.ย.) อาลี โมซาฟฟารี เจ้าหน้าที่ยุติธรรมระดับสูงของอิหร่าน กล่าวหา ราฟาเอล กรอสซี ผู้อำนวยการ IAEA ว่า "เป็นคนวางรากฐาน" สำหรับปฏิบัติการโจมตีของอิสราเอล และเรียกร้องให้ลงโทษเขา อ้างว่ามีพฤติกรรมหลอกลวงและเผยแพร่รายงานอันเป็นเท็จ
นอกจากนี้แล้ว อิหร่าน ยังปฏิเสธคำร้องของ กรอสซี ที่ขอเยือนที่ตั้งทางนิวเคลียร์ทั้งหลายที่ถูกทิ้งบอมบ์ ด้วยเชื่อว่าคำร้องขอดังกล่าวนั้นมีเจตนาร้าย
(ที่มา:เอเอฟพี)