เอเจนซีส์ – จีนกล่าวหารัฐมนตรีกลาโหมอเมริกาพยายามยั่วยุและสร้างความร้าวฉานในเอเชีย-แปซิฟิก จากการประกาศในงานประชุมด้านกลาโหมที่สิงคโปร์ว่า จีนอาจเป็นภัยคุกคาม “ซึ่งหน้า” เตือนวอชิงตันกำลังเล่นกับไฟจาก “ประเด็นไต้หวัน”
เมื่อวันเสาร์ (31 พ.ค.) พีท เฮกเซธ รัฐมนตรีกลาโหมสหรัฐฯ กล่าวในที่ประชุมแชงกรี-ลา ไดอะล็อกว่า จีนกำลังเตรียมใช้กำลังทหารเปลี่ยนสมดุลอำนาจในอินโด-แปซิฟิก รวมทั้งซ้อมบุกไต้หวัน และย้ำว่า ภัยคุกคามจากจีนเป็นของจริงและอาจกำลังจะเกิดขึ้น พร้อมเรียกร้องให้ประเทศในเอเชียเพิ่มงบประมาณทางการทหาร
ต่อมาในวันอาทิตย์ (1 มิ.ย.) จีนแถลงประณามว่า คำพูดของเฮกเซธเป็นการยั่วยุและบ่มเพาะความแตกแยกในภูมิภาค เฮกเซธจงใจเพิกเฉยต่อการเรียกร้องสันติภาพและการพัฒนาของประเทศต่างๆ ในเอเชีย แต่กลับเผยแพร่แนวคิดสงครามเย็นเพื่อให้เกิดการเผชิญหน้า ใส่ร้ายและกล่าวหาผิดๆ ว่าจีนเป็นภัยคุกคาม ซึ่งจีนไม่เห็นด้วยอย่างรุนแรงและได้แสดงการคัดค้านต่ออเมริกาแล้ว
แถลงการณ์ของกระทรวงต่างประเทศจีนยังตอบโต้คำกล่าวอ้างของเฮกเซธที่ว่า จีนต้องการเป็น “มหาอำนาจที่ครอบงำประเทศอื่นๆ” ในภูมิภาค โดยบอกว่า ไม่มีประเทศไหนในโลกที่ควรถูกเรียกว่า มหาอำนาจที่ครอบงำประเทศอื่นๆ มากกว่าอเมริกา ซึ่งยังเป็นตัวการสำคัญในการบ่อนทำลายสันติภาพและเสถียรภาพในเอเชีย-แปซิฟิก กระทรวงต่างประเทศจีนยังกล่าวหาเฮกเซธกำลังเล่นกับไฟจาก “ประเด็นไต้หวัน”
พรรคคอมมิวนิสต์จีนอ้างว่า ไต้หวันเป็นมณฑลหนึ่งของจีน ที่ถูกปกครองอย่างผิดกฎหมายโดยกลุ่มแบ่งแยกดินแดน และประกาศจะเข้าผนวกในวันหนึ่ง ขณะที่รัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งในระบอบประชาธิปไตยของไต้หวัน รวมทั้งประชาชนส่วนใหญ่ต่างๆ ปฏิเสธคำกล่าวอ้างดังกล่าว
ทางด้าน ริชาร์ด มาร์เลส รัฐมนตรีกลาโหมออสเตรเลีย ให้สัมภาษณ์ผู้สื่อข่าวเมื่อเช้าวันอาทิตย์ว่า จีนเป็นประเทศที่เพิ่มแสนยานุภาพทางทหารและสั่งสมแสนยานุภาพทางทหารตามความหมายดั้งเดิมขนาดใหญ่ที่สุดนับจากสงครามโลกครั้งที่ 2
มาร์เลสเสริมว่า ออสเตรเลียร่วมมือในระยะยาวกับหุ้นส่วนในภูมิภาค ซึ่งรวมถึงอเมริกาและฟิลิปปินส์เพื่อสนับสนุนระเบียบโลกที่อิงกับกฎเกณฑ์ที่รวมถึงเสรีภาพในการเดินเรือ และยึดมั่นในอนุสัญญาของสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายทะเล ซึ่งอเมริกาไม่ได้ลงนามรับรอง
ทั้งนี้ แชงกรี-ลา ไดอะล็อกเป็นการประชุมประจำปีที่มีผู้นำ รัฐมนตรีกลาโหม และผู้บัญชาการทหารจากหลายสิบประเทศทั่วโลกร่วมหารือ โดยจัดขึ้นเป็นเวลา 3 วันที่สิงคโปร์ ทว่า การปฏิสังสรรค์สำคัญหลายอย่างมักเกิดขึ้นรอบนอกการประชุม เช่น การพบปะเป็นการส่วนตัวระหว่างตัวแทนของแต่ละชาติ
ตลอดหลายปีที่ผ่านมา อเมริกาและจีนมักโจมตีกันและกันบนเวทีนี้ แต่ก็มีบางครั้งที่มีการประชุมร่วมกัน ซึ่งรวมถึงเมื่อปีที่แล้วที่ต่ง จุน รัฐมนตรีกลาโหมจีน พบกับลอยด์ ออสติน รัฐมนตรีกลาโหมสหรัฐฯ ในขณะนั้น
อย่างไรก็ดี ปีนี้จีนส่งเพียงคณะผู้แทนขนาดเล็กที่นำโดยพลเรือตรีหู กังเฟิง รองประธานมหาวิทยาลัยการป้องกันชาติของกองทัพปลดปล่อยประชาชนจีน ร่วมประชุม
บ่ายวันเสาร์ หูกล่าวบนเวทีว่า ผู้ปราศรัยหลายคนพยายามยั่วยุ ทำให้เกิดความแตกแยก และปลุกเร้าการเผชิญหน้าในภูมิภาคด้วยการวิจารณ์จีน และสำทับว่า สถานการณ์ทางทะเลในเอเชีย “มีเสถียรภาพโดยทั่วไป” แต่เผชิญ “ความท้าทายร้ายแรง” พร้อมกล่าวหาบางประเทศว่า กำลังเพิ่มการประจำการทางทหารและละเมิดอธิปไตยเหนือดินแดนของประเทศอื่นภายใต้ข้ออ้างของเสรีภาพในการเดินเรือและการสนับสนุนกองกำลังแบ่งแยกดินแดนของไต้หวันที่ต้องการประกาศเอกราช
จีนยังอ้างสิทธิ์เหนือน่านน้ำกว้างขวางในทะเลจีนใต้ ซึ่งเป็นการอ้างสิทธิ์ทับซ้อนกับหลายประเทศ รวมทั้งยังปฏิเสธคำวินิจฉัยของศาลอนุญาโตตุลาการที่กรุงเฮกที่ระบุว่า คำกล่าวอ้างของปักกิ่งผิดกฎหมาย
ชาน ชุน ซิง รัฐมนตรีกลาโหมสิงคโปร์ กล่าวเมื่อวันอาทิตย์ว่า จีนและนานาชาติต้องทำความเข้าใจกันและกัน และปักกิ่งควรใช้ทุกโอกาสที่มีเพื่ออธิบายจุดยืนของตนเอง ขณะเดียวกัน ไม่ว่าจีนจะเข้าร่วมการประชุมนี้หรือไม่ก็ตาม ทุกประเทศมีหน้าที่ในการติดต่อสื่อสารกับจีนเพื่อหลีกเลี่ยงสถานการณ์อันตรายที่อาจมีการตีความหรือคำนวณผิดพลาด หรือแสดงจุดยืนของตนเองผิดพลาด