ปูตินเมินคำท้าเซเลนสกี้-ส่งแค่ทีมเล็กไปเจรจาที่อิสตันบูล ผู้นำยูเครนโวยแค่หุ่นเชิดแต่ที่สุดก็จัดคณะผู้แทนไปพูดคุยด้วย

ประธานาธิบดี วลาดิมีร์ ปูติน ของรัสเซีย ส่งแค่คณะผู้เจรจาระดับรองไปร่วมเจรจาสันติภาพกับฝ่ายยูเครน ที่นครอิสตันบูล ของตุรกีในวันพฤหัสบดี (15 พ.ค.) เป็นการปฏิเสธการท้าทายของ โวโลดิมีร์ เซเลนสกี้ ผู้นำเคียฟ ที่ให้ไปเจอหน้าพูดคุยกันโดยตรง ทางด้านพวกเจ้าหน้าที่ของทั้งสองฝ่ายต่างกล่าวถ้อยคำเยาะเย้ยอีกฝ่ายหนึ่ง กระนั้นเซเลนสกี้ระบุว่ายังคงตัดสินใจส่งทีมเจรจาไปเจอฝ่ายหมีขาว

ประธานาธิบดียูเครนประณามรัสเซียว่าส่งแค่คณะผู้แทน “หุ่นเชิด” มาเจรจาขณะที่ลงจากเครื่องบินในกรุงอังการา เมืองหลวงของตุรกีวันพฤหัสฯ โดยมีกำหนดเข้าพบหารือกับประธานาธิบดีเรเจป ไตยิป แอร์โดอัน ของตุรกี

“เราจำเป็นต้องทำความเข้าใจเกี่ยวกับระดับของคณะผู้แทนฝ่ายรัสเซีย และอาณัติที่พวกเขาได้รับมาสำหรับการเจรจา ดูว่าพวกเขามีศักยภาพที่จะทำการตัดสินใจใดๆ ด้วยตัวพวกเขาเองหรือไม่” เซเลนสกี้กล่าว ขณะลงมาถึงพื้นสนามบินของท่าอากาศยานอังการา และกล่าวต่อไปว่า “จากสิ่งที่เราเห็น ดูเหมือนว่ามันเป็นแค่หุ่นเชิด” รวมทั้งบอกด้วยว่า เขาจะตัดสินใจว่าจะเอาอย่างไรต่อไป หลังจากพบหารือกับแอร์โดอันแล้ว

ทางฝ่ายรัสเซียนั้น โฆษกกระทรวงการต่างประเทศ มาเรีย ซาคาโรวา ได้โจมตีตอบโต้กลับการวิพากษ์วิจารณ์ของผู้นำยูเครนแทบจะในทันที โดยเธอกล่าวขณะแถลงข่าวในกรุงมอสโก ด้วยการเรียกเซเลนสกี้ว่า เป็น “หุ่นเชิด”, “ตัวตลก”, และ “คนขี้แพ้”

ขณะที่ เซียร์เก ลาฟรอฟ รัฐมนตรีต่างประเทศรัสเซีย กล่าวว่า เซเลนสกี้ “น่าสมเพช” ที่พยายามโน้มน้าวกดดันให้ปูตินเดินทางไปเจอกับเขา

“ตอนแรกทีเดียว เซเลนสกี้พยายามออกคำแถลงบางอย่างซึ่งเรียกร้องให้ปูตินต้องเดินทางไป (ตุรกี) ด้วยตัวเอง ครับ ช่างเป็นคนน่าสมเพชเสียจริง” เขาพูดเช่นนี้ระหว่างกล่าวปราศรัยกับพวกนักการทูตในมอสโกโดยมีการถ่ายทอดออกโทรทัศน์

อย่างไรก็ตาม ในเวลาต่อมา เซเลนสกี้แถลงที่อังการาว่า เขาจะส่งทีมงานที่นำโดยรัฐมนตรีกลาโหมยูเครน รัสเตม อูเมรอฟ ไปอิสตันบูล เพื่อเจรจาสันติภาพกับคณะตัวแทนของรัสเซีย

ประธานาธิบดียูเครนบอกว่า คณะของรัสเซีย ไม่ได้มีใครสักคนที่มีอำนาจตัดสินใจได้จริงๆ แต่ฝ่ายยูเครนจะเข้าร่วมการเจรจาที่อิสตันบูล เพื่อสาธิตให้ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ของสหรัฐฯ เห็นความจริงใจของฝ่ายยูเครนที่ต้องการหาทางยุติสงครามในยูเครนซึ่งดำเนินมากว่า 3 ปีแล้ว

ทั้งนี้ ตั้งแต่ต้นสัปดาห์นี้ เซเลนสกี้ออกมาแถลงข่าวอย่างต่อเนื่อง ท้าทายให้ ปูติน บินไปเจรจากับตนด้วยตนเอง ในการเปิดเจรจาครั้งแรกระหว่างประเทศทั้งสองในรอบระยะเวลากว่า 2 ปี ที่อิสตันบูล วันพฤหัสฯ ทว่าฝ่ายรัสเซียปิดปากเงียบ ไม่มีการตอบสนองใดๆ ในเรื่องนี้

กระทั่งในวันพุธ (14 ) เครมลินจึงแถลงว่า วลาดิมีร์ เมดินสกี้ ผู้ช่วยของปูตินจะเป็นผู้นำทีมเจรจาที่รวมถึงเจ้าหน้าที่อาวุโสอีก 3 คน และเจ้าหน้าที่ระดับล่างลงมาที่ได้รับมอบหมายจากปูตินในฐานะ “ผู้เชี่ยวชาญ”

มีรายงานว่าคณะผู้แทนรัสเซียชุดนี้ เดินทางถึงตุรกีวันพฤหัสฯแล้ว ทว่ารายละเอียดเกี่ยวกับสถานที่และเวลาที่ 2 ฝ่ายจะพูดจากันยังไม่มีความชัดเจน
ทางฝั่งรัสเซียเผยว่า การหารือถูกเลื่อนออกไปจนถึงช่วงบ่ายวันพฤหัสฯ ตามเวลาท้องถิ่นของตุรกี

ดมิตริ เปสคอฟ โฆษกทำเนียบเครมลิน แถลงว่า เมื่อค่ำวันพุธ ปูตินได้ประชุมกับเจ้าหน้าที่อาวุโสของรัฐบาล และทีมเจรจาเพื่อเตรียมการสำหรับการหารือที่อิสตันบูล ซึ่งนอกจาก เมดินสกี้ ที่เป็นหัวหน้าคณะผู้แทนของรัสเซียซึ่งเดินทางไปตุรกีแล้ว ยังประกอบด้วย อันดรี เบลูซอฟ รัฐมนตรีกลาโหม, วาเลรี เย-ราซิมอฟ ประธานคณะเสนาธิการทหาร และเซียร์เก ชอยกู เลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ

ทั้งยูเครนและชาติยุโรปที่เป็นพันธมิตรของเคีคยฟ พากันเรียกร้องกดดันให้เครมลินตกลงหยุดยิงโดยปราศจากเงื่อนไขเป็นเวลา 30 วันเพื่อปูทางสู่ข้อตกลงสันติภาพ ทว่า ปูตินปฏิเสธและเสนอเปิดเจรจาโดยตรงระหว่างรัสเซียกับยูเครนแทน

เครมลินประกาศเมื่อวันพฤหัสฯ ว่า การหารือที่อิสตันบูลเป็น “การรีสตาร์ท” การเจรจาสันติภาพที่ได้จัดขึ้นที่อิสตันบูลเช่นเดียวกันในช่วงสัปดาห์แรกๆ หลังจากรัสเซียยกทัพบุกยูเครนในเดือนกุมภาพันธ์ 2022 ทว่า การเจรจาดังกล่าวล้มเหลวอย่างรวดเร็ว โดยมอสโกกล่าวหายูเครนและตะวันตกต้องการให้มีการสู้รบต่อไป ขณะที่เคียฟโต้ว่า ข้อเรียกร้องของรัสเซียเป็นการยื่นคำขาดมากกว่าข้อเสนอที่สองฝ่ายสามารถตกลงกันได้

ข้อเสนอเปิดเจรจาโดยตรงของปูตินครั้งนี้มีขึ้นหลังจากประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ พยายามผลักดันแนวทางการทูตมานานหลายเดือน และช่วงไม่กี่สัปดาห์มานี้คณะบริหารของสหรัฐฯ ส่งสัญญาณหลายครั้งว่า อาจยุติบทบาทตัวกลางการเจรจาสันติภาพ หากยังไม่มีความคืบหน้าโดยเร็ว

ก่อนหน้านี้ทรัมป์พยายามกดดันให้ปูตินกับเซเลนสกี้พบกันที่อิสตันบูล ทว่า เมื่อวันพฤหัสฯ ผู้นำสหรัฐฯ ให้สัมภาษณ์จากโดฮาว่า ไม่คิดว่า ปูตินจะไปอิสตันบูลโดยที่ตนไม่ได้ไปร่วมประชุมด้วย

มาร์โค รูบิโอ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ กล่าวระหว่างการประชุมขององค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (นาโต) ในเมืองอันตาเลียของตุรกีว่า วอชิงตันอยากเห็นความคืบหน้าและยินดีที่จะพิจารณากลไกใดๆ ก็ตามเพื่อให้สงครามในยูเครนยุติลงอย่างถาวร

ทั้งนี้ รูบิโอมีกำหนดเดินทางไปอิสตันบูลในวันศุกร์ (16 พ.ค.) เพื่อหารือกับรัฐมนตรีต่างประเทศของยุโรปเกี่ยวกับความขัดแย้งในยูเครน และปัญหาระดับภูมิภาคอื่นๆ ที่เป็นข้อกังวลร่วมกัน

ทางฝ่ายผู้นำยุโรปนั้นขู่ออกมาตรการแซงก์ชันรัสเซียเพิ่มอย่างรวดเร็ว หากการเจรจาที่อิสตันบูลไม่มีความคืบหน้า

(ที่มา: เอพี/เอเอฟพี/รอยเตอร์)