อดีตประธานาธิบดี โรดริโก ดูเตอร์เต แห่งฟิลิปปินส์ถูกควบคุมตัวขณะเดินทางจากฮ่องกงกลับถึงท่าอากาศยานกรุงมะนิลาในวันนี้ (11 มี.ค.) โดยเป็นไปตามหมายจับของศาลอาญาระหว่างประเทศ (ICC) ที่ต้องการเอาผิดกับ ดูเตอร์เต ฐานก่ออาชญากรรมต่อมวลมนุษยชาติจากการทำสงครามยาเสพติดที่นำไปสู่การวิสามัญฆาตกรรมคนจำนวนมาก
ศาล ICC ยืนยันจะเดินหน้าสอบสวนคดีอาชญากรรมต่อมวลมนุษยชาติจากบทบาทของ ดูเตอร์เต ในฐานะผู้กำหนดนโยบายสงครามยาเสพติดที่คร่าชีวิตชาวฟิลิปปินส์ไปหลายพันคน
อดีตผู้นำขาโหดวัย 79 ปี กล่าวที่ฮ่องกงเมื่อวันจันทร์ (10) ว่าตนพร้อมที่จะถูกจับหาก ICC มีหมายจับออกมา และยังคงปกป้องการทำสงครามกวาดล้างผู้ค้ายาเสพติดในยุคของตน พร้อมปฏิเสธว่าไม่เคยอนุญาตให้ตำรวจวิสามัญฯ ผู้ต้องสงสัยตามอำเภอใจ เว้นแต่จะทำไปเพื่อป้องกันตนเอง
สำนักงานของประธานาธิบดี เฟอร์ดินานด์ มาร์กอส จูเนียร์ ระบุว่า รัฐบาลฟิลิปปินส์ได้รับสำเนาหมายจับอย่างเป็นทางการซึ่งตำรวจได้ปฏิบัติตาม และเวลานี้ ดูเตอร์เต ถูกควบคุมตัวเป็นที่เรียบร้อยแล้ว
“เมื่อช่วงเช้าที่ผ่านมา ตำรวจอินเทอร์โพลมะนิลาได้รับสำเนาหมายจับอย่างเป็นทางการจากศาล ICC” ทำเนียบประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ระบุในถ้อยแถลง “เวลานี้อดีตประธานาธิบดีอยู่ภายใต้การควบคุมของทางการแล้ว”
“อดีตประธานาธิบดีและคณะมีสุขภาพแข็งแรงดี และกำลังได้รับการตรวจโดยแพทย์ของรัฐบาล”
ระหว่างปราศรัยกับแรงงานชาวฟิลิปปินส์หลายพันคนที่ฮ่องกงเมื่อวันอาทิตย์ (9) อดีตผู้นำขาโหดได้ประณามการสอบสวนของ ICC และยังเรียกพนักงานสอบสวนของศาลระหว่างประเทศแห่งนี้ว่า “ลูกกะ-รี่” แต่ขณะเดียวกันก็ยืนยันว่า “พร้อมยอมรับ” หากสุดท้ายตนเองจะต้องถูกจับ
ซัลวาดอร์ พาเนโล อดีตที่ปรึกษากฎหมายของดูเตอร์เต ชี้ว่าการจับกุมครั้งนี้ “ไม่ชอบด้วยกฎหมาย” และตำรวจไม่อนุญาตให้ทนายความคนหนึ่งเข้าพบ ดูเตอร์เต ที่สนามบิน
ซัลวาดอร์ พาเนโล อดีตที่ปรึกษากฎหมายของดูเตอร์เต ชี้ว่าการจับกุมครั้งนี้ “ไม่ชอบด้วยกฎหมาย” และตำรวจไม่อนุญาตให้ทนายความคนหนึ่งเข้าพบ ดูเตอร์เต ที่สนามบิน
ดูเตอร์เต นำฟิลิปปินส์ถอนตัวจากธรรมนูญกรุงโรมซึ่งเป็นสนธิสัญญาระหว่างประเทศที่ใช้ในการก่อตั้งศาล ICC เมื่อปี 2019 หลังจากที่ ICC เริ่มต้นสอบสวนข้อครหาการวิสามัญฆาตกรรมอย่างเป็นระบบที่เกิดขึ้นในฟิลิปปินส์ และที่ผ่านมารัฐบาลมะนิลาปฏิเสธที่จะให้ความร่วมมือในกระบวนการสอบสวนของ ICC มาโดยตลอด จนกระทั่งมาเปลี่ยนท่าทีเมื่อปีที่แล้ว
สงครามยาเสพติดถือเป็นนโยบายเรือธงที่ช่วยให้ ดูเตอร์เต ได้รับคะแนนเสียงล้นหลามจนชนะศึกเลือกตั้งประธานาธิบดีเมื่อปี 2016 และอดีตนายกเทศมนตรีเมืองดาเวาผู้นี้ก็ทำตามสัญญาในการไล่ล่าสังหารพวกผู้ค้ายาเสพติดทั้งรายใหญ่รายย่อยไปหลายพันคน
ตามข้อมูลจากตำรวจฟิลิปปินส์ มีผู้ต้องสงสัยที่ถูกวิสามัญฯ ในปฏิบัติการต่อต้านยาเสพติดประมาณ 6,200 คน แต่นักเคลื่อนไหวชี้ว่าตัวเลขที่แท้จริงสูงกว่านั้นมาก และยังมีพวกผู้เสพยารายย่อยตามชุมชนแออัดที่เคยถูกตำรวจขึ้นบัญชีเพ่งเล็ง (watch lists) ที่เสียชีวิตอย่างเป็นปริศนาอีกหลายพันคน
ตำรวจฟิลิปปินส์ยืนยันว่าไม่เกี่ยวข้องกับการตายของคนกลุ่มหลังนี้ และปฏิเสธข้อครหาจากองค์กรสิทธิมนุษยชนที่ว่ามีการสังหารและปกปิดความจริงอย่างเป็นระบบ
ที่มา : รอยเตอร์, เอเอฟพี
