เอเจนซีส์MGRออนไลน์ - ประธานาธิบดีสหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ เริ่มต้นเทอมใหม่อย่างดุดันแสดงแสนยานุภาพทางการทหารของอเมริกาบีบคลองปานามาด้วยการข่มขู่จะเข้ายึดโดยกล่าวหาว่าตำรวจจีนคุมคลองเชื่อมการค้าของโลกระหว่างยุโรปและเอเชีย
CNN ของสหรัฐฯ รายงานวันศุกร์ (7 ก.พ.) ว่า ทั้งนี้รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ คนใหม่ มาร์โก รูบิโอ (Marco Rubio) วันพฤหัสบดี (6) ตามการรายงานของ CNN ต้องกลับคำพูดหลังตอนแรกอ้างว่า เจ้าหน้าที่ปานามายินยอมให้เรือรบอเมริกันผ่านฟรี โดยในการกลับคำพูดนั้นรูบิโออ้างว่า สหรัฐฯ คาดหวังว่าฝ่ายปานามาจะยกเลิกค่าธรรมเนียมแต่รับรู้ว่า ปานามามีกระบวนการทางกฎหมายและวิธีการที่พวกเขาต้องทำตามที่เกี่ยวข้องกับท่าเรือปานามา
แต่ยังคงยืนยันว่า สหรัฐฯ มีหน้าที่ต้องป้องกันคลองปานามาหากว่าโดนโจมตีแต่ยังคงให้เหตุผลต่อว่า ในความรู้สึกของตัวเองมันสุดประหลาดที่ต้องจ่ายเงินค่าธรรมเนียมผ่าน ในขณะเดียวกันต้องเข้ามาปกป้องในช่วงเวลาคับขัน
สะท้อนนโยบายของผู้นำสหรัฐฯ คนใหม่ โดนัลด์ ทรัมป์ สมัยที่ 2 ที่ข่มขู่ปานามาจะยึดคลองปานามาที่สหรัฐฯ ในอดีตได้ทุ่มเงินและกำลังคนจนขุดสำเร็จหลังฝรั่งเศสฝากผลงานเฟสแรกไว้ด้วยความวิตกว่าประตูผ่านการค้าสำคัญของโลกจะตกในเงื้อมมือของจีน
CNN รายงานว่า มาจนถึงวันนี้ยังไม่มีหลักฐานว่าปักกิ่งเข้าควบคุมคลองปานามาอย่างที่กล่าวหา แต่ทว่าจากการที่ปานามาร่วมโครงการหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง BRI ของจีนและอีกทั้งบริษัทฮ่องกงของมหาเศรษฐี ลี กาชิง (Li Ka-shing) คุมอยู่ 2 ด่านจากทั้งหมดของคลองปานามาสร้างความวิตกให้สหรัฐฯ
เพราะถึงแม้ฮ่องกงจะขึ้นชื่อว่า อยู่ภายใต้เงื่อนไข 1 ประเทศ 2 ระบบตามข้อตกลงส่งคืนเกาะปี 1997 ร่วมกับอังกฤษ แต่ทว่าเมื่อไม่กี่ที่ผ่านมาปักกิ่งเข้ามาควบคุมฮ่องกงมากขึ้นและกวาดล้างบรรดาฝ่ายตรงข้ามที่เรียกร้องเสรีภาพ
ความวิตกของสหรัฐฯ ส่งผลทำให้ทำเนียบขาวของทรัมป์พยายามหาทางปกป้องความมั่นคงสหรัฐฯ โดยเฉพาะแดนละตินที่ถือเป็นหลังบ้านอเมริกาและสหรัฐฯ คุม แต่ปัจจุบันมีปักกิ่งเข้ามาอ้างตัวเป็นผู้นำขั้วใต้ผ่านโครงการโครงสร้างพื้นฐานของประธานาธิบดีจีน สี จิ้นผิง เพื่อแข่งอิทธิพลกับสหรัฐฯ ในย่านนี้
CNN รายงานว่า หัวใจสำคัญของคลองปานามาอยู่ที่การควบคุม 2 ด่านสำคัญของ CK Hutchison บริษัทสัญชาติฮ่องกงที่มีระยะไกลไม่ต่ำกว่าร่วม 50 ไมล์
หลังจากการหารือร่วมกับรัฐมนตรีสหรัฐฯ ของทรัมป์วันอาทิตย์ (2) ที่แล้ว ฝ่ายปานามายอมตกลงที่จะออกจากโครงการหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทางของจีน
บริษัท CK Hutchison ซึ่งคุมท่าเรือในไทยเช่นกันนั้นอ้างอิงจากเว็บไซต์ของบริษัทระบุว่า บริษัทปฏิบัติงาน 53 ท่าใน 24 ประเทศทั่วโลก โดยได้รับสัญญาเมื่อครั้งสหรัฐฯ ส่งมอบคลองปานามากลับคืนให้ปานามาในปี 1997 หลังจากที่ทั้ง 2 ชาติบริหารจัดการร่วมกันมาโดยตลอด และบริษัทของมหาเศรษฐีลีกาชิงได้รับการต่ออายุสัญญาเมื่อปี 2021
อย่างไรก็ตาม บริษัทฮ่องกงที่มีชื่อย่อคือ PPC ถึงแม้จะบริหารแต่ไม่สามารถควบคุมการเข้าต่อคลองปานามาได้ โดยลูกจ้างที่ทั้ง 2 ด่านจะเป็นผู้ทำหน้าที่ขนสินค้าขึ้นและลงจากตู้คอนเทนเนอร์เพื่อใส่เรือคาร์โก แต่ทว่าตัวคลองนั้นจะบริหารโดยองค์การบริหารคลองปานามาของรัฐบาลปานามาแต่ผู้เดียว
PPC แถลงยืนยันว่า ตัวเองเป็นแค่ผู้บริหารด่านท่าเรือที่มีประเทศปานามาเป็นผู้ถือหุ้น พร้อมเสริมต่อว่า 99% ของพนักงานบริษัทเป็นชาวปานามาทั้งสิ้น
บริษัทร่วมการค้าที่มีบริษัทการช่างไชน่าฮาร์เบอร์ (China Harbour Engineering company) และบริษัทก่อสร่างไชน่าคอมมูนิเคชัน (China cpmmunication company) โดยมีปักกิ่งอยู่เบื้องหลังได้รับสัญญาก่อสร้างสะพานไฮเวย์มูลค่า 1.4 พันล้านดอลลาร์ข้ามคลองปานามาเพื่อทำให้การจราจรในกรุงปานามา ซิตีลดการติดขัด
ความข้องเกี่ยวของปักกิ่งต่อคลองปานามายังรวมถึงบริษัทขนส่ง COSCO Shipping ที่มีรัฐบาลจีนเป็นเจ้าของถือเป็นลูกค้าใหญ่ของคลองปานามา โดยมีเรือคาร์โกเกือบ 300 ลำวิ่งผ่านคลองปานามาในแต่ละปี รวมถึงเรือสินค้าตู้คอนเทนเนอร์ เรือสินค้าที่ขนเฉพาะสินค้าจำนวนมหาศาลที่เป็นประเภทได้แก่ ถ่านหิน ข้าวเปลือก เป็นต้น และเรือขนน้ำมัน อ้างอิงจากข้อมูลบริษัทชิปปิ้งจีน COSCO Shipping เมื่อปี 2018
ความวิตกสหรัฐฯ เกิดขึ้นในช่วงเวลาที่ปักกิ่งใช้ข้ออ้างโครงการสายไหมใหม่ของจีนเพื่อสร้างหรือเพื่อการควบคุมท่าเรือเชิงพาณิชย์ทั่วโลกที่จะส่งผลต่อการขยายทางนาวีของจีน
CNN รายงานว่ามีผู้สังเกตการณ์บางส่วนระบุว่า ความเกี่ยวพันของคลองปานามาต่อบริษัทจันและโครงสร้างพื้นฐานจะให้ประโยชน์ต่อปักกิ่งทางการค้าและในยามเกิดความขัดแย้ง (อาจรวมถึงการทหาร) ในอนาคตกับสหรัฐฯ
ความเสี่ยงเชิงยุทธศาสตร์จากแง่มุมทางการทหารนั้นเป็นไปได้ที่ว่า ยิ่งมีความเกี่ยวพันในสิ่งเชิงพาณิชย์รอบๆ คลองต่อปักกิ่งมากเพียงใด ยิ่งจะเปิดโอกาสให้ปักกิ่งมีช่องทางเพิ่มในความสามารถการปิดกั้นสหรัฐฯ จากการเคลื่อนอุปกรณ์ทางการทหารผ่านทางน้ำในยามเกิดสงคราม อ้างอิงจาก อาร์. อีแวน เอลลิส (R. Evan Ellis) ศาสตราจารย์ผู้ทำการวิจัยประจำสถาบันการศึกษาทางยุทธศาสตร์วิทยาลัยสงครามกองทัพสหรัฐฯ (U.S. Army War College Strategic Studies Institute)