เกือบ 80 ประเทศทั่วโลกออกมาแสดงจุดยืนสนับสนุนการทำงานของศาลอาญาระหว่างประเทศ (International Criminal Court - ICC) ในวันศุกร์ (7 ก.พ.) หลังจากศาลแห่งนี้ถูกประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ แห่งสหรัฐฯ สั่งคว่ำบาตร โทษฐานที่สืบสวนและล็อกเป้าเล่นงานอิสราเอล
"พวกเราขอยืนยันที่จะสนับสนุนความเป็นอิสระ ความเป็นกลาง และความซื่อสัตย์โปร่งใสของ ICC ต่อไปอย่างไม่หวั่นไหว" คำแถลงร่วมจาก 79 ประเทศระบุ
"ศาลแห่งนี้ถือเป็นเสาหลักที่สำคัญของระบอบยุติธรรมระหว่างประเทศ โดยรับรองว่าผู้ที่ก่ออาชญากรรมระหว่างประเทศที่ร้ายแรงจะต้องรับผิดชอบกับสิ่งที่ทำ และคืนความยุติธรรมให้ผู้ที่ตกเป็นเหยื่อ"
แม้คำแถลงฉบับนี้จะได้รับการลงนามจาก 79 ประเทศทั่วทุกมุมโลก แต่ก็ยังคิดเป็นแค่ 2 ใน 3 ของจำนวนรัฐภาคีทั้งหมด 125 ประเทศของ ICC ซึ่งเป็นศาลที่รับหน้าที่ไต่สวนอาชญากรรมสงคราม อาชญากรรมต่อมวลมนุษยชาติ การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ และอาชญากรรมการรุกราน
ในบรรดาประเทศที่ลงนามสนับสนุนถ้อยแถลงฉบับนี้ยังรวมถึงฝรั่งเศส เยอรมนี และอังกฤษ ส่วนกลุ่มชาติที่ไม่เข้าร่วมนั้นมีออสเตรเลีย สาธารณรัฐเช็ก ฮังการี และอิตาลีรวมอยู่ด้วย
นายกรัฐมนตรี วิกเตอร์ ออร์บาน แห่งฮังการี ออกมาประกาศจุดยืนตั้งแต่เมื่อวันศุกร์ (7) ว่าเห็นด้วยกับมาตรการของทรัมป์ ซึ่งเกิดขึ้นในช่วงเวลาที่นายกรัฐมนตรี เบนจามิน เนทันยาฮู แห่งอิสราเอลไปเยือนสหรัฐฯ พอดี โดย เนทันยาฮู นั้นถูก ICC ออกหมายจับฐานก่ออาชญากรรมสงครามในกาซา
มาตรการแซงก์ชันของ ทรัมป์ นั้นพุ่งเป้าเล่นงานเจ้าหน้าที่ ICC ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการสอบสวนพลเมืองสหรัฐฯ รวมไปถึงชาติพันธมิตรของสหรัฐฯ อย่างเช่น อิสราเอล
เนเธอร์แลนด์ซึ่งเป็นที่ตั้งของศาล ICC ระบุว่ารู้สึกเสียใจกับคำสั่งคว่ำบาตรของผู้นำสหรัฐฯ พร้อมยืนยันว่าเนเธอร์แลนด์จะสนับสนุนการปฏิบัติงานของ ICC ต่อไป
"เรายังไม่รู้ถึงผลกระทบที่แน่นอนของคำสั่งนี้ แต่มันอาจจะทำให้ศาลทำงานได้ยากลำบากขึ้น หรืออาจจะเป็นไปไม่ได้เลยในบางกรณี" นายกรัฐมนตรี ดิก ชูฟ แห่งเนเธอร์แลนด์ ให้สัมภาษณ์กับสื่อมวลชน
ด้านนายกรัฐมนตรี โอลาฟ ชอลซ์ แห่งเยอรมนีและผู้นำชาติอียูอื่นๆ ชี้ว่า ทรัมป์ ทำไม่ถูกต้องที่ใช้วิธีคว่ำบาตรเล่นงาน ICC
"การคว่ำบาตรเป็นเครื่องมือที่ผิด" ชอลซ์ กล่าว "มันคือการบ่อนทำลายองค์กรที่รับรองว่าผู้นำเผด็จการในโลกนี้จะไม่สามารถใช้อำนาจข่มเหงรังแกประชาชนและเปิดศึกสงครามได้ง่ายๆ และนั่นคือสิ่งที่สำคัญมาก"
แหล่งข่าวเปิดเผยว่า เจ้าหน้าที่ ICC ได้มีการประชุมกันที่กรุงเฮกเมื่อวันศุกร์ (7) เพื่อหารือถึงผลกระทบจากมาตรการคว่ำบาตรของทรัมป์ ซึ่งจะส่งผลให้ทรัพย์สินในสหรัฐฯ ของผู้ที่ถูกขึ้นบัญชีโดนอายัด อีกทั้งบุคคลดังกล่าวและครอบครัวก็จะไม่สามารถเดินทางเข้าสหรัฐฯ ได้ด้วย
ทั้งนี้ ยังไม่แน่ชัดว่าสหรัฐฯ จะประกาศรายชื่อเจ้าหน้าที่ ICC ที่โดนคว่ำบาตรเมื่อไหร่ ทว่าในช่วงรัฐบาล ทรัมป์ เทอมหนึ่งเมื่อปี 2020 วอชิงตันได้สั่งคว่ำบาตร ฟาตู เบนซูดา อัยการ ICC และผู้ช่วยอีกหลายคน โทษฐานดำเนินการสอบสวนอาชญากรรมสงครามของทหารอเมริกันในอัฟกานิสถาน
ปัจจุบัน สหรัฐฯ จีน รัสเซีย รวมถึงอิสราเอล ยังไม่ได้เข้าเป็นรัฐภาคีของ ICC
แหล่งข่าวให้ข้อมูลกับรอยเตอร์เมื่อเดือนที่แล้วว่า ศาล ICC ได้เริ่มใช้มาตรการต่างๆ เพื่อปกป้องเจ้าหน้าที่จากคำสั่งคว่ำบาตรของสหรัฐฯ ที่อาจจะเกิดขึ้น หนึ่งในนั้นคือการจ่ายเงินเดือนล่วงหน้า 3 เดือน เพื่อลดผลกระทบในกรณีที่ศาลถูกจำกัดธุรกรรมทางการเงิน
ก่อนหน้านี้ ICC ก็เคยถูกรัสเซียเล่นงานมาแล้วหลังจากที่ศาลแห่งนี้ออกหมายจับประธานาธิบดี วลาดิมีร์ ปูติน ฐานก่ออาชญากรรมด้วยการบังคับส่งตัวเด็กๆ ชาวยูเครนไปยังแดนหมีขาวอย่างผิดกฎหมาย ซึ่งทำเนียบเครมลินตอบโต้ด้วยการห้าม การิม ข่าน หัวหน้าอัยการ ICC เดินทางเข้ารัสเซีย และยังประกาศขึ้นบัญชีดำล่าตัวเขาพร้อมผู้พิพากษา ICC อีกสองคนด้วย
ที่มา : รอยเตอร์