ยูเครนล้มเหลวเปิดรุกครั้งใหม่ที่แคว้นคูร์สก์ของรัสเซีย ขณะการเจรจายุติสงครามยังคงไม่แน่ไม่นอน

(เก็บความจากเอเชียไทมส์ www.atimes.com)

Ukraine’s renewed Kursk push flops as talk of negotiation swirls
by Stephen Bryen
07/01/2025

ถ้าหากจะมีการทำดีลในเรื่องยุติสงครามยูเครนกันอย่างจริงจังแล้ว
ดีลใดๆ ก็ตามทีล้วนแต่จะเกิดขึ้นมาได้ ก็ต้องหลังจาก โดนัลด์ ทรัมป์
สาบานตัวเข้ารับตำแหน่งแล้วเท่านั้น

สิ่งที่เรียกกันติดปากว่า การประชุมหารือตามรูปแบบรัมสไตน์ (Ramstein format meeting) [1] –ซึ่งเป็นชื่ออย่างไม่เป็นทางการของกลุ่มติดต่อเพื่อการพิทักษ์ปกป้องยูเครน Ukraine Defense Contact Group ที่ประกอบด้วย เคียฟ และเหล่าชาติพันธมิตร— กำหนดจัดกันขึ้นอีกครั้ง ณ ฐานทัพอากาศอเมริกันที่รัมสไตน์ ในเยอรมนี วันพฤหัสบดีที่ 9 มกราคมนี้ รูปแบบของการประชุมหารือเช่นนี้มุ่งที่จะตอบสนองความต้องการทางทหารของยูเครนเป็นสำคัญอยู่แล้ว โดยที่ประธานาธิบดีโวโลดิมีร์ เซเลนสกี ของยูเครนนั้นจะเข้าร่วมการประชุมคราวนี้ด้วย ส่วนคณะของฝ่ายสหรัฐฯจะนำโดย ลอยด์ ออสติน รัฐมนตรีกลาโหมที่กำลังจะพ้นตำแหน่งพร้อมๆ กับประธานาธิบดีโจ ไบเดน เมื่อ โดนัลด์ ทรัมป์ สาบานตัวขึ้นครองทำเนียบขาวแทนที่ในวันที่ 20 มกราคมนี้

ในเวลาไม่ถึง 2 สัปดาห์ข้างหน้า ทรัมป์ ก็จะกลายเป็นประธานาธิบดีสหรัฐฯแล้ว ยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่าการประชุมคราวนี้มีการวางแผนกันเพื่อบ่อนทำลายทรัมป์และคณะบริหารของเขาหรือไม่ แต่มันเป็นการเสี่ยงโชคที่มีโอกาสชนะสูงทีเดียว หากวางเดิมพันว่า ออสติน กับ เซเลนสกี วาดหวังที่จะให้มีการตัดสินใจลงมติต่างๆ ในเรื่องที่ทรัมป์จะพลิกกลับในภายหลังได้ยาก

เรื่องนี้ไม่ใช่อะไรที่น่าเซอร์ไพรซ์หรอก ในเมื่อคณะบริหารไบเดนซึ่งใกล้หมดอายุขัยเต็มที เวลานี้กำลังเดินเครื่องปฏิบัติการบ่อนทำลายในทุกๆ ทาง เพื่อพยายามทำให้ ทรัมป์ อยู่ในอาการโซซัดโซเซตั้งแต่ก่อนที่เขาจะได้ย่างก้าวเข้าทำเนียบขาว ด้วยเหตุนี้เอง คณะบริหารชุดปัจจุบันจึงได้ทุ่มเงินอีกหลายพันล้านดอลลาร์เข้าไปในยูเครน ทั้งในรูปของงบประมาณเพื่อจัดหาอาวุธ และเงินสดสำหรับการใช้จ่ายของรัฐบาลเคียฟ และมีความเป็นไปได้มากทีเดียวว่าอาจจะมีการตัดสินใจแบบสุ่มเสี่ยงยิ่งกว่านี้อีก ออกมาจากการประชุมรัมสไตน์ครั้งนี้

ไม่มีรายงานข่าวใดๆ ระบุว่ามีตัวแทนจากค่ายทรัมป์คนไหนได้รับเชิญให้ไปสังเกตการณ์การประชุมที่รัมสไตน์ แถมทางฝ่ายทรัมป์เองก็ไม่น่าต้องการที่จะเข้าร่วมด้วยซ้ำ

เซเลนสกี กำลังเตรียมตัวให้พรักพร้อมสำหรับมาที่รัมสไตน์ ด้วยการทุ่มกองทหารสำรองของเขาเข้าไปในสมรภูมิแค้นคูร์สก์ของรัสเซีย เพื่อพยายามรักษาดินแดนส่วนที่ยูเครนฉวยคว้ามาได้ตั้งแต่เริ่มต้นการบุกในแนวรบนี้เมื่อวันที่ 4 สิงหาคมปีที่แล้ว อย่างไรก็ตาม การรุกโจมตีระลอกล่าสุดที่ยูเครนเปิดฉากขึ้นมานั้นประสบความล้มเหลวเสียแล้ว ถึงแม้ฝ่ายรัสเซียบอกว่าพวกเขาคาดหมายว่าจะยังมีความพยายามครั้งใหญ่อีกอย่างน้อย 1 ครั้งก่อนหน้าการหารือที่รัมสไตน์

ทั้งนี้ตามการเปิดเผยของฝ่ายรัสเซีย ระหว่างวัน (อาทิตย์) ที่ 5 และวัน (จันทร์) ที่ 6 มกราคมที่ผ่านมา ฝ่ายยูเครนได้พยายามเปิดการรุกตอบโต้รวมแล้ว 10 ระลอก แต่ต้องประสบความสูญเสียอย่างหนักหน่วง รายงานของฝ่ายรัสเซียให้ตัวเลขว่า ทหารยูเครนราวๆ 480 คนถูกสังหารหรือได้รับบาดเจ็บในคูร์สก์ แต่ไม่มีการเผยแพร่ความสูญเสียของฝ่ายรัสเซีย เวลาเดียวกันนั้นยังมีรายงานจากภาคสนามที่บ่งชี้ว่า ฝ่ายรัสเซียกำลังพลิกกลับช่วงชิงดินแดนที่เสียไปในคูร์สก์ก่อนหน้านี้กลับคืนมาได้เรื่อยๆ และกำลังผลักดันกองทหารยูเครนให้ถอยร่น

เวลาเดียวกันนั้นเองที่สมรภูมิทางด้านตะวันออกของยูเครน ฝ่ายรัสเซียเพิ่งรุกเข้ายึดเมืองคูราโคโว (Kurakhovo) ในแคว้นโดเนตสก์ ฝ่ายรัสเซียบอกว่า ทางยูเครนส่งกำลังทหารเข้ามารักษาเมืองนี้เป็นจำนวน 15,000 คน ประกอบไปด้วย “พวกหน่วยรบชั้นนำ, กลุ่มที่มาจากการรวมตัวของพวกนักชาตินิยม, และพวกทหารรับจ้างชาวต่างชาติ” ขณะที่กระทรวงกลาโหมรัสเซียเองไม่ได้เผยแพร่ตัวเลขใดๆ ทว่าพวกบล็อกเกอร์ด้านการทหารชาวรัสเซียก็ออกมาพูดว่า มีทหารยูเครนจำนวนสูงถึง 12,000 คนถูกสังหารหรือได้รับบาดเจ็บ และรถถังยูเครนราว 40 คันถูกทำลาย คูราโคโว ถือเป็นศูนย์ส่งกำลังบำรุงแห่งสำคัญแห่งหนึ่งสำหรับการปฏิบัติการของกองทัพยูเครนในแคว้นโดเนตสก์
(เมืองคูราโคโว Kurakhovo นี่เป็นชื่อเรียกเมืองนี้ในภาษารัสเซีย ขณะที่ภาษายูเครนเรียกว่า คูราโคเว Kurakhove ดูเพิ่มเติมได้ที่ https://en.wikipedia.org/wiki/Kurakhove -ผู้แปล)

ในอีกสมรภูมิแยกต่างหากออกไป แต่อยู่ในแคว้นโดเนตสก์เช่นกัน กองทหารรัสเซียก็ยังคงกำลังเดินหน้ามุ่งสู่เมืองโปครอฟสก์ (Pokrovsk) ซึ่งเป็นที่ตั้งของชุมทางรถไฟที่ทรงความสำคัญยิ่งยวด โดยเป็นศูนย์จัดส่งพวกเครื่องกระสุนให้แก่แนวรบทางภาคตะวันออกของยูเครน เวลาเดียวกันนั้น สงครามชิงเมืองชาซิฟ ยาร์ (Chasiv Yar) เมืองยุทธศาสตร์อีกเมืองหนึ่งในโดเนตสก์ กำลังใกล้ยุติลงเนื่องจากฝ่ายรัสเซียควบคุมได้แทบตลอดทั้งเมืองแล้ว และตอนนี้การสู้รบกำลังดำเนินอยู่ในพื้นที่อุตสาหกรรมแห่งหนึ่ง เรื่องราวจำนวนมากทีเดียวถูกเก็บงำเอาไว้โดยฝ่ายยูเครนที่เวลานี้อวดอ้างว่าพวกเขาสามารถพลิกกลับตอบโต้การรุกของฝ่ายรัสเซียได้แล้ว ทว่าจวบจนถึงเวลานี้ยังไม่มีอะไรมายืนยันการกล่าวอ้างดังกล่าว

ยูเครนยังเข้าโจมตีโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ซาโปริซเซีย (Zaporizhzhia Nuclear Power Plant หรือ ZNPP) [2]โดยใช้โดรนปีกตรึงจำนวน 8 ลำ ทั้งหมดถูกฝ่ายรัสเซียสกัดขัดขวาง ทว่ามีเศษชิ้นส่วนบางส่วนของโดรนลำหนึ่งตกลงไปบนหลังคาของอาคารศูนย์ฝึกอบรม ทั้งนี้โดรนปีกตรึงของยูเครนมีขนาดใหญ่กว่าและบรรทุกวัตถุระเบิดได้มากกว่าพวกโดรนปีกหมุนแบบ 4 ใบพัด (quadcopter)

ฝ่ายรัสเซียรายงานว่า โรงงาน ZNPP ไม่ได้ประสบความเสียหายร้ายแรงใดๆ รวมทั้งไม่เกิดการรั่วไหลของรังสี อย่างไรก็ดี ความพยายามที่ผ่านมาหลายครั้งของฝ่ายยูเครน ที่จ้องทำลายหรือสร้างความเสียหายให้แก่พวกโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ ออกจะเป็นเรื่องยากลำบากสำหรับการทำความเข้าใจ เนื่องจากพวกเหยื่อที่น่าจะรับเคราะห์จากโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ซึ่งได้รับความเสียหายก็คือชาวยูเครนนั่นเอง มีการคาดเดากันว่ายูเครนอาจจะกำลังต้องการสร้างเรื่องยั่วยุ หรือเหตุการณ์ใหญ่โตซึ่งสามารถดึงดูดให้นาโต้เข้ามาช่วยเหลือปกป้องยูเครน ถ้าหากยูเครนคิดอย่างนี้จริงๆ มันก็ต้องถือว่าเป็นความเคลื่อนไหวแบบมองโลกอย่างสิ้นหวังและมีอันตรายสูงลิ่ว อีกทั้งไม่น่าที่จะนำไปสู่ผลลัพธ์อย่างที่ยูเครนปรารถนาเลยสักอย่าง

เวลานี้มีสัญญาณอันสับสนเยอะแยะมากมายเกี่ยวกับการจัดการเจรจาเพื่อพยายามรอมชอมยุติสงครามในยูเครน เอกอัครราชทูตรัสเซียประจำสหประชาชาติ วาซิลี เนเบนเซีย (Vasily Nebenzya) กล่าวว่า คณะบริหารทรัมป์ “ไม่ได้เสนออะไรที่น่าสนใจ” ต่อฝ่ายรัสเซียเลย เนเบนเซียพูดเช่นนี้กับสถานีโทรทัศน์ช่อง รอสซิยา-1 (Rossiya-1) เมื่อวันที่ 3 มกราคม ซึ่งเป็นการยืนยันว่าได้มีการพบปะหารือกันที่ท่าอากาศยานดัลเลส (Dulles Airport) ในกรุงวอชิงตัน เมื่อวันที่ 26 ธันวาคมจริงๆ ตามที่บล็อก Weapons and Strategy นี้ [3] รายงานเอาไว้ เนเบนเซียยังแสดงความเห็นต่อไปอีกว่า ข้อเสนอต่างๆ ของทรัมป์ที่ปรากฏออกมานั้น “ยังคงไร้รูปแบบ เป็นเพียงสัญญาณที่คลุมเครือ”

ทีมทรัมป์ยังคงเงียบกริบเกี่ยวกับแผนการสำหรับการเจรจาในอนาคตของพวกเขา เรื่องนี้ส่อแสดงให้เห็นว่า “ช่องทาง” ผ่านสนามบินดัลเลสนี้ ไม่ได้เป็นจุดติดต่อเพียงจุดเดียวที่พวกเขาใช้อยู่ในเรื่องเกี่ยวกับยูเครน

เอาเข้าจริงแล้วยังมีช่องทางที่อาจเป็นไปได้อีกอย่างน้อย 3 ช่องทาง ได้แก่ จีน (ซึ่ง ทรัมป์ เพิ่งส่งสัญญาณว่า เขากับประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีน [4] “กำลังมีการพูดจากัน” ผ่านทางพวกผู้ช่วย), ฝรั่งเศส ซึ่งทรัมป์เดินทางไปเยือนเมื่อวันที่ 7 ธันวาคม อีกทั้งปรากฏว่าประธานาธิบดีเอมมานูเอล มาครง ของฝรั่งเศสตอนนี้ออกมาพูดว่า ยูเครนจำเป็นต้องใช้ “จุดยืนที่สอดคล้องความเป็นจริงมากขึ้น” ในประเด็นเกี่ยวกับดินแดน (อย่างที่สำนักข่าวรอยเตอร์ [5] รายงานเอาไว้), ตลอดจน เยอรมนี กับ ฮังการี ซึ่งผู้นำของ 2 ประเทศนี้ คือ นายกรัฐมนตรี โอลาฟ ชอลซ์ [6] ของแดนดอยช์ และ นายกรัฐมนตรี วิกตอร์ ออร์บาน [7] ของฮังการี ต่างกำลังมีการติดต่อพูดจากับประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน ของรัสเซีย แต่ความริเริ่มต่างๆ เหล่านี้ล้วนไม่ได้มีอะไรเกี่ยวข้องกับ ไบเดน และทีมของเขาซึ่งปฏิเสธเรื่อยมาไม่ยอมพูดจากับรัสเซีย หรือทำดีลอะไรเกี่ยวกับยูเครนทั้งนั้น

โมเมนตัมทางการทหารของรัสเซียเวลานี้กำลังติดลมบน ภายหลังจากผ่านช่วงระยะเวลาเชื่องช้ามากๆ มาแล้ว และลูกเล่นต่างๆ หลากหลายของระบอบปกครองเซเลนสกี ซึ่งไม่ต้องสงสัยเลยว่าต้องได้รับการหนุนหลังอย่างเต็มที่จากวอชิงตันด้วยนั้น จนถึงตอนนี้ยังคงไม่ประสบความสำเร็จ, ไม่ทำให้ใครเชื่อถือ, และมีราคาแพงลิ่ว

ถ้าหากจะมีการทำดีลในเรื่องยุติสงครามยูเครนกันอย่างจริงจังแล้ว ดีลใดๆ ก็ตามทีล้วนแต่จะเกิดขึ้นมาได้ ก็ต้องหลังจาก โดนัลด์ ทรัมป์ สาบานตัวเข้ารับตำแหน่งแล้วเท่านั้น

สตีเฟน ไบรเอน เป็นผู้สื่อข่าวอยู่ที่เอเชียไทมส์ เขาเคยเป็นผู้อำนวยการฝ่ายเจ้าหน้าที่ของคณะอนุกรรมการตะวันออกใกล้ แห่งคณะกรรมาธิการวิเทศสัมพันธ์ของวุฒิสภาสหรัฐฯ รวมทั้งเคยเป็นรองปลัดกระทรวงกลาโหมด้านนโยบายของสหรัฐฯ

ข้อเขียนนี้ เผยแพร่ครั้งแรกใน Weapons and Strategy ที่เป็นจดหมายข่าวบนแพลตฟอร์มออนไลน์ Substack ของผู้เขียน

เชิงอรรถ
[1] https://www.kyivpost.com/analysis/44859

[2] https://substack.com/redirect/8ba554b5-534a-46b4-b2b0-675c906ad70b?j=eyJ1IjoiNTQ1NTUifQ.qYFYx5kfGiWo9cjGcAInbSEGFimskGW0kn2G2WyOBFw

[3] https://weapons.substack.com/p/a-special-russian-flight-to-washington?utm_source=substack&utm_medium=email หรือhttps://asiatimes.com/2024/12/a-special-russian-flight-to-washington/ หรือดูที่แปลเก็บความเป็นภาษาไทยแล้วได้ที่ https://mgronline.com/around/detail/9680000000221

[4] https://substack.com/redirect/90b4b012-6024-49a5-bdd8-ba181091e50b?j=eyJ1IjoiNTQ1NTUifQ.qYFYx5kfGiWo9cjGcAInbSEGFimskGW0kn2G2WyOBFw

[5] https://substack.com/redirect/df69ddc8-7b58-43e0-8cfb-c46ba2e62dbd?j=eyJ1IjoiNTQ1NTUifQ.qYFYx5kfGiWo9cjGcAInbSEGFimskGW0kn2G2WyOBFw

[6] https://substack.com/redirect/be8a745b-e25f-4b25-b4c3-2e20d0a633c1?j=eyJ1IjoiNTQ1NTUifQ.qYFYx5kfGiWo9cjGcAInbSEGFimskGW0kn2G2WyOBFw

[7] https://substack.com/redirect/05f2dea2-8499-44db-8536-ec3a52d88a13?j=eyJ1IjoiNTQ1NTUifQ.qYFYx5kfGiWo9cjGcAInbSEGFimskGW0kn2G2WyOBFw