นักวิเคราะห์ตะวันตกจำนวนมากรู้สึกหดหู่ เรียกร้องให้ตระหนักถึงความเป็นจริงว่า ยูเครนกำลังจะปราชัย

West needs to realize Ukraine cannot defeat Russia
by Frank Ledwidge
24/10/2024

ดีที่สุดที่ฝ่ายตะวันตกสามารถกระทำได้ ก็คือช่วยเหลือยูเครนในการเจรจาต่อรองให้ได้อนาคตภายหลังสงครามที่มีความมั่นคงปลอดภัย และค้นคิดจัดทำยุทธศาสตร์ชนิดมุ่งผลในทางปฏิบัติ เพื่อใช้รับมือกับรัสเซียในระยะเวลา 1 ทศวรรษข้างหน้านี้

เพื่อนคนหนึ่งของผม ซึ่งปกติแล้วเป็นนักวิเคราะห์ผู้นิยมฝักใฝ่ยูเครน ที่คอยเฝ้ามองโลกด้วยความหวังสดใสอย่างแรงกล้า ได้เดินทางกลับมาจากยูเครนเมื่ออาทิตย์ที่แล้ว และบอกกับผมว่า “มันเหมือนกับกองทัพเยอรมันเมื่อช่วงเดือนมกราคมปี 1945” (ทั้งนี้ กองทัพเยอรมันได้ลงนามยอมแพ้อย่างไม่มีเงื่อนไขต่อกองทัพฝ่ายสัมพันธมิตรในเดือนพฤษภาคมปีนั้นเอง ดูเพิ่มเติมได้ที่ https://en.wikipedia.org/wiki/World_War_II -ผู้แปล)

เวลานี้ฝ่ายยูเครนกำลังถูกผลักดันให้ล่าถอยในทุกๆ แนวรบ – รวมไปถึงในแคว้นคูร์สก์ (Kursk) ของรัสเซีย [1] ซึ่งพวกเขาได้เปิดฉากยกกำลังบุกเข้าไปด้วยความหวังอันกระตือรือร้นและการป่าวร้องออกข่าวอย่างเอิกเกริกเมื่อเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา สิ่งที่สำคัญยิ่งกว่านั้นเสียอีกก็คือว่า พวกเขากำลังขาดแคลนทหาร [2] อย่างหนักหน่วงสาหัสขึ้นทุกที

อันที่จริงตลอดช่วงเวลาส่วนใหญ่ของปี 2024 ยูเครนอยู่ในสภาพที่ต้องสูญเสียพื้นที่ไปเรื่อยๆ ไม่ขาดสาย ในสัปดาห์นี้ เมืองเซลิโดเว (Selidove) ทางด้านตะวันตกของแคว้นโดเนตสก์ (Donetsk) กำลังถูกโอบล้อม [3] และก็คล้ายๆ กับเมืองวูห์เลดาร์ (Vuhledar) ก่อนหน้านี้ในเดือนนี้ [4] นั่นคือทำท่าจะแตกในอาทิตย์หน้าหรือราวๆ นั้น –สิ่งเดียวที่ยังอาจจะมีการผันแปรไปได้ ก็คือฝ่ายยูเครนจะสูญเสียกำลังพลไปเป็นจำนวนมากแค่ไหนในกระบวนการนี้ ในช่วงฤดูหนาวที่ขยับใกล้เข้ามาทุกที สัญญาณในทางเลวร้ายกำลังปรากฏให้เห็นสำหรับการสู้รบในสมรภูมิใหญ่เพื่อรักษาเมืองโปครอฟสก์ (Pokrovsk) เมืองอุตสาหกรรม [5] ที่ทรงความสำคัญในทางยุทธศาสตร์ [6]


เหนือสิ่งอื่นใดเลย นี่ไม่ใช่สงครามของการสู้รบช่วงชิงพื้นที่ (war of territory) แต่เป็นสงครามของการสู้รบพร่ากำลัง (war of attrition) [7] ทรัพยากรเพียงอย่างเดียวที่มีผลต่อการแพ้ชนะของสงครามคือกำลังทหาร –และการคาดคำนวณเกี่ยวกับเรื่องนี้ในเวลานี้ มันไม่ได้มีผลออกมาในทางบวกสำหรับยูเครนเลย

ยูเครนอ้างว่าได้ “กำจัด” ทหารรัสเซียได้แล้วเกือบๆ 700,000 คน [8] โดยในจำนวนนี้มากกว่า 120,000 คนถูกฆ่า และที่เหลืออีกร่วมๆ 500,000 คนได้รับบาดเจ็บ ขณะที่ประธานาธิบดียูเครน โวโลดีมีร์ เซเลนสกี ยอมรับเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ปีนี้ว่า ฝ่ายยูเครนเสียชีวิตไป 31,000 คน [9] แต่ไม่ได้ให้ตัวเลขจำนวนผู้ได้รับบาดเจ็บ

ปัญหาอยู่ที่ว่าตัวเลขรวมๆ ที่ฝ่ายยูเครนให้มาเหล่านี้ ดูเหมือนพวกเจ้าหน้าที่ฝ่ายตะวันตกจะให้ความเชื่อถือ [10] ถึงแม้ในความเป็นจริงแล้วมันน่าที่จะต่างออกไปอย่างมากมาย พวกแหล่งข่าวสหรัฐฯหลายรายบอกว่าสงครามครั้งนี้ทำให้มีผู้คนของทั้งสองฝ่ายถูกสังหารและได้รับบาดเจ็บไปราวๆ 1 ล้านคนแล้ว [11] เรื่องที่สำคัญมากๆ ก็คือ ตัวเลขนี้รวมไปถึงพลเรือนชาวยูเครนจำนวนเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

ขวัญกำลังใจที่ตกต่ำ และการหนีทหาร [12] ตลอดจนการหลบเลี่ยงไม่ยอมไปรับการเกณฑ์ทหาร [13] เหล่านี้กำลังกลายเป็นปัญหาสำคัญสำหรับยูเครนในปัจจุบัน ปัจจัยเหล่านี้กำลังเพิ่มขยายประเด็นปัญหาการระดมกำลังคนเข้ากองทัพซึ่งก็เป็นเรื่องหนักหน่วงมากอยู่แล้ว [14] ทำให้เป็นความลำบากยากยิ่งในการจัดหาจัดส่งทหารสดๆ ใหม่ๆ เข้าสู่แนวรบต่างๆ ในแนวหน้า

เวลานี้ในยูเครนกำลังเกิดการอภิปรายถกเถียงกันในปัญหาที่ฟังดูชวนหดหู่ คำถามที่ยังไม่ลงรอยกันนั้นวนเวียนอยู่รอบๆ เรื่องที่ว่าควรระดมเกณฑ์ทหารจากคนในกลุ่มอายุ 18-25 ปี –และเสี่ยงที่จะทำให้คนกลุ่มนี้เกิดการบาดเจ็บล้มตายอย่างสาหัส—หรือไม่ ทั้งนี้สืบเนื่องจากแรงกดดันต่างๆ ทางเศรษฐกิจในช่วงต้นทศวรรษ 2000 ยูเครนประสบปัญหาหนักในเรื่องอัตราการเกิดลดต่ำลงฮวบฮาบ ทำให้เวลานี้มีผู้คนซึ่งอยู่ในวัยระหว่าง 15 ถึง 25 ปีค่อนข้างน้อย [15]

การระดมเกณฑ์คนกลุ่มอายุนี้เข้ากองทัพ และการปล่อยให้คนกลุ่มนี้ต้องบาดเจ็บล้มตายไปอย่างสาหัสร้ายแรง อาจจะเป็นอะไรที่ยูเครนแบกรับไม่ไหว เมื่อพิจารณาจากวิกฤตการณ์ทางประชากรศาสตร์อันเลวร้าย [16] ที่ประเทศนี้กำลังเผชิญอยู่แล้ว

และกระทั่งถ้าหากแผนการระดมเกณฑ์ทหารนี้ [17] ได้รับการผลักดันให้เดินหน้ากันจริงๆ เมื่อถึงเวลาที่การถกเถียงทางการเมือง, กระบวนการผ่านกฎหมายในรัฐสภา, กระบวนการอันอืดอาดล่าช้าตามระบบราชการ, [18] และการฝึกทหาร [19]จะเสร็จสิ้นผ่านพ้นไปตามโปรเซส สงครามคราวนี้ก็อาจจะยุติลงไปก่อนแล้วก็ได้

ในประวัติศาสตร์ ยังไม่มีตัวอย่างใดๆ เลยว่าการสู้รบปรบมือกับรัสเซียด้วยการแข่งขันประชันกันในเรื่องการพร่าผลาญกำลังของอีกฝ่ายหนึ่ง จะเคยมีใครประสบความสำเร็จได้รับชัยชนะ ดังนั้นขอให้เราพูดจากันให้ชัดเจนกันเถิด นี่หมายความว่ามันมีความเป็นไปได้อยู่จริงๆ ที่ยูเครนจะประสบความพ่ายแพ้ –ไม่มีทางเลยที่จะเอาน้ำตาลมาเคลือบเพื่อปิดบังเรื่องนี้เอาไว้

การที่ เซเลนสกี ตั้งจุดมุ่งหมายของการทำสงครามในแบบพวกที่ต้องการให้ได้รับผลสูงสุด นั่นคือ การฟื้นคืนเส้นพรมแดนก่อนหน้าปี 2014 ของยูเครน [20] บวกกับเงื่อนไขที่ไม่น่าเป็นไปได้ข้ออื่นๆ –ซึ่งไม่ได้ถูกทักท้วงและแถมยังได้รับการส่งเสริมสนับสนุนจากฝ่ายตะวันตกที่ตกอยู่ในอาการสับสนทว่ายังคงมุ่งหวังหาประโยชน์เข้าตัวเอง [21] –จะไม่สามารถบรรลุถึงได้หรอก และส่วนหนึ่งก็ต้องประณามกล่าวโทษพวกผู้นำของฝ่ายตะวันตกในเรื่องนี้ด้วย

การเข้าไปทำสงครามตามคำแนะนำที่ย่ำแย่เอามากๆ ไม่ว่าในอัฟกานิสถานหรือตะวันออกกลาง ได้ทำให้กองทัพทั้งหลายของฝ่ายตะวันตกอยู่ในสภาพกลวงโบ๋ [22], มีการประกอบอาวุธอย่างย่ำแย่, และไม่มีการเตรียมรับมืออย่างสิ้นเชิง [23] กับการสู้รบขัดแย้งแบบที่ต้องมีการทำศึกกันอย่างจริงจังและยืดเยื้อ โดยที่พวกเครื่องกระสุนซึ่งเก็บอยู่ในคลังแสงน่าที่จะพอใช้งานไปได้เพียงแค่หลายๆ อาทิตย์ [24] ก็เก่งแล้ว

คำมั่นสัญญาของทางยุโรปเรื่องจะจัดหาจัดส่งกระสุนปืนใหญ่มาให้เป็นจำนวนล้านๆ นัด [25] ปรากฏว่าเหลวเป๋วไม่สามารถเป็นจริงได้ –โดยมีเพียง 650,000 นัดเท่านั้นที่ถูกซัปพลายมาให้แก่เคียฟในปีนี้ [26] ขณะที่ทางเกาหลีเหนือได้จัดหาจัดส่งเป็นจำนวนอย่างน้อยที่สุด 2 เท่าตัวของปริมาณดังกล่าวให้แก่รัสเซีย

มีเพียงสหรัฐฯเท่านั้นที่ยังคงมีอาวุธยุทโธปกรณ์จำนวนมากพอดูอย่างในสต็อก [27] ในรูปแบบของยานเกราะ, รถถัง, และปืนใหญ่ซึ่งสำรองเอาไว้เป็นพันๆ หมื่นๆ – และวอชิงตันก็ไม่น่าที่จะเปลี่ยนแปลงนโยบายของตน ซึ่งจะคอยป้อนอาวุธเพียงแค่ทีละเล็กละน้อยให้แก่ยูเครนอย่างที่ทำอยู่ในเวลานี้ กระทั่งถ้าหากมีการตัดสินใจเปลี่ยนแปลงนโยบายในเรื่องนี้ เวลาที่ต้องใช้สำหรับการเตรียมการก่อนจัดส่งได้จริงๆ ก็จะกินเวลาเป็นปีๆ ไม่ใช่แค่แรมเดือนอยู่ดี

ในการประชุมบรรยายสรุปสถานการณ์แบบประชุมลับครั้งหนึ่งที่ผมได้เข้าร่วมเมื่อเร็วๆ นี้ ซึ่งผู้มาให้ข้อมูลเป็นพวกเจ้าหน้าที่กลาโหมของฝ่ายตะวันตกหลายราย ปรากฏว่ามีบรรยากาศที่ห่อเหี่ยว มีการพูดถึงแต่สถานการณ์ “ที่เต็มไปด้วยอันตราย” และ “เลวร้ายที่สุดที่สุดเท่าที่เคยเป็นมา” สำหรับยูเครน

พวกมหาอำนาจตะวันตกไม่สามารถที่จะทนแบกรับความวิบัติหายนะทางยุทธศาสตร์อย่างที่เคยเกิดขึ้นกับอัฟกานิสถานอีกครั้งหนึ่ง ซึ่งเป็นสถานการณ์ที่หากใช้ถ้อยคำของนักเขียนชื่อก้อง เออร์เนสต์ เฮมิงเวย์ (Ernest Hemingway) และนำมาดัดแปลงกล่าวอ้างไว้โดยนักยุทธศาสตร์ ลอว์เรนซ์ ฟรีดแมน Lawrence Freedman) ก็คือ มันเป็นสิ่งที่เกิดขึ้น “อย่างช้าๆ จากนั้นก็ฉับพลันทันทีทันควัน” [28]

กองทัพรัสเซียจะไม่สามารถสร้างช่วงจังหวะที่จะทำให้พวกเขารุกคืบหน้าผ่าทางตันโล่งตลอดจนตัดสินชี้ขาดใดๆ ขึ้นมาหรอก ในเวลาที่พวกเขาเข้ายึดเมืองนี้หรือเมืองนั้นได้สำเร็จ (เป็นต้นว่า โปครอฟสก์) พวกเขาไม่ได้มีสมรรถนะที่จะทำแบบนั้นได้ [29] ดังนั้น มันก็จะไม่มีช่วงจังหวะที่จะเกิดการพังทลายลงมาตามๆ กันเป็นแถบๆ –ไม่มีหรอกครับ ช่วงเวลาแบบที่ “เคียฟถูกตีแตก เหมือนกับคาบูล”

อย่างไรก็ตาม มันยังคงมีข้อจำกัดอยู่นั่นเองสำหรับความสูญเสียที่ยูเครนจะสามารถทนแบกรับไหว เราไม่ทราบหรอกว่าข้อจำกัดที่ว่านั่นคือตรงไหนคือขนาดไหน [30] แต่เราจะทราบเมื่อมันเกิดขึ้นมาแล้ว จุดที่สำคัญเป็นอย่างยิ่งก็คือว่า สำหรับยูเครนแล้วมันจะไม่มีชัยชนะหรอก เมื่อพูดจากันออกมาแล้ว มันคงเป็นสิ่งที่ไม่สามารถให้อภัยให้กันได้เลย ทว่ามันไม่มีและไม่เคยมีหรอกครับ ยุทธศาสตร์ของฝ่ายตะวันตกในเรื่องนี้ [31] มัน (ยุทธศาสตร์ของฝ่ายตะวันตก) มีแค่ว่าทำยังไงจึงจะทำให้รัสเซียต้องหลั่งเลือดนานที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้เท่านั้น

เรื่องในระดับพื้นฐานมากกว่านั้นเสียอีก ก็คือ มาถึงตอนนี้จำเป็นที่จะต้องถามและจำเป็นที่จะต้องตอบปุจฉาทางจริยธรรมข้อเก่าแก่โบราณ 2 ข้อที่ถือเป็นเกณฑ์ในการตัดสินว่าสงครามคราวนั้นๆ ถูกต้องชอบธรรมหรือไม่ [32] อันได้แก่ มัน (สงครามนั้นๆ) มีลู่ทางความเป็นไปได้อย่างสมเหตุสมผลที่จะไปสู่ความสำเร็จหรือไม่ [33] และผลดีที่มีโอกาสจะฉวยคว้าได้รับมานั้นมันเหมาะสมได้สัดส่วนกับต้นทุนค่าใช้จ่ายที่ต้องสูญเสียไปหรือเปล่า

ปัญหานี้ตอบได้ยากลำบาก --ก็เหมือนกับที่เคยเป็นมาอยู่บ่อยๆ ก่อนหน้านี้ นั่นเป็นเพราะว่าฝ่ายตะวันตกไม่ได้มีการนิยามจำกัดความมาก่อนว่าอะไรคือสิ่งที่พวกเขาพิจารณาเห็นว่าคือความสำเร็จ แต่เวลาเดียวกันนั้น ต้นทุนค่าใช้จ่ายกลับกำลังกลายเป็นสิ่งที่มองเห็นกันได้อย่างชัดเจนเกินไปแล้ว

ถ้าหากมีการนิยามจำกัดความเป้าหมายของตนและข้อจำกัดต่างๆ ของตนให้กระจ่างชัดเจน มันก็จะกลายเป็นรากฐานสำหรับการเริ่มต้นสร้างยุทธศาสตร์ขึ้นมา –และนี่คือสิ่งที่ฝ่ายตะวันตกไม่เคยทำได้ดีเลย พวกผู้นำนาโต้เวลานี้จำเป็นต้องเคลื่อนไหวอย่างรวดเร็วให้ก้าวเลยไปจากการพูดจาใช้ถ้อยคำโวหารที่ไร้ความหมาย [34] หรืออะไรก็ตามที่อาจจะฟังดูเท่ทว่าจริงๆ แล้วว่างเปล่า อย่างวลีที่ว่า จะหนุนหลังยูเครนเรื่อยไป “ตราบเท่าที่มันเป็นที่ต้องการ” (as long as it takes)” [35] เราได้พบเห็นกันมาแล้วแหละว่า โวหารเช่นนี้มันนำไปสู่อะไร ไม่ว่าจะเป็นในอิรัก, อัฟกานิสถาน, หรือลิเบีย

เราจำเป็นที่จะต้องมีคำตอบอย่างสอดคล้องกับความเป็นจริง ว่า สำหรับอะไรบางสิ่งบางอย่าง อย่างเช่นว่าเมื่อเราพูดถึง “ชัยชนะ” หรืออย่างน้อยที่สุดพวกข้อตกลงซึ่งเกิดจากการประนีประนอมชนิดที่สามารถยอมรับได้นั้น มันจะมีรูปร่างออกมายังไงกันแน่ในตอนนี้ --รวมทั้งขนาดขอบเขตที่มันน่าจะสามารถบรรลุได้ และฝ่ายตะวันตกเองจริงๆ แล้วต้องการที่จะหาทางให้บรรลุถึงหรือไม่ แล้วจากนั้นก็ต้องเป็นพวกผู้นำตะวันตกนั่นแหละที่จะต้องลงมือกระทำตามอย่างสอดคล้องต้องกัน

จุดที่อาจสามารถใช้เป็นจุดเริ่มต้นได้ อาจจะเป็นการยอมรับว่า ไครเมีย (Crimea), โดเนตสก์ (Donetsk), และ ลูฮันสก์ (Luhansk) นั้นเป็นดินแดนที่ยูเครนสูญเสียไปแล้ว –ซึ่งเป็นบางสิ่งบางอย่างที่มีชาวยูเครนจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ กำลังเริ่มต้นที่จะพูดกันออกมาอย่างเปิดเผย จากนั้นเราก็จำเป็นต้องเริ่มต้นวางแผนการกันอย่างเคร่งครัดจริงจังสำหรับรองรับยูเครนที่จะเกิดขึ้นมาภายหลังสงคราม ซึ่งถึงยังไงก็จะเป็นยูเครนที่จำเป็นจะต้องได้รับความสนับสนุนจากฝ่ายตะวันตกมากยิ่งกว่าเวลาใดๆ ที่ผ่านมา

รัสเซียนั้นเป็นไปไม่ได้หรอกที่จะยึดครองฉวยคว้าเอาอะไรไปทั้งหมด หรือแม้กระทั่งเข้าครอบครองดินแดนของยูเครนเป็นปริมาณมากมายกว้างขวาง กระทั่งหากพวกเขาสามารถยึดไปได้ก็ตามที มันก็เป็นไปไม่ได้ที่พวกเขาจะครอบครองเอาไว้ได้นานๆ [36] มันเป็นเรื่องที่มองเห็นกันได้อย่างกระจ่างชัดเจนทีเดียวว่า อย่างไรเสียก็จะต้องมีการทำความตกลงแบบประนีประนอมกันขึ้นมา

ดังนั้น มันจึงถึงเวลาสำหรับนาโต้ –และโดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับสหรัฐฯ --ที่จะต้องคาดคำนวณกันอย่างถี่ถ้วนเกี่ยวกับจุดยุติที่อาจเกิดขึ้นได้สำหรับประสบการณ์อันเจ็บปวดแสนสาหัสราวกับอยู่ในฝันร้ายชวนขวัญผวาคราวนี้ และที่จะต้องพัฒนายุทธศาสตร์ซึ่งคำนึงถึงผลทางปฏิบัติเพื่อรับมือกับรัสเซียในระยะเวลา 1 ทศวรรษข้างหน้านี้ เรื่องที่สำคัญยิ่งกว่านี้อีกก็คือ ฝ่ายตะวันตกต้องวางแผนการในเรื่องที่ว่า จะให้ความสนับสนุนยูเครน ผู้องอาจกล้าหาญ ซึ่งแม้ต้องแตกออกเป็นเสี่ยงๆ แต่ก็ยังคงรักษาเอกราชเอาไว้ได้

แฟรงค์ เลดวิดจ์ เป็นอาจารย์อาวุโสทางด้านยุทธศาสตร์การทหารและกฎหมาย อยู่ที่มหาวิทยาลัยพอร์ตสมัธ, สหราชอาณาจักร

ข้อเขียนนี้มาจากเว็บไซต์ เดอะ คอนเวอร์เซชั่น https://theconversation.com/ โดยสามารถติดตามอ่านข้อเขียนดั้งเดิมชิ้นนี้ได้ที่ https://theconversation.com/ukraine-cannot-defeat-russia-the-best-the-west-can-do-is-help-kyiv-plan-for-a-secure-post-war-future-242010

เชิงอรรถ

[1] https://www.iiss.org/online-analysis/military-balance/2024/08/ukraines-kursk-offensive-big-stakes-big-risks-for-both-sides/
[2] https://www.politico.eu/article/ukraine-faces-an-acute-manpower-shortage-with-young-men-dodging-the-draft/
[3] https://english.nv.ua/nation/national-guard-273-russian-casualties-in-failed-attacks-on-selydove-front-50460134.html
[4]https://www.theguardian.com/world/2024/oct/02/ukraine-forces-withdrawn-vuhledar-donetsk
[5] https://foreignpolicy.com/2024/10/11/ukraine-pokrovsk-russia-war-coal-military/
[6]https://www.nytimes.com/interactive/2024/09/11/world/europe/russia-pokrovsk-advance.html
[7] https://www.rusi.org/explore-our-research/publications/commentary/attritional-art-war-lessons-russian-war-ukraine
[8]https://www.pravda.com.ua/eng/news/2024/10/22/7480774/
[9] https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-68397525
[10]https://www.theguardian.com/world/2024/oct/22/high-russian-death-toll-fails-shift-opinion-ukraine-war
[11] https://www.aljazeera.com/news/2024/10/16/russia-ukraine-wartime-deaths#:%7E:text=Recent%20reports%20suggest%20a%20million,in%20Ukraine%20over%20the%20summer.&text=The%20war%20in%20Ukraine%2C%20a,all%2Dtime%20high%20since%202022.
[12] https://edition.cnn.com/2024/09/08/europe/ukraine-military-morale-desertion-intl-cmd/index.html
[13]https://www.theguardian.com/world/2024/oct/23/ukraine-war-briefing-draft-dodging-scandal-sees-kyivs-top-prosecutor-resign-and-officials-sacked
[14] https://www.rusi.org/explore-our-research/publications/commentary/current-state-ukrainian-mobilisation-and-ways-boost-recruitment
[15]https://www.nytimes.com/interactive/2024/04/11/world/europe/ukraine-demographics.html
[16] https://www.aljazeera.com/news/2022/10/28/in-grips-of-war-ukraine-faces-gloomy-demographic-future
[17] https://www.rusi.org/explore-our-research/publications/commentary/current-state-ukrainian-mobilisation-and-ways-boost-recruitment
[18] https://kyivindependent.com/ukraine-mobilization-law-sikorski/
[19] https://www.gov.uk/government/news/uk-to-extend-training-programme-for-ukrainian-armed-forces-personnel-throughout-2025#:%7E:text=The%20UK%20has%20trained%20more,full%2Dscale%20invasion%20in%202022.&text=The%20UK%20will%20train%20further,as%20long%20as%20it%20takes.
[20] https://war.ukraine.ua/faq/zelenskyys-10-point-peace-plan/
[21]https://www.theguardian.com/commentisfree/2023/sep/01/ukraine-end-war-allies-plan-military-us-election-west
[22] https://rusi.org/explore-our-research/publications/commentary/hollow-force-choices-uk-armed-forces
[23] https://www.ft.com/content/8251f12b-0296-47f0-a774-3b7c99b9e53d
[24] https://rusi.org/news-and-comment/in-the-news/british-armys-ammunition-would-last-only-week-war-says-royal-united-services-institute
[25] https://www.rferl.org/a/ukraine-weapons-shells-european-union-eu-war-russia-investigation/33025300.html
[26]https://www.theguardian.com/world/2024/oct/21/north-korean-troops-russia-ukraine
[27] https://sceeus.se/publikationer/equipping-ukraine-for-the-long-haul-a-role-for-swedish-jas-gripen/
[28] https://samf.substack.com/p/gradually-then-suddenly
[29] https://www.youtube.com/watch?v=EmfMjZuXzRk
[30]https://www.washingtonpost.com/opinions/2024/09/15/ukraine-strike-strategy-biden-help/
[31]https://www.japantimes.co.jp/commentary/2024/05/22/world/unified-western-ukraine-strategy/
[32] https://theconversation.com/how-do-russias-reasons-for-war-stack-up-an-expert-on-just-war-explains-178135
[33] https://www.ncronline.org/opinion/ncr-voices/war-ukraine-just-war
[34]https://www.washingtonpost.com/world/2022/04/25/russia-weakened-lloyd-austin-ukraine-visit/
[35] https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/2023/08/24/readout-of-president-bidens-call-with-president-volodymyr-zelenskyy-of-ukraine/
[36]https://www.atlanticcouncil.org/blogs/ukrainealert/vladimir-putin-has-almost-no-chance-of-successfully-occupying-ukraine/