เอเอฟพี/เอเจนซีส์ - อดีตผู้นำฝ่ายค้านรัสเซีย “อเล็กเซ นาวาลนี” ก่อนหน้าการเสียชีวิตอย่างเป็นปริศนาเมื่อกุมภาพันธ์ต้นปีที่เรือนจำอาร์กติกได้เคยเขียนไว้ว่า เขารู้ตัวเองว่าคงต้องตายอยู่ในคุกรัสเซีย พร้อมกับเผยตารางเวลาในคุกรวมถูกบังคับต้องนั่งหันหน้าดูรูปประธานาธิบดีรัสเซียนานเป็นชั่วโมง
เอเอฟพีรายงานวันเสาร์ (12 ต.ค.) ว่า อดีตผู้นำฝ่ายค้านรัสเซียชื่อดัง อเล็กเซ นาวาลนี ซึ่งเป็นคู่ปรับทางการเมืองของผู้นำรัสเซียก่อนการเสียชีวิตที่เรือนจำ IK-3 ฉายาหมาป่าขั้วโลกเหนือเมื่อกุมภาพันธ์ต้นปีนี้ เชื่อว่าตัวเขาคงต้องเสียชีวิตอยู่ในคุกของปูติน อ้างอิงจากหนังสือบันทึกความทรงจำหลังความตาย (posthumous memoir) ที่กำลังจะออกเผยแพร่ในวันที่ 22 ต.ค.ที่จะถึง
The New Yorker ได้ตีพิมพ์เผยแพร่ตัวอย่างบางส่วนของหนังสือในวันศุกร์ (11) ซึ่งแสดงถึงข้อเขียนจากไดอารีส่วนตัวในเรือนจำของเขาและก่อนหน้า
“ผมจะต้องใช้ตลอดทั้งชีวิตอยู่ในเรือนจำและตายที่นี่” เขาเขียนเมื่อวันที่ 22 มี.ค. ปี 2022
และเสริมต่อว่า “จะไม่มีใครต้องกล่าวคำอำลาด้วย..ทุกการครบรอบต่างๆ จะเฉลิมฉลองโดยที่ไม่มีผม ผมจะไม่ได้มีโอกาสได้เห็นหลานของตัวเอง”
นาวาลนีเสียชีวิตระหว่างการรับโทษ 19 ปีในเรือนจำ เขาเสียชีวิตในขณะที่มีอายุแค่ 47 ปีเมื่อวันที่ 16 ก.พ. เมื่อต้นปีเรียกเสียงประณามอย่างกว้างขวางจากทั่วโลก โดยมีเป็นจำนวนมากกล่าวโทษไปที่ประธานาธิบดีรัสเซีย ประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน
บีบีซีของอังกฤษรายงานวันอาทิตย์ (13) ว่า นักข่าวยูเครนวัย 27 ปี วิคตอเรีย รอชชีนา (Viktoriia Roshchyna) ที่ได้หายตัวไปเมื่อสิงหาคมปี 2023 ในพื้นที่ยูเครนที่โดนรัสเซียยึดครอง และในสัปดาห์นี้พ่อของเธอได้รับจดหมายจากหนังสือกระทรวงกลาโหมรัสเซียแจ้งว่า ลูกสาวนักข่าวยูเครนเสียชีวิตในวัย 27 ปี เธอถูกทหารรัสเซียจับไป 9 เดือนหลังการหายตัว
เอเอฟพีรายงานว่า ขณะที่อเล็กเซ นาวาลนีโดนจับเมื่อมกราคมปี 2021 หลังเดินทางกลับไปรัสเซียที่เขาโดนวางยาพิษจนโคม่าก่อนหน้า และต้องถูกส่งตัวด่วนไปรักษาที่เยอรมนี
“สิ่งเดียวที่พวกเราต้องกลัวคือการที่พวกเราจะต้องยอมเสียประเทศบ้านเกิดเพื่อที่จะให้ถูกปล้นสะดมโดยแก๊งจอมโกหก โจร และพวกเสแสร้ง” เขาเขียนเมื่อวันที่ 17 ม.ค.ปี 2022
เอเอฟพีรายงานว่า ตัวอย่างที่เผยแพร่วันศุกร์ (11) นี้แสดงถึงความเงียบเหงาของการถูกจองจำ แต่ยังแฝงไว้ด้วยอารมณ์ขัน
เป็นต้นว่าในวันที่ 1 ก.ค. ปี 2022 นาวาลนีได้แสดงถึงภารกิจประจำวันในเรือนจำเป็นต้นว่า ตื่นเมื่อเวลา 06.00 น. อาหารเช้าเริ่มเวลา 06.20 น. และเริ่มต้นกะการทำงานในเรือนจำเวลา 06.40 น.
“ที่ทำงาน คุณต้องนั่งเป็นเวลา 7 ชม. ที่หน้าจักรเย็บผ้าบนม้านั่งความสูงต่ำกว่าเข่า”
และนาวาลนีเล่าต่อว่า “หลังจากกะงานแล้ว คุณต้องยังต้องนั่งต่อเป็นเวลาอีกไม่กี่ชั่วโมงที่ม้าไม้ภายใต้ภาพวาดของปูติน (ประธานาธิบดี วลาดิมีร์ ปูติน) สิ่งนี้ถูกเรียกว่า “การลงโทษทางความประพฤติ)
เดอะการ์เดียนรายงานเพิ่มเติมว่า นอกจาก The New Yorker แล้วสื่อไทม์สได้เผยแพร่เช่นกัน และมีช่วงหนึ่ง นาวาลนีกล่าวถึงการอดอาหารประท้วงท่ามกลางอากาศหนาวจัด
เขาได้บรรยายถึงความไม่สบายของการต้องประท้วงอดอาหารและอากาศหนาวจัดตลอดเวลา นาวาลนียังคงพูดอย่างติดตลกในการเขียนว่า “ผมคงไม่มีกล้ามเนื้อซิกซ์แพกต์แน่เลย”
หนังสือบันทึกความทรงจำ "Patriot" จะวางแผงโดยบริษัทผู้จัดจำหน่ายอเมริกัน Knopf และวางแผนจะออกจะตีพิมพ์ในภาษารัสเซียต่อไป
บรรณาธิการ New Yorker เดวิด เรมนิค (David Remnick) กล่าวว่า “มันมีความเป็นไปไม่ได้ที่จะอ่านไดอารีในเรือนจำของนาวาลนีโดยที่จะไม่มีความโกรธแค้นจากโศกนาฏกรรมที่เขาต้องประสบและจากการตายของเขา”
และนาวาลนีเคยตอบคำถามที่ตีพิมพ์โดยนิตยสารเมื่อวันที่ 17 ม.ค. ปีนี้ที่เขาเคยถูกเพื่อนร่วมเรือนจำและเจ้าหน้าที่ผู้คุมถามว่า “เขากลับมารัสเซียอีกครั้งทำไม?”
นาวาลนีตอบกลับว่า “ผมไม่ต้องการยอมแพ้ต่อประเทศของตัวเองหรือทรยศ หากว่าการโดนจองจำหมายถึงบางสิ่ง คุณต้องเตรียมพร้อมเพื่อยืนหยัดสำหรับสิ่งเหล่านั้นและยอมสละหากว่าจำเป็น”