สื่อต่างประเทศเผยรัฐบาลตอลิบานในอัฟกานิสถานกำลังกอบโกย “ค่าผ่านน่านฟ้า” จากเครื่องบินโดยสารทั่วโลกที่จำเป็นต้องหลีกเลี่ยงพื้นที่สู้รบในตะวันออกกลางมาใช้เส้นทางผ่านอัฟกานิสถานแทน หลังจากที่อิหร่านเปิดฉากยิงมิสไซล์ถล่มรัฐยิวเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว
หนังสือพิมพ์ The Independent ของอังกฤษรายงานว่า เมื่อวันพฤหัสบดีที่แล้ว (3 ต.ค.) มีอากาศยานผ่านเข้าน่านฟ้าอัฟกานิสถานมากเป็นประวัติการณ์ถึง 191 เที่ยวบิน ซึ่งสายการบินเหล่านี้ต้องจ่ายค่าผ่านน่านฟ้าให้กระทรวงการบินพลเรือนของอัฟกานิสถานในอัตราเที่ยวละ 700 ดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 23,400 บาท
ก่อนหน้านี้ สายการบินทั่วโลกเคยหลีกเลี่ยงน่านฟ้าอัฟกานิสถานในช่วงที่รัฐบาลคาบูลที่มีองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (นาโต) ให้การสนับสนุนล่มสลาย และชาติตะวันตกทยอยถอนทหารออกจากประเทศแห่งนี้ จนเปิดทางให้กลุ่มอิสลามิสต์สายแข็งตอลิบานกลับมาครองอำนาจอีกครั้งในเดือน ส.ค. ปี 2021
อย่างไรก็ตาม สายการบินต่างๆ เริ่มหวนกลับมาใช้น่านฟ้าอัฟกานิสถานมากขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังเกิดกรณีที่กลุ่มฮามาสบุกโจมตีภาคใต้อิสราเอลเมื่อวันที่ 7 ต.ค. ปี 2023 ซึ่งกลายเป็นชนวนให้เกิดสงครามใหญ่ในกาซา
ข้อมูลจากเว็บไซต์ FlightRadar24 พบว่า ในสัปดาห์ที่ 2 ของเดือน ส.ค. จำนวนเที่ยวบินที่ผ่านเข้าน่านฟ้าอัฟกานิสถานเพิ่มขึ้นกว่า 7 เท่าจากช่วงเวลาเดียวกันของปี 2023
จำนวนเที่ยวบินผ่านอัฟกานิสถานยังเพิ่มขึ้นอีกอย่างผิดหูผิดตาตลอดสัปดาห์ที่แล้ว หลังจากอิหร่านยิงขีปนาวุธเกือบ 200 ลูกเข้าใส่อิสราเอล ซึ่งทำให้เที่ยวบินจากยุโรปมายังจุดหมายปลายทางในเอเชียต่างพากันหลีกเลี่ยงน่านฟ้าอิหร่าน เพราะหวั่นว่ารัฐยิวน่าจะเปิดปฏิบัติการโจมตีแก้แค้นเร็วๆ นี้
ตามที่ The Independent ได้วิเคราะห์ข้อมูลจาก FlightRadar24 พบว่ามีเที่ยวบินผ่านอัฟกานิสถานเฉลี่ยวันละ 147 เที่ยวระหว่างช่วงวันที่ 19-30 ก.ย. ซึ่งไม่นับรวมเที่ยวบินที่ขึ้นหรือลงจอดในอัฟกานิสถาน
ตัวเลขดังกล่าวเพิ่มเป็น 171 เที่ยวบินในเช้าวันอังคารที่ 1 ต.ค. ซึ่งอิหร่านเริ่มยิงโจมตีอิสราเอล และขยับเพิ่มเป็น 191 เที่ยวบินในวันที่ 3 ต.ค. ซึ่งถือว่ามากที่สุดนับตั้งแต่ตอลิบานกลับเข้ายึดอำนาจปกครองอัฟกานิสถานในปี 2021
ในบรรดาเที่ยวบินที่ตัดสินใจกลับมาใช้เส้นทางผ่านอัฟกานิสถานรวมถึง Swiss Air, Finair, Singapore Airlines, British Airways และ Lufthansa
ทั้งนี้ การที่สายการบินทั่วโลกเคยหลีกเลี่ยงน่านฟ้าอัฟกานิสถานหลังเดือน ส.ค. ปี 2021 ไม่ใช่เพราะกังวลเรื่องความปลอดภัยเท่านั้น แต่ยังมีเหตุผลทางการเมืองแฝงอยู่ด้วย เนื่องจากนานาชาติต้องการเพิ่มแรงบีบต่อพวกตอลิบานด้วยการปิดกั้นแหล่งรายได้สกุลเงินต่างชาติ
อันที่จริงแล้วค่าธรรมเนียมผ่านน่านฟ้าที่ตอลิบานเก็บได้ไม่ถือว่าสูงมากนัก ขณะที่รายได้รวมของรัฐบาลยังค่อนข้างต่ำ โดยธนาคารโลก (เวิลด์แบงก์) ประเมินว่ารายได้ทั้งหมดที่ตอลิบานหาได้ในช่วงเดือน มี.ค.-ส.ค. ปีนี้อยู่ที่ราวๆ 1,300 ล้านดอลลาร์สหรัฐเท่านั้น และต่อให้มีเครื่องบินต่างชาติผ่านน่านฟ้าในอัตราเฉลี่ยเทียบเท่าเมื่อวันพฤหัสบดีที่แล้ว (3) ก็จะสร้างรายได้ให้ตอลิบานได้เพียง 50 ล้านดอลลาร์ต่อปี
ที่มา : รอยเตอร์