สัญญาณบวก? ผบ.ทหารระดับยุทธบริเวณของจีน-อเมริกาหารือกันครั้งแรก

ผู้บัญชาการiระดับกองบัญชาการยุทธบริเวณของอเมริกาและจีน หารือกันครั้งแรกเมื่อวันอังคาร (10 ก.ย.) ท่ามกลางความพยายามสร้างเสถียรภาพความสัมพันธ์ทางทหารและหลีกเลี่ยงการเข้าใจผิด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริเวณที่เป็นประเด็นขัดแย้งอย่างทะเลจีนใต้ ขณะที่ในอีกด้านหนึ่ง ญี่ปุ่นรายงานว่า พบเรือกองทัพจีนหลายลำแล่นเข้าสู่ทะเลญี่ปุ่นในช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา ตอกย้ำรายงานที่ว่า ปักกิ่งกำลังเดินทางไปร่วมซ้อมรบกับรัสเซีย

วอชิงตันนั้นต้องการเปิดช่องทางใหม่สำหรับการสื่อสารทางทหารในระดับปกติกับปักกิ่ง นับตั้งแต่ความสัมพันธ์ระหว่างกันตกต่ำเป็นประวัติการณ์ภายหลังอเมริกายิงบอลลูนสอดแนมต้องสงสัยของจีนเมื่อปีที่แล้ว

ขณะที่ความเกี่ยวข้องสัมพันธ์กันทางทหารระหว่างสองประเทศ ก็ถูกระงับมานานเกือบ 2 ปีนับจากที่แนนซี เพโลซี ประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐฯ ในขณะนั้น เดินทางเยือนไต้หวันเมื่อเดือนสิงหาคม 2022

ในวันอังคาร (10) พลเรือเอกแซม ปาปาโร ผู้บัญชาการของกองบัญชาการทหารภาคอินโด-แปซิฟิกของอเมริกา ได้ประชุมทางวิดีโอคอนเฟอเรนซ์กับ พลเรือเอกอู๋ ย่าหนาน ผู้บัญชาการกองบัญชาการยุทธบริเวณภาคใต้ของกองทัพปลดปล่อยประชาชนจีน (พีแอลเอ)

ขอบเขตความรับผิดชอบของกองบัญชาการอินโด-แปซิฟิกของสหรัฐฯ กองบัญชาการยุทธบริเวณภาคใต้ของจีน ต่างครอบคลุมทะเลจีนใต้และช่องแคบไต้หวัน ซึ่งเป็นจุดร้อนที่คอยสร้างความตึงเครียดระหว่างอเมริกากับจีน ตลอดจนความตึงเครียดในภูมิภาคแถบนี้

คำแถลงของกระทรวงกลาโหมจีนระบุว่า ผู้บัญชาการของทั้งสองฝ่ายได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นเชิงลึกในประเด็นที่มีข้อกังวลร่วมกัน

ขณะที่คำแถลงของกองบัญชาการอินโด-แปซิฟิกของสหรัฐฯบอกว่า ปาปาโรเรียกร้องให้พีแอลโอทบทวนการใช้ยุทธวิธีที่อันตราย ขู่เข็ญ และอาจทำให้สถานการณ์ในทะเลจีนใต้และบริเวณอื่นๆ ลุกลาม แต่คำแถลงก็ระบุว่า การแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเป็นไปอย่างสร้างสรรค์และเคารพกันและกัน

ปาปาโรยังเน้นย้ำความสำคัญของการเจรจาอย่างต่อเนื่องเพื่อเปิดเผยเจตนารมณ์ที่ชัดเจน และลดความเสี่ยงในการเข้าใจผิดหรือคำนวณผิดพลาด

การหารือครั้งนี้มีขึ้นภายหลังจากที่เจค ซัลลิแวน ที่ปรึกษาฝ่ายความมั่นคงแห่งชาติของสหรัฐฯ พบหารือกับพลเอกจาง โย่วเสีย รองประธานคนที่หนึ่งของคณะกรรมการการทหารส่วนกลางของจีน ระหว่างเดินทางเยือนปักกิ่งเมื่อเดือนที่แล้ว ซึ่งทั้งสองฝ่ายตกลงให้มีการหารือระดับผู้บัญชาการระดับกองบัญชาการยุทธบริเวณ และซัลลิแวนเน้นย้ำความสำคัญของเสรีภาพในการเดินเรือในทะเลจีนใต้และเสถียรภาพในช่องแคบไต้หวัน

ทางด้านจางตอบกลับด้วยการเตือนว่า ไต้หวันคือเส้นแดงห้ามล่วงล้ำที่สำคัญที่สุดในความสัมพันธ์จีน-อเมริกา รวมทั้งเรียกร้องให้วอชิงตันระงับการสมรู้ร่วมคิดทางทหาร ยุติการขายอาวุธให้ไต้หวัน ตลอดจนการเผยแพร่ข้อมูลเท็จเกี่ยวกับไต้หวัน

จางยังขอให้อเมริการ่วมกับจีนส่งเสริมการสื่อสารและการแลกเปลี่ยนระหว่างกองทัพของสองประเทศ และร่วมรับผิดชอบในฐานะมหาอำนาจโลก

อนึ่ง นอกจากการหารือในวันอังคาร กองทัพอเมริกาและจีนยังร่วมซ้อมรบขนาดใหญ่ที่จัดโดยกองทัพบราซิลที่เมืองฟอร์โมซาของบราซิลในสัปดาห์นี้ ซึ่งถือเป็นครั้งแรกนับจากปี 2016 ที่ปักกิ่งเข้าร่วมการซ้อมรบของประเทศชายฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิก (ริมแพ็ก) ที่นำโดยกองบัญชาการอินโด-แปซิฟิกของอเมริกา

ปลายสัปดาห์นี้ อเมริกายังเตรียมส่งเจ้าหน้าที่อาวุโสของกระทรวงกลาโหมไปร่วมงานประชุมด้านความมั่นคงในจีน

อย่างไรก็ดี ในอีกด้านหนึ่งนั้น จีนก็กำลังกระชับความสัมพันธ์ทางทหารกับรัสเซียแนบแน่นขึ้น โดยเมื่อวันจันทร์ได้ประกาศร่วมซ้อมรบกับรัสเซีย

วันเดียวกันนั้น กระทรวงกลาโหมญี่ปุ่นแถลงยืนยันว่า เรือของกองทัพเรือจีน 5 ลำแล่นผ่านช่องแคบสึชิมะเข้าสู่ทะเลญี่ปุ่นในช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา

คำแถลงเสริมว่า กองกำลังป้องกันตนเองของญี่ปุ่นได้ส่งเรือและเครื่องบินตรวจการณ์ออกติดตามเพื่อเฝ้าระวังและรวบรวมข้อมูลข่าวกรอง แต่ไม่ได้ระบุว่า เรือของกองทัพจีนมุ่งหน้าไปยังที่ใด ทว่า สื่อท้องถิ่นชี้ว่า เรือเหล่านั้นกำลังมุ่งหน้าไปร่วมซ้อมรบกับรัสเซียตามที่ปักกิ่งประกาศเมื่อวันจันทร์

อย่างไรก็ดี ปักกิ่งไม่ได้ระบุวันที่ในการซ้อมรบที่ใช้ชื่อรหัสว่า “นอร์ท-จอยต์ 2024” ในบริเวณน่านฟ้าและรอบทะเลญี่ปุ่นและทะเลโอคอตสก์นอกชายฝั่งรัสเซีย แต่บอกเพียงว่า จะจัดขึ้นภายในเดือนนี้

(ที่มา: รอยเตอร์/เอเอฟพี)