เจาะลึกยูเครนปฏิบัติการตลบหลังบุกลึกโจมตีดินแดนรัสเซีย คือวางเดิมพันความเสี่ยงสูงหวังพลิกเกมสงคราม แต่ไม่มีหลักประกันว่าจะทำสำเร็จหรือไม่

การบุกโจมตีรัสเซียชนิดเกินความคาดหมายอาจเป็นเดิมพันเสี่ยงสูงของผู้บัญชาการกองทัพยูเครนที่ทุ่มทรัพยากรที่มีจำกัดกับปฏิบัติการสุดเสี่ยงท้าทายศัตรูที่เป็นถึงมหาอำนาจนิวเคลียร์โดยที่ไม่มีหลักประกันความสำเร็จใดๆ


หลังจากเริ่มปรากฏสัญญาณความคืบหน้า ประธานาธิบดีโวโลดิมีร์ เซเลนสกี้ ที่ปิดปากเงียบมาตลอด ก็ออกมาโอ้อวดความคืบหน้าของกองทัพยูเครนทุกวัน ขณะที่ในวันพุธ (14 ส.ค.) เจ้าหน้าที่เคียฟหลายคนพากันคุยว่า กองกำลังยูเครนสามารถควบคุมพื้นที่ 1,000 ตารางกิโลเมตรในแคว้นคูร์สก์ของรัสเซีย ซึ่งรวมถึงชุมชนอย่างน้อย 74 แห่ง และควบคุมตัวเชลยสงครามรัสเซียไว้ได้อีกหลายร้อยคน ซึ่งอาจใช้ต่อรองในการแลกเปลี่ยนกับทหารและพลเรือนยูเครนหลายพันคนที่ถูกรัสเซียจับไปก่อนหน้านี้

กระนั้น หลังผ่านพ้นไป 1 สัปดาห์ เป้าหมายโดยรวมของปฏิบัติการห้าวหาญนี้ยังไร้ความชัดเจน ถึงแม้มีความชัดเจนว่า การบุกครั้งนี้ทำให้สถานการณ์ในสนามรบเปลี่ยนแปลงและเผยให้เห็นจุดอ่อนของกองทัพรัสเซีย แต่ขณะเดียวกันก็เสี่ยงที่จะทำให้กองทัพยูเครนยิ่งอ่อนแอลงเช่นกันจากการขยายแนวรบ และการที่ต้องระดมทหารเปิดแนวรบใหม่ๆ ทั้งที่กองทัพอยู่ในภาวะขาดแคลนกำลังพล

การจู่โจมแคว้นคูร์สก์ของยูเครนใช้ทหารที่ดึงมาจากกองพันต่างๆ บางส่วนมาจากสนามรบที่ดุเดือดที่สุดในยูเครนที่รัสเซียยังลุยทำศึกไม่ลดละ โดยที่ความได้เปรียบเชิงยุทธศาสตร์โดยรวมของมอสโกไม่ได้รับผลกระทบจากการสู้รบในคูร์สก์แต่อย่างใด

ขณะที่การสู้รบในคูร์สก์ย่างเข้าสู่สัปดาห์ที่ 2 ทหารยูเครนยังคงกระจายกำลังรุกคืบต่อเนื่องพร้อมกันหลายทิศทางจากเมืองซุดซาในแคว้นดังกล่าว

ภาพจากสนามรบเผยให้เห็นอาวุธยุทโธปกรณ์จำนวนมากของรัสเซียถูกทำลาย ฟื้นความจำถึงความสำเร็จของปฏิบัติการตอบโต้กลับของยูเครนในแคว้นเคียร์ซอนและคาร์คีฟเมื่อปี 2022 อีกทั้งกระตุ้นขวัญและกำลังใจของคนยูเครนที่ฝ่อลงหลังปฏิบัติการตอบโต้กลับในช่วงฤดูร้อนปีที่แล้วล้มเหลวไม่เป็นท่า แถมเสียดินแดนทางตะวันออกเพิ่มหลังจากนั้น

อย่างไรก็ตาม นักวิเคราะห์บางคนยังไม่ฟันธงว่า คูร์สก์เป็นสนามรบที่ถูกต้องเหมาะสมสำหรับการเปิดฉากโจมตีรัสเซียหรือไม่ โดยมีการประเมินว่า มีทหารยูเครนในแคว้นดังกล่าวระหว่าง 5,000-20,000 นาย

จากข้อมูลของสถาบันศึกษาสงครามซึ่งเป็นกลุ่มคลังสมองในวอชิงตันที่เป็นฝ่ายโปรยูเครน ระบุว่า ภายในสัปดาห์เดียว ยูเครนอ้างว่า ยึดดินแดนในคูร์สก์ได้มากเกือบเท่าที่รัสเซียยึดได้ในยูเครนในช่วง 7 เดือนที่ผ่านมา

เจ้าหน้าที่รัสเซียยอมรับว่า ยูเครนยึดดินแดนได้จริงแต่ไม่มากอย่างที่อวดอ้าง กระนั้น รัสเซียอพยพพลเรือนออกจากแคว้นดังกล่าวแล้วถึงราว 132,000 คน

ในทางการเมืองนั้น การบุกคูร์สก์ทำให้รัสเซียกลับเป็นฝ่ายเพลี่ยงพล้ำ และรีเซ็ตเงื่อนไขในสถานการณ์ความขัดแย้งที่ก่อนหน้านี้ยูเครนมีแนวโน้มถูกบีบให้จำยอมรับเงื่อนไขการหยุดยิงที่ไม่ต้องการ

การโจมตีนี้ยังเป็นตัวอย่างชัดเจนของความมุ่งมั่นของยูเครน และเป็นการส่งสาส์นถึงพันธมิตรตะวันตกที่ยังลังเลว่า ควรอนุญาตให้เคียฟใช้อาวุธที่จัดหาให้ในการโจมตีลึกเข้าไปในดินแดนหมีขาวหรือไม่

ทารัส คูซิโอ ศาสตราจารย์รัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยแห่งชาติเคียฟ-โมฮีลา อะคาเดมี ชี้ว่า ปฏิบัติการของยูเครนแสดงให้เห็นว่า ความกลัวว่า การข้าม “เส้นแดง” ของรัสเซียอาจนำไปสู่สงครามนิวเคลียร์นั้นเป็นแค่เรื่องหลอกลวง และกองทัพยูเครนยังคงเป็นกองกำลังที่ดีเยี่ยม

มิกไคโล โปโดลยัค ที่ปรึกษาของเซเลนสกี้ เคยประกาศว่า การบุกโจมตีและยึดดินแดนในคูร์สก์อาจทำให้ยูเครนมีอำนาจต่อรองมากขึ้นในการเจรจาหยุดยิงกับรัสเซียในอนาคต

อย่างไรก็ดี เคียฟไม่มีแผนครอบครองดินแดนรัสเซียเป็นการถาวร และเมื่อวันพุธ อิกอร์ คลีเมนโก รัฐมนตรีมหาดไทย เผยว่า ยูเครนอาจสร้าง “เขตกันชน” ในคูร์สก์เพื่อป้องกันการโจมตีข้ามพรมแดนของรัสเซีย

ขณะเดียวกัน แม้เป็นที่คาดว่า การรุกคืบของยูเครนจะชะลอลง หลังจากรัสเซียส่งทหารเข้าไปเพิ่มในคูร์สก์ และแม้สถานการณ์ในสนามรบยูเครนไม่มีการเปลี่ยนแปลง แต่สำหรับทหารยูเครนมองว่า อย่างน้อยปฏิบัติการในคูร์สก์ก็ฟ้องว่า รัสเซียไม่สามารถปกป้องพรมแดนของตัวเองได้

คอนสแตนติน มาโชเวตส์ ผู้เชี่ยวชาญด้านการทหารของยูเครน มองว่า เป้าหมายหลักของเคียฟคือ กองกำลังภาคเหนือของรัสเซียที่ส่งทหารไปรบในแคว้นคาร์คีฟของยูเครน

นอกจากนั้นปฏิบัติการในคูร์สก์ยังอาจเป็นการดึงดูดความสนใจจากแนวรบด้านตะวันออกที่ทหารยูเครนบาดเจ็บล้มตายนับหมื่นนาย และกองทัพยังคงจับต้นชนปลายไม่ถูกในการแก้เกมรบและช่องโหว่ในแนวป้องกัน

(ที่มา: เอพี/เอเอฟพี)