วุฒิสภาสหรัฐฯ ลงมติผ่านร่างกฎหมายซึ่งจะนำไปสู่การสั่งแบนแอป TikTok ในสหรัฐอเมริกา หากไบต์แดนซ์ (ByteDance) ซึ่งเป็นบริษัทแม่สัญชาติจีนไม่ดำเนินการขายหุ้นทิ้งภายในระยะเวลา 9 เดือนถึง 1 ปี
ท่ามกลางความวิตกกังวลในหมู่นักการเมืองสหรัฐฯ ว่าจีนอาจใช้ TikTok เป็นช่องทางสอดแนมข้อมูลส่วนตัวของชาวอเมริกัน ร่างกฎหมายนี้ได้ผ่านความเห็นชอบจากสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐฯ ด้วยคะแนนเสียงท่วมท้นเมื่อวันเสาร์ (20) ก่อนจะได้รับไฟเขียวจากวุฒิสภาเมื่อวันอังคาร (23) และคาดว่าประธานาธิบดี โจ ไบเดน จะลงนามประกาศใช้เป็นกฎหมายภายในวันพุธ (24)
“เป็นเวลาหลายปีมาแล้วที่เราปล่อยให้พรรคคอมมิวนิสต์จีนควบคุมแอปยอดฮิตที่สุดตัวหนึ่งในอเมริกา ซึ่งเป็นมุมมองตื้นเขินที่อันตราย” มาร์โก รูบิโอ ประธานคณะกรรมการข่าวกรองแห่งวุฒิสภาจากพรรครีพับลิกัน ระบุ
“กฎหมายใหม่นี้จะบังคับให้เจ้าของชาวจีนต้องขายแอปดังกล่าว นี่คือย่างก้าวที่จะส่งผลดีต่ออเมริกา”
มรสุมทางกฎหมายที่ยืดเยื้อมานาน 4 ปีของ TikTok ซึ่งมีผู้ใช้งาน 170 ล้านคนในสหรัฐฯ เป็นเพียงหนึ่งในหลายๆ แนวรบด้านอินเทอร์เน็ตและเทคโนโลยีระหว่างวอชิงตันกับปักกิ่ง โดยเมื่อสัปดาห์ที่แล้วแอปเปิล (Apple) ก็ประกาศว่าถูกรัฐบาลจีนสั่งให้ถอด WhatsApp และ Threads ของค่าย Meta ออกจาก App Store ในจีน โดยอ้างว่า “กระทบต่อความมั่นคง” เช่นกัน
TikTok เตรียมที่จะยื่นคัดค้านกฎหมายนี้ โดยอ้างว่าขัดต่อบทบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญอเมริกันครั้งที่ 1 (First Amendment) ที่ให้หลักประกันว่าจะต้องไม่มีการออกกฎหมายที่ขัดต่อเสรี ทางศาสนา เสรีภาพทางการแสดงออก และเสรีภาพสื่อ ขณะเดียวกันก็คาดว่าจะมีผู้ใช้ TikTok จำนวนหนึ่งที่คัดค้านมาตรการของสหรัฐฯ ด้วย
ย้อนไปเมื่อเดือน พ.ย.ปีที่แล้ว ผู้พิพากษาศาลรัฐมอนทานาเคยยับยั้งคำสั่งแบน TikTok ของทางรัฐ โดยนำเรื่องเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นมาเป็นหลักพิจารณาเช่นกัน
สหภาพเสรีภาพพลเมืองอเมริกัน (American Civil Liberties Union) เตือนว่า การแบนหรือบังคับขายหุ้น TikTok จะถือเป็นการ “สร้างบรรทัดฐานที่น่ากังวลในระดับสากลว่ารัฐบาลสามารถเข้าควบคุมสื่อโซเชียลมีเดียได้อย่างเกินขอบเขต และหากสหรัฐฯ แบนแพลตฟอร์มที่ต่างชาติเป็นเจ้าของ ประเทศอื่นก็อาจใช้มาตรการแบบเดียวกันได้ด้วย”
TikTok ซึ่งยืนยันว่าไม่เคยแชร์ และจะไม่มีทางแชร์ข้อมูลส่วนตัวของผู้ใช้ในสหรัฐฯ ให้รัฐบาลจีน ยังไม่ออกมาแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับผลโหวตของวุฒิสภาสหรัฐฯ แต่ได้เคยแจ้งกับพนักงานแล้วว่าบริษัทจะยื่นคำร้องต่อศาลเพื่อยับยั้งกฎหมายนี้โดยเร็วที่สุด
“นี่เป็นแค่จุดเริ่มต้น ไม่ใช่จุดจบของกระบวนการที่ยังต้องใช้เวลาอีกยาว” TikTok ระบุในอีเมลที่ส่งถึงพนักงานเมื่อวันเสาร์ (20)
วุฒิสภาสหรัฐฯ โหวตรับรองร่างกฎหมายนี้ด้วยคะแนนเสียง 79 ต่อ 18 โดยกฎหมายเล่นงาน TikTok นี้ถูกผูกรวมเอาไว้กับร่างงบประมาณช่วยเหลือต่างชาติ 95,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นงบช่วยเหลือทางทหารที่สหรัฐฯ จะให้ยูเครน อิสราเอล และไต้หวัน
หลังจากที่ร่างกฎหมายนี้ถูกลงนามประกาศใช้ ไบต์แดนซ์จะมีเวลา 270 วันเพื่อขายหุ้นใน TikTok โดยทางการสหรัฐฯ อาจขยายเวลาให้อีก 3 เดือนหากมีสัญญาณบ่งชี้ว่าข้อตกลงกำลังเดินหน้า
อย่างไรก็ดี เอ็ด มาร์กีย์ ส.ว.เดโมแครต ให้ความเห็นว่า การที่ไบต์แดนซ์จะขายหุ้น TikTok ทิ้งภายในต้นปี 2025 ไม่ใช่เรื่องง่าย และอาจเป็นหนึ่งในธุรกรรมที่ซับซ้อนและต้องใช้เงินมหาศาลที่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์ รวมถึงต้องใช้เวลาสอบทานด้านกฎหมาย หรือ due diligence กันอีกหลายเดือน หรืออาจจะนานเป็นปีๆ ทีเดียว
ที่มา : รอยเตอร์