ทางรอด?? นายกฯเฮติยอมลาออกหลังผู้นำแคริบเบียนกล่อมสำเร็จ ปูทางตั้งสภาประธานาธิบดี หาทางยุติภาวะอนาธิปไตย แก๊งติดอาวุธเหิมเกริม

สถานการณ์ที่เฮติ ประเทศยากจนในย่านแคริบเบียนทางอเมริกากลาง ทำท่าจะคลี่คลายไปในทางที่ดีขึ้นเมื่อวันอังคาร (12 มี.ค.) โดย อาเรียล อองรี นายกรัฐมนตรีที่ไม่ได้มาจากการเลือกตั้ง ประกาศพร้อมลาออกทันทีที่มีการแต่งตั้งสภาถ่ายโอนอำนาจ ขณะที่กลุ่มผู้นำประเทศในภูมิภาคเร่งหารือเกี่ยวกับกองกำลังระหว่างประเทศเพื่อช่วยตำรวจเฮติต่อสู้กับพวกแก๊งติดอาวุธที่กำลังทำให้ประเทศนี้อยู่ในสภาพอนาธิปไตยไร้ระเบียบกฎหมาย

ภายใต้ยุคของอองรี พวกแก๊งติดอาวุธสามารถสะสมทั้งเงินทอง อิทธิพล และอาณาเขตเพิ่มขึ้น บีบให้อองรีต้องเดินทางไปเคนยาเมื่อปลายเดือนที่แล้วเพื่อขอให้เคนยาเป็นผู้นำกองกำลังรักษาความปลอดภัยระหว่างประเทศที่ได้รับการสนับสนุนจากสหประชาชาติ เพื่อช่วยเหลือตำรวจเฮติ

อย่างไรก็ตาม ระหว่างที่อองรีไม่อยู่ สถานการณ์ความขัดแย้งในเฮติยิ่งทวีความรุนแรง และทำให้ในตอนขากลับ ศัลยแพทย์ประสาทโดยอาชีพซึ่งอยู่ในวัย 74 ปีผู้นี้ติดอยู่ในดินแดนเปอร์โตริโกของอเมริกา ขณะที่เหล่าผู้นำในภูมิภาคเรียกร้องให้มีการถ่ายโอนอำนาจในเฮติอย่างรวดเร็ว

คืนวันจันทร์ (11) อองรีปราศรัยทางทีวีประกาศว่า รัฐบาลในการนำของตนจะลาออกทันทีที่มีการจัดตั้งสภาถ่ายโอนอำนาจ

วิดีโอที่เผยแพร่บนโซเชียลมีเดียเฮติเต็มไปด้วยบรรยากาศการฉลองบนท้องถนน ผู้คนมากมายออกมาเต้นรำและจุดพลุ

เจ้าหน้าที่อาวุโสของสหรัฐฯเผยว่า อองรีสามารถอยู่ในเปอร์โตริโกหรือประเทศอื่นๆ รวมถึงอเมริกา หากเขาคิดว่า เฮติไม่ปลอดภัย และเสริมว่า อองรีตัดสินใจลาออกตั้งแต่วันศุกร์ (8) ที่แล้ว

ตามแผนการที่ตกลงกับทางกลุ่มผู้นำประเทศแถบแคริบเบียน อองรีจะถูกแทนที่ด้วยสภาประธานาธิบดีที่ประกอบด้วยผู้สังเกตการณ์ 2 คน และสมาชิกที่มีสิทธิ์ออกเสียง 7 คน ซึ่งเป็นตัวแทนจากแนวร่วมทางการเมือง ภาคธุรกิจ ภาคประชาสังคม และผู้นำทางศาสนา

สภาประธานาธิบดีได้รับมอบหมายให้เร่งรัดแต่งตั้งนายกรัฐมนตรีเฉพาะกาล โดยบุคคลผู้นี้จะไม่มีสิทธิ์ลงเลือกตั้งในครั้งต่อไป

ทั้งนี้ เฮติไม่มีผู้แทนที่จากการเลือกตั้งนับจากต้นปี 2023 และการเลือกตั้งครั้งต่อไปจะถือเป็นครั้งแรกนับจากปี 2016 โดยที่ผ่านมาอองรี ซึ่งชาวเฮติจำนวนมากเชื่อว่ามีพฤติการณ์ทุจริต ประกาศเลื่อนการเลือกตั้งมาตลอดโดยอ้างว่า ต้องฟื้นความมั่นคงปลอดภัยก่อน

วันจันทร์ กลุ่มผู้นำประเทศแคริบเบียน หรือ “แคริคอม” จัดประชุมฉุกเฉินที่จาไมกาเพื่อหารือกรอบโครงการถ่ายโอนทางการเมืองสำหรับเฮติ ตามที่อเมริกาเรียกร้องเมื่อสัปดาห์ที่แล้วให้เร่งจัดขึ้น ขณะที่แก๊งติดอาวุธก็กำลังพยายามโค่นล้มรัฐบาลของอองรี

แอนโทนี บลิงเคน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ที่ร่วมประชุมด้วย กล่าวว่า สภาประธานาธิบดีมีหน้าที่ตอบสนองความต้องการเฉพาะหน้าของชาวเฮติ เปิดทางให้กองกำลังรักษาความปลอดภัยระหว่างประเทศเข้าประจำการ และทำให้เกิดสถานการณ์ปลอดภัยซึ่งจำเป็นสำหรับการเลือกตั้งอย่างเสรี

ทั้งนี้ เฮติประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินเมื่อต้นเดือนนี้ หลังจากมีการปะทะของกลุ่มต่างๆ และทำให้ระบบสื่อสารเสียหาย รวมทั้งมีการแหกคุก 2 แห่งหลังจาก จิมมี เฌริซิเยร์ หัวหน้าแก๊งติดอาวุธแก๊งใหญ่ ประกาศจะผนึกกำลังกับแก๊งติดอาวุธอื่นๆ เพื่อโค่นล้มอองรี

การลาออกของอองรีเกิดขึ้นพร้อมๆ กับการเจรจาในภูมิภาคเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมในกองกำลังระหว่างประเทศเพื่อช่วยตำรวจเฮติต่อสู้กับแก๊งติดอาวุธที่มีการต่อสู้แย่งชิงพื้นที่กันเองและนำไปสู่วิกฤตมนุษยธรรม การขาดแคลนอาหาร บีบให้ประชาชนนับแสนต้องทิ้งบ้านเรือน ผู้คนเสียชีวิตนับพัน อีกทั้งยังมีการข่มขืน ทรมาน และจับตัวประกันเรียกค่าไถ่อย่างกว้างขวางนับจากปี 2021 เป็นต้นมา

ยูเอ็นเชื่อว่า แก๊งติดอาวุธเหล่านี้มีคลังอาวุธขนาดใหญ่ที่ลักลอบนำเข้ามาจากอเมริกา

ช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา เมืองหลวงปอร์โตแปรงซ์ ของเฮติมีการปะทะอย่างรุนแรง ชายฉกรรจ์ติดอาวุธกลุ่มหนึ่งเข้าล้อมทำเนียบประธานาธิบดีเมื่อคืนวันศุกร์ (8) และอเมริกาส่งเครื่องบินลำเลียงเจ้าหน้าที่ออกจากสถานทูตเมื่อวันอาทิตย์ (10) ก่อนที่ในวันรุ่งขึ้นทางการเฮติจะขยายคำสั่งเคอร์ฟิวจนถึงวันพฤหัสฯ

บลิงเคนประกาศเมื่อวันจันทร์ว่า อเมริกาจะจัดสรรเงินช่วยเหลืออีก 100 ล้านดอลลาร์ให้แก่กองกำลังระหว่างประเทศ เพิ่มเติมจากที่ให้ไปแล้ว 200 ล้านดอลลาร์ และ 33 ล้านดอลลาร์สำหรับความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม

(ที่มา: เอเอฟพี, รอยเตอร์, เอพี)