ยุโรประส่ำ! ‘ทรานส์นีสเตรีย’ ดินแดนแยกตัวจากมอลโดวา ประกาศ ‘ขอการคุ้มครอง’ จากรัสเซีย

ทรานส์นีสเตรีย (Transnistria) ดินแดนแคบๆ ซึ่งกั้นระหว่างยูเครนกับมอลโดวาประกาศขอความคุ้มครองจากรัสเซียเมื่อวันพุธ (28 ก.พ.) ในความเคลื่อนไหวที่ทำให้หลายฝ่ายเกรงจะซ้ำรอยภูมิภาคทางตะวันออกของยูเครนที่ปัจจุบันถูกยึดครองโดยมอสโก

ดินแดนซึ่งอยู่ทางฝั่งตะวันออกของแม่น้ำนีสเตอร์ (Dniester) แห่งนี้ประกาศแยกตัวจากสาธารณรัฐมอลโดวา ทว่ายังไม่ได้รับการรับรองจากนานาชาติ ปัจจุบันมีประชากรส่วนใหญ่พูดภาษารัสเซีย และมีการตั้งรัฐบาลปกครองตนเองภายหลังเกิดสงครามช่วงสั้นๆ เมื่อปี 1992

ข้อเรียกร้องขอความคุ้มครองจากรัสเซียมีขึ้นระหว่างการประชุมวิสามัญของสภาผู้แทนแห่งทรานส์นีสเตรีย (Transnistria’s Congress of Deputies) โดยก่อยหน้านี้สภาดังกล่าวเคยมีมติขอผนวกดินแดนเข้ากับรัสเซียมาแล้วเมื่อปี 2006 ทว่าครั้งนั้นมอสโกไม่ได้ดำเนินการตามคำขอ

สภาผู้แทนแห่งทรานส์นีสเตรียได้เรียกร้องไปยังรัฐสภารัสเซียให้ใช้มาตรการบางอย่าง “เพื่อปกป้องทรานส์นีสเตรียท่ามกลางแรงกดดันที่เพิ่มขึ้น” จากมอลโดวา พร้อมทั้งให้เหตุผลว่า “มีพลเมืองรัสเซียมากกว่า 220,000 คนอาศัยอยู่ในภูมิภาคแห่งนี้อย่างถาวร”

สื่อของรัสเซียอ้างคำพูดของ วาดิม กราสโนเซลสกี (Vadim Krasnoselsky) ประธานาธิบดีแห่งทรานส์นีสเตรีย ซึ่งระบุว่าที่ต้องขอความช่วยเหลือจากรัสเซียในครั้งนี้ก็เพราะ “กำลังมีการใช้นโยบายฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ (genocide) กับทรานส์นีสเตรีย” ซึ่งคำกล่าวอ้างที่ไร้หลักฐานลักษณะนี้เคยถูกใช้มาแล้วโดยกลุ่มแบ่งแยกดินแดนโปรรัสเซียในยูเครนตะวันออก และมอสโกก็ใช้มันอ้างความชอบธรรมในการรุกรานยูเครนเมื่อเดือน ก.พ. ปี 2022

อย่างไรก็ตาม ครั้งนี้ทรานส์นีสเตรียยังไม่ถึงขั้นขอผนวกรวมดินแดนกับรัสเซีย ซึ่งเป็นสิ่งที่รัฐบาลมอลโดวาหวั่นเกรงว่าจะเกิดขึ้น นอกจากนี้ ยังขอความช่วยเหลือไปยังรัฐสภายุโรป องค์การว่าด้วยความมั่นคงและความร่วมมือในยุโรป (Organization for Security and Cooperation in Europe) รวมถึงสภากาชาดด้วย

อเล็กเซย์ เชปา (Aleksei Chepa) รองประธานคณะกรรมการกิจการระหว่างประเทศคนที่หนึ่งของรัสเซีย ให้ข้อมูลกับสำนักข่าวอินเทอร์แฟกซ์ว่า ทรานส์นีสเตรียเพียงแต่ร้องขอความช่วยเหลือในด้านเศรษฐกิจเท่านั้น --- ไม่ใช่ความช่วยเหลือทางทหาร

มาเรีย ซาคาโรวา โฆษกกระทรวงการต่างประเทศรัสเซีย ออกมากล่าวหามอลโดวาและชาติตะวันตกว่ายั่วยุปลุกปั่นความตึงเครียดโดยไม่จำเป็นด้วยการออกมาตั้งข้อสังเกตว่ารัสเซียอาจจะผนวกดินแดนทรานส์นีสเตรีย

“นาโตกำลังพยายามสร้างยูเครนแห่งที่สองขึ้นมา” ซาคาโรวา กล่าว พร้อมย้ำว่ามันเป็นสิ่งที่ขัดแย้งกับทัศนคติของประชากรมอลโดวาส่วนใหญ่

ทรานส์นีสเตรียอยู่ห่างออกไปไกลหลายร้อยไมล์จากเส้นพรมแดนของรัสเซีย และถูกล้อมรอบทุกด้านโดยยูเครนและมอลโดวา ซึ่งล้วนแต่เป็นรัฐที่มีนโยบายเป็นปรปักษ์กับมอสโกทั้งสิ้น

อย่างไรก็ตาม รัสเซียได้เข้าไปตั้งฐานทัพในดินแดนแห่งนี้ และมีการส่งทหารรัสเซียราว 1,500 นายเข้าไปปฏิบัติภารกิจรักษาสันติภาพมาตั้งแต่ปี 1992

แมทธิว มิลเลอร์ โฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ แถลงเมื่อวันพุธ (28) ว่ารัฐบาลอเมริกันกำลังเฝ้าจับตาสถานการณ์ในทรานส์นีสเตรียอย่างใกล้ชิด หลังจากที่มีการขอความคุ้มครองจากรัสเซีย

“เนื่องจากรัสเซียแสดงบทบาทก้าวร้าวมากยิ่งขึ้นเรื่อยๆ ในยุโรป เราจึงกำลังเฝ้าดูท่าทีของพวกเขาในทรานส์นีสเตรีย และจับตาสถานการณ์ในภาพรวมอย่างใกล้ชิด” มิลเลอร์ กล่าว

“สหรัฐฯ ขอสนับสนุนอธิปไตยและบูรณภาพแห่งดินแดนของมอลโดวาภายใต้เขตแดนที่นานาชาติให้การรับรอง เรายังคงสนับสนุนให้รัฐบาลในคีชีเนา (เมืองหลวงมอลโดวา) และตีรัสปอล (เมืองหลวงทรานส์นีสเตรีย) ทำงานร่วมกัน และแสวงหาทางออกให้กับความกังวลของชุมชนทั้ง 2 ฟากฝั่งแม่น้ำนีสเตอร์”

ที่มา : New York Times, รอยเตอร์