อเล็กเซย์ นาวาลนี (Alexei Navalny) ผู้นำฝ่ายค้านรัสเซียซึ่งถือเป็นศัตรูภายในประเทศเบอร์ 1 ของประธานาธิบดี วลาดิมีร์ ปูติน ล้มลงหมดสติและเสียชีวิตเมื่อวันศุกร์ (16 ก.พ.) ภายในทัณฑนิคมในไซบีเรียใกล้ขั้วโลกเหนือ หลังจากที่ถูกศาลตัดสินจำคุก 30 ปี
การเสียชีวิตของ นาวาลนี ซึ่งเป็นอดีตทนายความวัย 47 ปี ทำให้ฝ่ายค้านในรัสเซียสูญเสียแกนนำคนสำคัญที่สุดไป ในขณะที่ ปูติน เองกำลังเตรียมตัวลงสู้ศึกเลือกตั้งซึ่งคาดกันว่าจะทำให้ผู้นำหมีขาวรายนี้ครองอำนาจยาวต่อไปจนถึงปี 2030 เป็นอย่างน้อย
ประธานาธิบดี โจ ไบเดน แห่งสหรัฐฯ ออกมาแสดงความโกรธเกรี้ยวต่อข่าวการตายของ นาวาลนี และร่วมกับผู้นำตะวันตกคนอื่นๆ กล่าวโทษ “ปูตินและพวกแก๊งอันธพาลของเขา” ว่าอยู่เบื้องหลังเรื่องนี้
“เราเองก็ยังไม่รู้ว่าเกิดอะไรขึ้นกันแน่ แต่ไม่ต้องสงสัยเลยว่า การเสียชีวิตของ นาวาลนี เป็นผลจากการกระทำของ ปูติน และแก๊งอันธพาลของเขา” ไบเดน แถลงที่ทำเนียบขาว
“รัสเซียก็คงจะออกมาแถลงเรื่องราวในมุมของพวกเขาเอง แต่ขอให้รู้ไว้เลยว่า ปูติน คือต้นเหตุการตายของ นาวาลนี”
นาวาลนี เริ่มมีชื่อเสียงโดดเด่นตั้งแต่เมื่อราวๆ 1 ทศวรรษก่อนจากการรวบรวมข้อมูลและเปิดโปงพฤติกรรมทุจริตคอร์รัปชันในหมู่ “พวกคนโกงและหัวขโมย” ที่กุมอำนาจบริหารรัสเซียอยู่
เนื่องจากไม่มีแกนนำฝ่ายค้านคนใดที่กล้าท้าชน ปูติน มากเท่าเขาอีกแล้ว นาวาลนีจึงเป็นทางเลือกและความหวังของคนหนุ่มสาวรัสเซียว่าสักวันหนึ่งอาจจะก้าวขึ้นมาแทนที่ ปูติน ซึ่งเป็นผู้นำที่ผูกขาดอำนาจปกครองรัสเซียยาวนานที่สุดถัดจาก โจเซฟ สตาลิน
ถ้อยแถลงจากหน่วยงานทัณฑสถานกลางประจำเขตปกครองตนเองยามาโล-เนเนตส์ (Yamalo-Nenets Autonomous District) ระบุว่า นาวาลนี เริ่มมีอาการไม่ปกติหลังออกไปเดินเล่นภายในทัณฑนิคม IK-3 ที่เมืองคาร์ป (Kharp) ซึ่งอยู่ห่างจากมอสโกไปทางตะวันออกเฉียงเหนือประมาณ 1,900 กิโลเมตร จากนั้นก็หมดสติและเสียชีวิตลงในเวลาไม่นาน โดยเจ้าหน้าที่ได้พยายามปั๊มหัวใจช่วยชีวิตแล้วแต่ไร้ผล
คีรา ยาร์มิช โฆษกหญิงของนาวาลนี ระบุว่า “แทบไม่มีความหวัง” ว่าเขาจะยังมีชีวิตอยู่ ขณะที่ ยูเลีย ซึ่งเป็นภรรยาของนาวาลนี กล่าวต่อที่ประชุมด้านความมั่นคงมิวนิก (Munich Security Conference) ว่า เธอยังไม่แน่ใจว่าสามีเสียชีวิตแล้วจริงหรือไม่เนื่องจาก “ปูตินและรัฐบาลของเขา... พูดโกหกอยู่ตลอดเวลา”
“แต่หากมันเป็นความจริง ดิฉันก็อยากให้ปูติน รวมถึงพรรคพวก เพื่อนฝูง และรัฐบาลของเขารู้ไว้ด้วยว่า พวกเขาจะต้องรับผิดชอบต่อสิ่งที่ทำกับประเทศ ครอบครัว และสามีของดิฉัน”
ทำเนียบเครมลินแถลงว่า ปูติน วัย 71 ปีได้รับทราบข่าวการเสียชีวิตของ นาวาลนี แล้ว และยังไม่ได้แสดงความคิดเห็นใดๆ ต่อสาธารณชนในเรื่องนี้
บรรดาผู้นำชาติตะวันตกต่างสดุดีความกล้าหาญของ นาวาลนี และยกย่องให้เขาเป็นนักสู้เพื่อเสรีภาพ ขณะที่บางคนกล่าวหาโดยยังไม่มีหลักฐานว่าทำเนียบเครมลินเป็นผู้สั่งฆ่าเขา และ ปูติน ควรจะต้องได้รับโทษ
ดมิตรี เปสคอฟ โฆษกทำเนียบเครมลินชี้ว่า ปฏิกิริยาที่พวกผู้นำตะวันตกมีต่อข่าวการตายของ นาวาลนี นั้นเป็นเรื่องที่ “รับไม่ได้” และสะท้อนถึง “ความบ้าคลั่ง”
ขบวนการเคลื่อนไหวของ นาวาลนี ถูกรัสเซียขึ้นบัญชีดำเป็นองค์กรผิดกฎหมาย และพันธมิตรคนสำคัญๆ ของเขาส่วนใหญ่ลี้ภัยอยู่ในยุโรป
นาวาลนี เคยล้มฟุบบนเที่ยวบินในไซบีเรียเมื่อเดือน ส.ค. ปี 2020 และถูกลำเลียงทางอากาศส่งตัวไปรักษายังเยอรมนี ซึ่งคณะแพทย์สรุปว่าเขาถูกวางยาพิษด้วยสารทำลายระบบประสาท “โนวิช็อก” (Novichok) แต่ทางทำเนียบเครมลินปฏิเสธความเกี่ยวข้องใดๆ กับอาการป่วยของเขา
นาวาลนี ซึ่งถือเป็นนักวิจารณ์ปูตินตัวยงในรัสเซีย เคยต้องโทษจำคุก 11 ปีครึ่งในความผิดฐานฉ้อโกงและอื่นๆ ก่อนจะถูกศาลรัสเซียพิพากษาจำคุกเพิ่มอีก 19 ปีเมื่อเดือน ส.ค. ปีที่แล้ว ซึ่งเจ้าตัวอ้างว่าเป็นการยัดข้อหาเพื่อข่มขู่ชาวรัสเซียให้ยอมตกอยู่ใต้อำนาจทางการเมือง
ที่มา : รอยเตอร์