จีนมีจำนวนประชากรลดลงในปี 2023 ต่อเนื่องเป็นปีที่ 2 ท่ามกลางอัตราการเกิดที่ต่ำเป็นประวัติการณ์ และคลื่นการเสียชีวิตจากโควิด-19 หลังจากที่รัฐบาลยกเลิกมาตรการล็อกดาวน์เข้มงวดที่กลายเป็นตัวเร่งปัญหา และคาดว่าจะส่งผลกระทบต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจของแดนมังกรในระยะยาว
สำนักงานสถิติแห่งชาติจีนแถลงว่า จำนวนประชากรในจีนลดลงถึง 2.08 ล้านคน หรือ 0.15% ลงมาอยู่ที่ 1,409 ล้านคนในปี 2023 ซึ่งมากกว่าในปี 2022 ที่จีนเผชิญการหดตัวของประชากรครั้งแรกนับตั้งแต่ยุค เหมา เจ๋อตง ปี 1961 โดยลดลงมา 850,000 คน
จำนวนผู้ป่วยโควิด-19 ในจีนกลับมาเพิ่มสูงขึ้นตั้งแต่ช่วงต้นปีที่แล้ว หลังจากที่ปักกิ่งตัดสินใจยกเลิกมาตรการคุมเข้มทางสังคมและการบังคับกักตัวในช่วงเดือน ธ.ค. ปี 2022
จำนวนผู้เสียชีวิตในจีนปีที่แล้วเพิ่มขึ้น 6.6% มาอยู่ที่ 11.1 ล้านคน โดยเป็นอัตราการตายสูงสุดนับตั้งแต่ปี 1974 หรือช่วงที่จีนมีการปฏิวัติวัฒนธรรม (Cultural Revolution)
เด็กเกิดใหม่ในจีนลดลง 5.7% ลงมาอยู่ที่ 9.02 ล้านคน ซึ่งถือเป็นอัตราการเกิดที่ต่ำเป็นประวัติการณ์ โดยคิดเป็นจำนวนเด็กเกิดใหม่ 6.39 ต่อประชากร 1,000 คน ลดลงจากสถิติ 6.77 ในปี 2022
อัตราการเกิดในจีนลดลงมานานเป็นสิบๆ ปีจากผลพวงของนโยบายลูกคนเดียว (one-child policy) ที่รัฐบาลบังคับใช้ตั้งแต่ช่วงปี 1980 จนถึงปี 2015 บวกกับการขยายตัวของเมืองอย่างรวดเร็วในช่วงเวลาดังกล่าวซึ่งทำให้ประชากรจำนวนมากย้ายจากชนบทเข้ามาอยู่ในเมืองใหญ่ๆ ที่ค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงดูบุตรแพงขึ้น
จำนวนคนหนุ่มสาวว่างงานที่พุ่งสูงเป็นประวัติการณ์ในปีที่ผ่านมา บวกกับเงินเดือนพนักงานบริษัทที่ลดลง และวิกฤตในภาคอสังหาริมทรัพย์ ยิ่งมีส่วนทำให้คนจีนส่วนใหญ่ไม่ต้องการมีบุตรเพิ่ม
ตัวเลขสถิติเหล่านี้ทำให้หลายฝ่ายกังวลว่าเศรษฐกิจจีนซึ่งใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลกอาจจะยิ่งชะลอตัวและหดตัวลงในอนาคต เนื่องจากจำนวนแรงงานและผู้บริโภคที่ลดน้อยลง ในขณะที่รัฐบาลท้องถิ่นต้องแบกรับค่าใช้จ่ายในการดูแลผู้สูงวัย และสวัสดิการสำหรับคนวัยเกษียณที่เพิ่มขึ้น
อินเดียกลายเป็นชาติที่มีประชากรมากที่สุดในโลกแซงหน้าจีนในปี 2023 ตามการประเมินขององค์การสหประชาชาติ (ยูเอ็น) ซึ่งเรื่องนี้ยิ่งทำให้การพิจารณาโยกย้ายห่วงโซ่อุปทานออกจากจีนไปยังตลาดอื่นๆ ดูสมเหตุสมผลมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อคำนึงถึงความตึงเครียดด้านภูมิรัฐศาสตร์ระหว่างจีนกับสหรัฐฯ ที่ทวีความรุนแรง
ในระยะยาวผู้เชี่ยวชาญยูเอ็นคาดว่า จำนวนประชากรจีนจะลดลงไปถึง 109 ล้านคนในปี 2050 หรือกว่า 3 เท่าตัวของตัวเลขที่เคยคาดการณ์เอาไว้เมื่อปี 2019
ประธานาธิบดี สี จิ้นผิง ออกมาเรียกร้องในปีที่แล้วให้สตรีจีนทั้งหลาย “ถ่ายทอดเรื่องราววัฒนธรรมอันดีงามของการมีครอบครัว” และย้ำว่า “การบ่มเพาะวัฒนธรรมใหม่ของการแต่งงานและมีบุตร” คือสิ่งจำเป็นต่อการพัฒนาชาติบ้านเมือง
ที่มา : รอยเตอร์