สหรัฐฯ ประกาศเตือนพลเมืองให้ทบทวนการเดินทางไปจีน โดยอ้างถึงความเสี่ยงที่จะตกเป็นเหยื่อการบังคับใช้กฎหมายตามอำเภอใจ การถูกห้ามออกนอกประเทศ รวมถึงการถูกคุมขังอย่างไม่เป็นธรรม
ทางการสหรัฐฯ ไม่ได้ยกเคสตัวอย่างมาประกอบ แต่คำเตือนนี้มีขึ้นหลังจากที่พลเมืองอเมริกันวัย 78 ปี ถูกศาลจีนพิพากษาจำคุกตลอดชีวิตในความผิดฐานเป็นสปาย เมื่อเดือน พ.ค.
สัปดาห์ที่แล้ว จีนเพิ่งผ่านร่างกฎหมายความสัมพันธ์ต่างประเทศ (Foreign Relations Law) ที่กำหนดมาตรการตอบโต้ต่อบุคคลหรือองค์กรซึ่งบ่อนทำลายผลประโยชน์ของจีน และก่อนหน้านั้นก็มีการแก้ไขกฎหมายต่อต้านการจารกรรม โดยขยายคำนิยาม “การจารกรรม” ให้กว้างขวางยิ่งกว่าเดิม รวมถึงออกกฎหมายแซงก์ชั่นพวกนักวิจารณ์ต่างชาติด้วย
“รัฐบาลสาธารณรัฐประชาชนจีนบังคับใช้กฎหมายท้องถิ่นอย่างคลุมเครือ รวมถึงมีการห้ามไม่ให้พลเมืองสหรัฐฯ และพลเมืองชาติอื่นๆ เดินทางออกจากจีน โดยปราศจากกระบวนการตามกฎหมายที่โปร่งใส” คำเตือนการเดินทางของสหรัฐฯ ระบุ
“พลเมืองสหรัฐฯ ซึ่งเดินทางหรืออาศัยอยู่ในสาธารณรัฐประชาชนจีนอาจถูกควบคุมตัว โดยไม่สามารถเข้าถึงบริการด้านกงสุล หรือข้อมูลเกี่ยวกับความผิดที่ตนถูกกล่าวหา”
สหรัฐฯ ยังอ้างด้วยว่า ทางการจีน “ดูเหมือนจะให้คำนิยามที่กว้างขวางมากเกี่ยวกับเอกสาร ข้อมูล สถิติ หรือวัสดุที่จัดเป็นความลับของรัฐบาล (state secrets) เพื่อที่จะจับกุมและดำเนินคดีกับชาวต่างชาติในข้อหาจารกรรม”
สหรัฐฯ ได้ยกตัวอย่างการกระทำเสี่ยงต่อการถูกจับดำเนินคดีในจีน เช่น การเข้าร่วมชุมนุมประท้วง การส่งข้อความผ่านระบบอิเล็กทรอนิกส์ในลักษณะวิพากษ์วิจารณ์นโยบายของจีน หรือแม้กระทั่งการทำวิจัยในสาขาที่จีนมองว่าเป็นเรื่องละเอียดอ่อน
คำเตือนของสหรัฐฯ ยังอ้างต่อไปอีกว่า จีนอาจใช้วิธีห้ามบุคคลเดินทางออกนอกประเทศเพื่อจุดประสงค์หลายอย่าง เช่น บีบให้ร่วมมือกับกระบวนการสอบสวนของรัฐ กดดันให้สมาชิกในครอบครัวเดินทางกลับจากต่างประเทศ แก้ไขข้อพิพาทโดยให้เอื้อประโยชน์ต่อพลเมืองจีน หรือเพื่อสร้างอำนาจต่อรองกับรัฐบาลต่างชาติ เป็นต้น
คำเตือนการเดินทางนี้ถูกส่งอีเมลถึงสื่อมวลชนเมื่อวันจันทร์ (3 ก.ค.) และมีผลครอบคลุมถึงดินแดนที่จีนให้สิทธิ์ปกครองตนเองบางส่วนอย่างเช่น ฮ่องกงและมาเก๊า
ที่มา: AP