เอเจนซีส์ - ปักกิ่งสั่งเพิ่มความเข้มงวดเข้าสู่จัตุรัสเทียนอันเหมินวันอาทิตย์ (4 มิ.ย.) ในวันครบรอบ 34 ปี ปราบปรามนักศึกษาเรียกร้องประชาธิปไตยในจีน จับไปแล้ว 8 คนในฮ่องกง ข้อหาฝ่าฝืนความสงบ พิธีจุดเทียนรำลึกต้องย้ายไปต่างแดนทั้งไต้หวัน ออสเตรเลีย แคนาดา สหรัฐฯ และยุโรป กว่า 30 จุดทั่วโลก หลังเจอมาตรการกวาดล้างรุนแรง
PA News รายงานวันนี้ (4 มิ.ย.) ว่า ในฮ่องกงซึ่งเป็นดินแดนสุดท้ายของจีนที่มีการจัดพิธีรำลึก พบก่อนหน้าวันรำลึกครบรอบ 34 ปีจัตุรัสเทียนอันเหมิน แต่ทว่าต้องยุติไปหลังมีการใช้กฎหมายความมั่นคงใหม่เมื่อปี 2000 พบตำรวจฮ่องจับไปแล้ว 8 คน รวมนักเคลื่อนไหวและศิลปินในข้อหาก่อความไม่สงบ
เดอะการ์เดียนรายงานว่า ในค่ำวันเสาร์ (3) ตำรวจฮ่องกงแถลงผ่านทางเฟซบุ๊กว่า 4 คนถูกจับในข้อหาก่อความไม่สงบในที่สาธารณะหรือแสดงการกระทำในเชิงปลุกปั่น
ส่วนอีก 4 คนถูกตำรวจพาตัวไปในข้อหาต้องสงสัยก่อความไม่สงบต่อสาธารณะ
อย่างไรก็ตาม ไม่มีการเปิดเผยชื่อของผู้ถูกจับกุมทั้งหมด
ทั้งนี้ ก่อนหน้าที่จะถูกจับกุมศิลปินฮ่องกง ซานมู เจิ้น (Sanmu Chen) ตะโกนซ้ำเสียงดังหลายรอบบริเวณถนนคอสต์เวย์เบย์ (Causeway Bay) ที่พลุกพล่านว่า “อย่าลืมวันที่ 4 มิถุนายน ประชาชนฮ่องกงไม่ต้องหวาดกลัวพวกเขา!”
และส่งผลทำให้ตำรวจตะโกนห้ามเขาว่า “หยุดการกระทำปลุกปั่น” ก่อนที่จะรวบตัวเขาไปที่รถบัสตำรวจที่จอดรอ
นอกจากนี้ สื่อท้องถิ่นฮ่องกงรายงานว่า 2 นักเคลื่อนไหวชื่อดังได้แก่ เหลา คา-ยี (Lau Ka-yee) และกว่าน จุน-ปง (Kwan Chun-pong) ถูกตำรวจฮ่องกงจับกุมที่สวนสาธารณะวิคตอเรีย (Victoria Park) โดยภาพที่เปิดเผยแสดงให้เห็นว่า นักเคลื่อนไหวที่ปิดปากด้วยเทปสีแดงยืนถือแผ่นกระดาษประท้วงเป็นเชิงสัญลักษณ์
โดยบนแผ่นกระดาษมีข้อความกล่าวว่า พวกเขากำลังอดอาหารเพื่อรำลึกถึงผู้เสียชีวิตและเหยื่อในเหตุรำลึก (วันที่ 6 มิ.ย.) เพื่อ 'มารดาแห่งเทียนอันเหมิน' (Tiananmen Mothers)
ซึ่งเป็นองค์กรที่ก่อตั้งจากบรรดามารดาที่ต้องสูญเสียลูกไปจากการกวาดล้าง
ซึ่งก่อนหน้าวันพิธีรำลึกทางกลุ่มมารดาแห่งเทียนอันเหมินเรียกร้องให้มีการเปิดเผยความจริง ความรับผิดชอบ และการเยียวยา
นอกจากนี้ นักข่าวเอเอฟพีรายงานว่า อยู่ในเหตุการณ์ที่ตำรวจฮ่องกงรวบตัวคู่รักที่อายุน้อยคู่หนึ่งซึ่งแต่งชุดขาว และถือช่อดอกเบญจมาสที่เป็นดอกไม้สำหรับการไว้อาลัย
แต่เมื่อนักข่าวเอเอฟพีถามชายหนุ่มที่ถือช่อดอกไม้ว่า เขาถูกจับกุมหรือ เขาตอบกลับมาว่า “ผมก็ไม่รู้เหมือนกัน”
PA News รายงานว่า ผู้ว่าการเกาะฮ่องกงโปรปักกิ่ง จอห์น ลี ไม่ยอมตอบคำถามว่า การรำลึกเหตุการณ์จัตุรัสเทียนอันเหมินนี้เป็นเรื่องถูกกฎหมายในฮ่องกงหรือไม่ เขาตอบกลับเพียงว่า “ตำรวจจะจับใครก็ตามที่ละเมิดกฎหมาย”
และส่งผลทำให้ชาวฮ่องกงที่ยังไม่มีความชัดเจนในเรื่องนี้ต้องหลบซ่อนรำลึกเหตุการณ์อย่างเงียบๆ ในวันอาทิตย์ (4) สื่อฮ่องกงชื่อดัง RTHK รายงานว่า มีการส่งกำลังตำรวจฮ่องกงออกไปปฏิบัติการสูงถึง 6,000 นายในที่ต่างๆรวมถึงที่ตั้งสำนักงานรัฐบาล และสวนสาธารณะวิคตอเรีย
การรำลึกเหตุการณ์พรรคคอมมิวนิสต์จีนปราบปรามนักศึกษาจีนที่เรียกร้องประชาธิปไตยกลางจัตุรัสเทียนอันเหมินที่เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 4 มิ.ย. ปี 1989 หรือเมื่อ 34 ปีก่อนหน้านั้นเป็นสิ่งต้องห้ามโดยสิ้นเชิงสำหรับการแสดงความรำลึก แต่ทว่าพิธีการจัดจุดเทียนไว้อาลัยเทียนอันเหมินในปีนี้ CNN สื่อสหรัฐฯ รายงานว่า คาดว่าจะเกิดขึ้นแทนในต่างประเทศไม่ต่ำกว่า 30 แห่งทั่วโลก ทั้งใน ไต้หวัน ญี่ปุ่น ออสเตรเลีย แคนาดา สหรัฐฯ และยุโรป ซึ่งจะเกิดขึ้นวันนี้ (4)
หนึ่งในผู้เข้าร่วมเป็นอดีตนักกฎหมายฮ่องกงที่ปัจจุบันลี้ภัยมาที่ออสเตรเลีย เควิน หยัม (Kevin Yam) ที่กำลังจะร่วมพิธีจุดเทียนไว้อาลัยจัตุรัสเทียนอันเหมินในเมืองเมลเบิร์น ออสเตรเลีย แสดงความเห็นว่า "ผมคิดว่ามันเศร้าที่ต้องกล่าวถึงในสิ่งที่ปักกิ่งและฮ่องกงกำลังกระทำเพื่อลบประวัติศาสตร์และความทรงจำ"
PA News รายงานว่า ทั้งนี้สำหรับที่กรุงปักกิ่งพบว่า รัฐบาลจีนสั่งเพิ่มความเข้มงวดรอบจัตุรัสเทียนอันเหมินในวันอาทิตย์ (4) โดยมีการตั้งจุดตรวจรักษาความปลอดภัยและต้องแสดงบัตรประจำตัวเพื่อผ่านเข้าไปด้านใน
ใครก็ตามที่ผ่านไปมาบนถนนฉางอันทางเหนือของจัตุรัสเทียนอันเหมินจะต้องถูกเจ้าหน้าที่จีนหยุดตรวจเพื่อขอดูบัตรประจำตัว และใครก็ตามที่มีหนังสือเดินทางเข้าจีนด้วยวีซ่านักข่าวได้รับการแจ้งว่า ต้องขออนุญาตพิเศษก่อนที่จะเข้าสู่พื้นที่ได้
PA News ชี้ว่า แต่อย่างไรก็ตามถึงแม้จะมีความเข้มงวดมากแต่ยังพบว่านักท่องเที่ยวจำนวนมากยังคงรอเข้าชมจัตุรัสแห่งประวัติศาสตร์ที่มีหลายร้อยคนรอเข้าคิวเพื่อเข้าสู่ด้านใน