โกตัม อดานี ผู้ได้ชื่อว่าร่ำรวยที่สุดในเอเชีย มีทรัพย์สินลดลงกว่า 20,000 ล้านดอลลาร์เมื่อวันศุกร์ (27 ม.ค.) วันเดียว หลังจากนักลงทุนพากันเทขายหุ้นบริษัทในเครืออดานี กรุ๊ป ของเขาติดต่อกันเป็นวันที่ 2 สืบเนื่องจากข้อกล่าวหาของบริษัทการลงทุนอเมริกันที่ระบุว่า กลุ่มกิจการของนักธุรกิจดังผู้นี้ซึ่งสนิทชิดเชื้อกับนายกรัฐมนตรีอินเดีย มีความเกี่ยวข้องกับการปั่นหุ้นและการฉ้อโกงทางบัญชีอย่างไร้ยางอายตลอดหลายสิบปีที่ผ่านมา
มูลค่าตลาดของหุ้นในบริษัทจดทะเบียนแห่งต่างๆ ในเครืออดานี กรุ๊ป หายวับราว 50,000 ล้านดอลลาร์ หลังจากเมื่อวันศุกร์ราคาหุ้นอดานี เอ็นเตอร์ไพรซ์ ซึ่งเป็นธุรกิจเรือธงของกลุ่มดิ่งลงเกือบ 20% ขณะที่หุ้นบริษัทจดทะเบียนในเครือบางแห่งร่วงหนักกว่านั้น ทำให้ต้องระงับการซื้อขายอัตโนมัติตามกฎของตลาดมุมไบ
ตัวอดานีเองก็หล่นจากอันดับ 3 ในตารางมหาเศรษฐกิจโลกของนิตยสารฟอร์บส์ ไปอยู่อันดับ 7 เมื่อเวลานี้เขามีมูลค่าทรัพย์สินสุทธิในระดับ 96,700 ล้านดอลลาร์
เหตุการณ์เหล่านี้เกิดขึ้นไม่กี่วันหลังจากฮินเดนเบิร์ก รีเสิร์ช บริษัทอเมริกันที่เชี่ยวชาญการทำชอร์ตเซลล์ หรือการทำกำไรจากการเดิมพันว่า ราคาหุ้นของบริษัทนั้นๆ จะตกลง ได้เผยแพร่รายงานกล่าวหาว่า อดานี กรุ๊ปเกี่ยวข้องกับการปั่นหุ้นและการฉ้อโกงทางบัญชีอย่างไร้ยางอายมาตลอดหลายสิบปี
รายงานของฮินเดนเบิร์กแจกแจงว่า อดานี กรุ๊ปใช้การทำธุรกรรมกับบุคคลที่สามที่ไม่เปิดเผยชื่อ และการตกแต่งรายได้เพื่อสร้างภาพว่า ธุรกิจในเครือมีสถานะการเงินแข็งแกร่งและมีความสามารถในการชำระหนี้
รายงานยังระบุว่า รูปแบบการผ่อนผันของรัฐบาลที่ปฏิบัติต่ออดานี กรุ๊ป ซึ่งสามารถย้อนกลับไปได้หลายทศวรรษ ส่งผลให้นักลงทุน นักข่าว พลเมือง และนักการเมือง ไม่อยากท้าทายกลุ่มบริษัทแห่งนี้เพราะกลัวถูกเอาคืน
อรัญ กุมาร นักเศรษฐศาสตร์อินเดีย ขานรับว่า พวกที่เคยวิจารณ์หรือเคยพยายามสอบสวนอดานี จะถูกกลุ่มบริษัทแห่งนี้ฟ้องร้องเป็นคดีใหญ่ คนมากมายเลยไม่กล้าไปยุ่งด้วย
ทว่า อดานี กรุ๊ปตอบโต้ว่า ตนเองเป็นเหยื่อการโจมตีเพื่อทำลายชื่อเสียงจากความมุ่งร้ายของฮินเดนเบิร์ก ขณะที่บริษัทกำลังเตรียมการระดมทุนครั้งใหญ่ด้วยการเสนอขายหุ้นต่อสาธารณชนมูลค่า 2,500 ล้านดอลลาร์ สูงสุดเป็นประวัติการณ์ในอินเดีย ซึ่งเริ่มต้นขึ้นเมื่อวันศุกร์และจะสิ้นสุดในวันอังคาร (31) และฝ่ายกฎหมายของอดานี เผยว่า กำลังพิจารณาดำเนินการตามกฎหมายกับฮินเดนเบิร์กทั้งในศาลสหรัฐฯ และอินเดีย
ทางด้านฮินเดนเบิร์กตอบโต้ว่า อดานีพยายามเบี่ยงประเด็นและข่มขู่ พร้อมสำทับว่า ถ้าอดานีต้องการทำเช่นนั้นจริงควรฟ้องในอเมริกา เพราะบริษัทมีเอกสารมากมายที่ต้องการให้อดานีนำออกมาแสดง เมื่ออยู่ในกระบวนการพิจารณาคดีของศาลในสหรัฐฯ
อดานี เป็นมหาเศรษฐีที่สร้างตัวขึ้นมาจากการลงทุนในท่าเรือ สนามบิน พลังงานทดแทน มูลค่าทรัพย์สินของเขาเพิ่มพูนขึ้นกว่า 100,000 ล้านดอลลาร์ในช่วง 3 ปีที่ผ่านมาจากราคาหุ้นในกลุ่มบริษัทที่พุ่งติดจรวดถึง 2,000% และส่งให้อดานีเข้าสู่ทำเนียบอภิมหาเศรษฐีโลกระดับแถวหน้า
อดานีซึ่งเป็นพันธมิตรของนายกรัฐมนตรีนเรนทรา โมดิ ตั้งแต่ที่ โมดี ยังเป็นมุขมนตรีของรัฐคุชราต ถูกนักการเมืองฝ่ายค้านกล่าวหามายาวนานว่า ได้ประโยชน์จากความสัมพันธ์ทางการเมือง
ธนาคาร และบริษัทประกันภัยของรัฐบาลหลายแห่งมีการลงทุนหรือปล่อยกู้ให้บริษัทที่เชื่อมโยงกับอดานี กรุ๊ปหลายพันล้านดอลลาร์
ธนาคารของรัฐบางแห่งให้สัมภาษณ์ว่า ไม่กังวลกับความเสี่ยงที่อาจเกิดจากการปล่อยกู้ให้อดานี
ทว่า นักลงทุนกลับไม่คิดอย่างนั้น ส่งผลให้ดัชนีนิฟตี้ 50 ของตลาดมุมไบลดลงกว่า 1% เมื่อวันศุกร์
รายงานของฮินเดนเบิร์กยังกล่าวหาว่า วินอด พี่ชายของอดานี เป็นคนจัดการ “เขาวงกตของพวกบริษัทเปลือก (shell entities หรือบริษัทที่จัดตั้งขึ้นบังหน้าโดยไม่มีธุรกิจหรือสินทรัพย์ของตัวเอง) จำนวนมากในต่างแดน” ซึ่งรวมถึงแหล่งหลบภาษีอย่างมอริเชียส ไซปรัส และหลายประเทศในหมู่เกาะแคริบเบียน
(ที่มา : เอเอฟพี, รอยเตอร์, บีบีซี, ฟอร์บส์)
