เอเจนซีส์ - อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศเกาหลีเหนือ รี ยอง-โฮ ที่มีชื่อเสียงจากการเป็นคนกลางจัดการประชุมซัมมิตระหว่างผู้นำสหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ และประธานาธิบดีเกาหลีเหนือ คิม จองอึน ถูกจับประหารชีวิตปีแล้ว วงในชี้เปิดทางให้น้องสาวผู้นำ คิม โย จอง และทายาทในครอบครัว
เดอะซัน สื่ออังกฤษ รายงานเมื่อวันศุกร์ (6 ม.ค.) ว่า รี ยอง-โฮ (Ri Yong-ho) อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศเกาหลีเหนือซึ่งเติบโตมาจากการเป็นนักการทูตอาชีพที่มีความสามารถในภาษาอังกฤษอย่างแตกฉาน ตัวกลางสำคัญการเจรจาข้อตกลงนิวเคลียร์เกาหลีเหนือกับสหรัฐฯ และสามารถจัดการประชุมซัมมิตทรัมป์-คิมถึง 2 ครั้ง สามารถทำให้ผู้นำเปียงยางที่ถูกโดดเดี่ยวอยู่ท่ามกลางสปอตไลต์ตกเป็นศูนย์กลางความสนใจทั่วโลกประชุมซัมมิตหนึ่งต่อหนึ่งกับผู้นำมหาอำนาจนิวเคลียร์โลก อดีตประธานาธิบดีสหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ ได้ตั้งแต่สิงคโปร์ไปจนถึงเวียดนามระหว่างปี 2018-ต้นปี 2019 มีรายงานว่าถูกสั่งประหารชีวิต
รีซึ่งไม่ปรากฏตัวต่อสาธารณะมาตั้งแต่ธันวาคม ปี 2019 หลังการเจรจาประเด็นนิวเคลียร์กับสหรัฐฯ ล้มเหลว หนังสือพิมพ์ญี่ปุ่น โยมิอูริ ชิมบุน (Yomiuri Shimbun) รายงานเมื่อวันพุธ (4) ว่า รี ยอง-โฮ ถูกคิม จองอึนประหารชีวิต
ในรายงานระบุว่า รีในวัย 66 ปี ถูกประหารพร้อมกับเจ้าหน้าที่เกาหลีเหนือคนอื่นอีก 4-5 คน
เดอะซันชี้ว่า คนทั้งหมดรวมรี ที่ถูกสั่งประหารล้วนแต่เกี่ยวข้องกับสถานทูตเกาหลีเหนือประจำอังกฤษที่รีเคยดำรงตำแหน่งเอกอัครราชทูตระหว่างปี 2003-2007
เดลีเทเลกราฟ สื่ออังกฤษกล่าวเพิ่มเติมว่า สำนักงานข่าวกรองเกาหลีใต้ NIS (National Intelligence Service) แถลงต่อรัฐสภาโซลว่า มีรายงานยืนยันว่า อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศเกาหลีเหนือ รี ยอง-โฮ ถูกสั่งปลดออกจากรัฐบาลเปียงยางจริง แต่ยังไม่มีความชัดเจนว่าเขาถูกสั่งประหารชีวิตด้วยหรือไม่ และไม่สามารถตอบได้ถึงสาเหตุการหายตัวจากสาธารณะของเขา อ้างอิงจาก ยอน คุน-ยัง (Youn Kun-young) สมาชิกรัฐสภาเกาหลีใต้ที่อยู่ร่วมในรายงานสรุป
ซึ่งข่าวการประหารชีวิตรีนี้ผู้เชี่ยวชาญยังตั้งข้อสงสัยเพราะมีหลายครั้งที่มีข่าวการเสียชีวิตบุคคลมีชื่อเสียงของเกาหลีเหนือออกมา แต่ทว่าในภายหลังกลับมีภาพปรากฏออกมาว่ายังคงมีชีวิต
ซึ่งหากว่ารีถูกประหารจริงเขาจะกลายเป็นเจ้าหน้าที่ระดับสูงเปียงยางคนแรกที่ถูกสั่งลงโทษขั้นประหารชีวิตในรอบไม่กี่ปีมานี้ เดอะซันชี้ว่า ข่าวการประหารอดีตรัฐมนตรีต่างประเทศของตัวเองเกิดขึ้นขณะที่คิม ผู้นำสูงสุดเกาหลีเหนือฉลองวันเกิดครบรอบ 39 ปีวันอาทิตย์ (8) โดยรี ยอง-โฮ ถูกสั่งปลดออกจากตำแหน่งรัฐมนตรีต่างประเทศเกาหลีเหนือในปีเดียวกัน (2019) กับการจัดซัมมิตทรัมป์-คิม
เดอะซันวิเคราะห์ว่า สาเหตุการที่รีตกจากอำนาจในรัฐเปียงยางยังไม่เป็นที่ชัดเจน แต่คาดว่าน่าจะเป็นส่วนผสมระหว่างความล้มเหลวของซัมมิต และการแก่งแย่งทางอำนาจภายในรัฐบาลเปียงยางเอง
นอกจากนี้ ช่วงเวลาที่เขาดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีต่างประเทศเกาหลีเหนือ มีหลายเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเกี่ยวกับทางการทูตเกาหลีเหนือสร้างความอับอายให้คิม
ศาสตราจารย์ด้านกิจการเกาหลีเหนือ ลีฟ-เอริค อีสลีย์ (Leif-Eric Easley) ประจำมหาวิทยาลัยสตรีชื่อดัง อีฮวา (Ewha University) ในกรุงโซลแสดงความเห็นในเรื่องข่าวการประหารชีวิตรี ยอง-โฮ กับสื่อไทม์สว่า
“พวกเราไม่รู้อย่างแน่ชัดว่าเกิดอะไรขึ้นกับอดีตรัฐมนตรีต่างประเทศเกาหลีเหนือ รี ยอง-โฮ แต่เขาน่าจะถูกปลดออกจากตำแหน่งใดๆที่ทรงอิทธิพลมาได้ระยะเวลาหนึ่งแล้ว” และเสริมต่อว่า “และหากว่าการประหารชีวิตเป็นจริงนั่นถือเป็นสัญญาณเลวร้ายสำหรับกระทรวงต่างประเทศเกาหลีเหนือ และต่อการทูตของเกาเหนือเอง”
ข่าวประหารชีวิตเกิดขึ้นท่ามกลางข่าวลือที่อ้างว่าคิม จองอึนนั้นป่วยหนักและต้องการผลักดันให้น้องสาว คิม โย จอง (Kim Yo Jong) และบุตรสาวที่เพิ่งเปิดตัวต่อสาธารณะอายุราว 9-10 ปี ให้เข้ามามีบทบาทในระดับสูง
เดอะซันกล่าวว่า รีเคยกล่าวในที่ประชุมใหญ่สหประชาชาติเรียกอดีตประธานาธิบดีสหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ ว่า “ราชาจอมโกหก” แต่เขาสามารถทำตัวเป็นคนกลางนำทรัมป์เข้าประชุมซัมมิตได้ถึง 2 หนร่วมกับคิม จองอึน ซึ่งผู้เชี่ยวชาญ อีสลีย์ ชี้ว่า รีเป็นคนจงรักภักดีต่อผู้นำเกาหลีเหนือ