ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีน ถูกบันทึกคลิปวิดีโอเมื่อวันพุธ (16 พ.ย.) ขณะกล่าวหานายกรัฐมนตรีจัสติน ทรูโด ของแคนาดา ว่า เอารายละเอียดการเจรจาของพวกเขาออกไปเผยแพร่แก่สื่อมวลชน หนึ่งวันหลังจากทั้งคู่จัดการหารือกันข้างเคียงการประชุมซัมมิตกลุ่มจี20 ที่เกาะบาหลี อินโดนีเซีย
ประธานาธิบดีจีน บอกกับนายกรัฐมนตรีแคนาดา โดยผ่านล่ามแปลว่า การกระทำเช่นนี้เป็นเรื่องที่ไม่เหมาะสม พร้อมกับกล่าวหา ทรูโด ว่า ขาด “ความจริงใจ”
ทั้งนี้ ผู้นำจีนน่าจะกำลังอ้างอิงถึงรายงานข่าวซึ่งปรากฏออกมาทางสื่อว่า ในระหว่างการเจรจากัน ทรูโดได้หยิบยกเรื่องที่มีคนจีนถูกกล่าวหาว่ากระทำจารกรรมล้วงความลับของแคนาดา รวมทั้งแทรกแซงการเลือกตั้งในแดนใบเมเปิล
ทั้งกระทรวงการต่างประเทศจีน และสื่อทางการของจีนต่างไม่ได้มีการเผยแพร่ใดๆ เกี่ยวกับการเจรจาระหว่าง สี กับ ทรูโด คราวนี้ ขณะที่แหล่งข่าวรัฐบาลรายหนึ่งเผยกับรอยเตอร์ว่า ผู้นำทั้งสองพบปะกันอย่างไม่เป็นทางการเป็นเวลา 10 นาทีเมื่อวันอังคาร (15)
ในคลิปวิดีโอ ซึ่งถ่ายไว้โดยพวกนักหนังสือพิมพ์ในวันพุธ (16) สามารถมองเห็น สี และทรูโด ซึ่งต่างเข้าร่วมรายการของการประชุมซัมมิตกลุ่มจี20 กำลังยืนอยู่ใกล้ๆ กันและกำลังสนทนากัน โดยมีล่ามผู้หนึ่งเป็นคนแปล
“ทุกสิ่งทุกอย่างที่เราหารือกันถูกปล่อยรั่วไหลไปถึงหนังสือพิมพ์ และนี่ไม่ใช่เรื่องที่ถูกต้องเหมาะสมเลย” ผู้นำจีนพูดยิ้มๆ กับ ทรูโด ด้วยภาษาจีนกลาง คลิปนี้ถือเป็นภาพแสดงอารมณ์ความรู้สึกจริงๆ ของประธานาธิบดี ซึ่งพบเห็นได้ยากมาก เพราะปกติแล้วสื่อของทางการจีนจะคอยกำกับดูแลภาพของผู้นำที่จะออกมาสู่สาธารณชนอย่างระมัดระวัง
หลังจากยิ้มแย้มและผงกศีรษะ นายกรัฐมนตรีแคนาดาพูดตอบว่า “ในแคนาดา เราเชื่อในเรื่องการสนทนาอย่างเสรีและเปิดเผยและตรงไปตรงมา และนั่นคือสิ่งที่เราจะกระทำกันต่อไป”
“เราจะยังคงรอคอยที่จะได้ทำงานอย่างสร้างสรรค์ด้วยกัน และก็จะมีสิ่งต่างๆ ซึ่งเราไม่เห็นพ้องกัน” เขากล่าวต่อ
ก่อนที่ ทรูโด จะพูดจบ สี ได้พูดขัดขึ้นมา โดยบอกว่า ก่อนอื่นเลย นายกรัฐมนตรีแคนาดาจะต้อง “สร้างเงื่อนไขต่างๆ“ ขึ้นมาก่อน หลังจากนั้นก็ยื่นมือมาจับมือของ ทรูโด จากนั้นก็เดินจากไป
เมื่อมีผู้สื่อข่าวสอบถามเรื่องนี้ระหว่างการแถลงข่าวตามปกติของกระทรวงการต่างประเทศจีนในวันพฤหัสบดี (17) โฆษก เหมา หนิง กล่าวลดทอนน้ำหนักของเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นครั้งนี้ โดยบอกว่าเป็นการแลกเปลี่ยนพูดคุยกันตามปกติ ซึ่งไม่สมควรที่จะนำไปตีความว่าเป็นการวิพากษ์วิจารณ์ หรือการประณามใคร
โฆษกผู้หนึ่งบอกด้วยว่า จีนสนับสนุนการแลกเปลี่ยนความเห็นกันอย่างตรงไปตรงมา ตราบเท่าที่เป็นการแลกเปลี่ยนซึ่งเกิดขึ้นบนพื้นฐานแห่งความเท่าเทียมกัน
การแลกเปลี่ยนความเห็นกันอย่างสั้นๆ คราวนี้ เน้นย้ำให้เห็นถึงความตึงเครียดระหว่างจีนกับแคนาดา ซึ่งอยู่ในระดับเอิกเกริกเกรียวกราว ตั้งแต่ที่แคนาดาจับกุม เมิ่ง หว่านโจว ผู้บริหารระดับสูง และเป็นบุตรสาวของผู้ก่อตั้งบริษัทหัวเว่ย เทคโนโลยีส์ เมื่อปี 2018 ตามคำร้องขอของสหรัฐฯ แล้วปักกิ่งตอบโต้ด้วยการจับกุมชาวแคนาดา 2 คนในข้อหาจารกรรม โดยในที่สุดแล้ว ทั้ง 3 คนต่างได้รับการปล่อยตัวเป็นอิสระ
ทว่า ความตึงเครียดกำลังปะทุขึ้นใหม่เมื่อเร็วๆ นี้ จากการที่แคนาดาจับกุม เหย่เซิง หวัง คนงานสาธารณูปโภคด้านน้ำประปา ที่ไฮโดร-ควิเบก โดตั้งข้อหาว่ากระทำจารกรรม
ตำรวจแคนาดาแถลงว่า หวัง “แอบรวบรวมความลับทางการค้าเพื่อประโยชน์ของสาธารณรัฐประชาชนจีน ซึ่งเป็นอันตรายสร้างความเสียหายให้แก่ผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจของแคนาดา”
(ที่มา : บีบีซี/รอยเตอร์)
