เอเจนซีส์ - พิธีศพอดีตนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น ชินโซ อาเบะ ที่ถูกลอบสังหารเมื่อกรกฎาคมที่ผ่านมากำลังจะเกิดขึ้นวันพรุ่งนี้ (27 ก.ย.) โดยมีแขกผู้มีเกียรติจากหลายชาติเข้าร่วม รวมรองประธานาธิบดีสหรัฐฯ กมลา แฮร์ริส แต่ทว่ากลายเป็นประเด็นใหญ่โตเรื่องค่าใช้จ่ายที่สูงถึง 1.66 พันล้านเยน จนทำให้ประชาชนแดนอาทิตย์อุทัยตั้งคำถามเหตุใดพิธีศพของอาเบะ จึงมีค่าใช้จ่ายสูงกว่าของควีนเอลิซาเบธ แห่งสหราชอาณาจักรอังกฤษ
บีบีซี สื่ออังกฤษรายงานวันเสาร์ (24 ก.ย.) ว่า ถึงแม้จะไม่มีการเปิดเผยเป็นทางการถึงค่าใช้จ่ายพิธีพระบรมศพพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 แห่งสหราชอาณาจักรอังกฤษที่เพิ่งผ่านพ้นไปเมื่อวันที่ 19 ก.ย.ที่ผ่านมา แต่ทว่าหนังสือพิมพ์อังกฤษเดลิมิเรอร์รายงานตัวเลขว่าราว 8 ล้านปอนด์ หรือ 1.3 พันล้านเยน และถูกนำมาเปรียบเทียบกับการจัดพิธีศพอดีตนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น ชินโซ อาเบะ ที่เสียชีวิตจากการถูกลอบสังหาร โดยรัฐบาลโตเกียวประมาณการว่าอยู่ราว 1.66 พันล้านเยน
มีหลายคนคาดว่าตัวเลขที่แท้จริงอาจสูงกว่านั้นมาก โดยอ้างไปถึงการจัดงานกีฬาโตเกียวโอลิมปิกที่ญี่ปุ่นเป็นเจ้าภาพระหว่างการเกิดวิกฤตโควิด-19 ที่ตัวเลขที่แท้จริงสุดท้ายอยู่ที่ 13 พันล้านดอลลาร์ เป็น 2 เท่าของตัวเลขคาดการณ์ในครั้งแรก
เอบีซีนิวส์รายงานวันอาทิตย์ (25) ว่า โตเกียวแถลงว่าสำหรับงานพิธีศพของอาเบะ ซึ่งถูกจัดในระดับรัฐพิธีซึ่งจะเริ่มขึ้นในวันอังคาร (27) นั้นคาดว่าจะมีผู้ร่วมงานจากญี่ปุ่นจำนวน 3,600 คน และผู้ร่วมงานจากต่างชาติอีก 700 คน รวมไปถึงรองประธานาธิบดีสหรัฐฯ กมลา แฮร์ริส
แต่ทว่านายกรัฐมนตรีแคนาดา จัสติน ทรูโด ยกเลิกการเดินทางโดย NHK ของญี่ปุ่นรายงานวานนี้ (25) ว่า ทรูโดจำเป็นต้องอยู่ในแคนาดาเพื่อรับมือต่อสถานการณ์พายุโซนร้อนฟิโอนา (tropical storm Fiona)
ซึ่งพายุที่มีกำลังขนาดพายุเฮอร์ริเคนพัดเข้าทางฝั่งตะวันออกของแคนาดา สร้างความเสียหายอย่างหนัก บ้านทั้งหลังร่วม 8-12 หลังถูกพัดหายลงทะเล และประชาชนแคนาดาจำนวนมากอยู่โดยไม่มีไฟฟ้าใช้
ผู้ใช้ไฟฟ้ากว่า 415,000 คนในโนวา สโคเทีย (Nova Scotia) หรือราว 80% ของจังหวัดไม่มีไฟฟ้าใช้ในวันเสาร์ (24) และกว่า 82,000 คนบนเกาะพรินซ์เอ็ดเวิร์ด (Prince Edward Island) คิดเป็น 95% ไม่มีไฟฟ้าใช้เช่นกัน รวมไปถึงผู้ใช้ไฟจำนวน 44,329 คนในนิว บรันสวิค (New Brunswick) ที่ไม่มีไฟฟ้า อ้างอิงการรายงานจากสื่อยูโรนิวส์
เอบีซีนิวส์รายงานว่า รัฐบาลญี่ปุ่นของนายกรัฐมนตรี ฟูมิโอ คิชิดะ ออกมาโต้การตัดสินใจจัดพิธีศพของอาเบะ ในระดับรัฐพิธีว่าไม่เพียงแต่ให้เกียรติยกย่องอดีตผู้นำญี่ปุ่นเท่านั้น แต่ยังเป็นการแสดงให้โลกเห็นว่า “ญี่ปุ่น” จะปกป้องต่อประชาธิปไตยอย่างถึงที่สุดโดยที่จะไม่ยอมจำนนต่อความรุนแรง
เอบีซีนิวส์ชี้ว่า ถึงแม้ว่าอาเบะจะขึ้นชื่อว่าเป็นนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นที่ดำรงตำแหน่งยาวนานที่สุด แต่ทว่าเขาไม่ได้เป็นนายกฯ ที่มีความนิยมสูงสุดในประเทศ
เสียงผู้คัดค้านกล่าวว่า การตัดสินใจของคิชิดะในการจัดระดับรัฐพิธีนั้นไม่เป็นประชาธิปไตยและอีกครั้งเป็นความพยายามของพรรครัฐบาลญี่ปุ่นที่จะฟอกขาวหนึ่งในผู้นำญี่ปุ่นที่ทำให้เกิดความแบ่งแยกในประเทศ
คืนวันอาทิตย์ (25) ผู้ประท้วงร่วมหลายร้อยคนพร้อมกับป้ายประท้วงรวมตัวใกล้กับสถานีรถไฟชินจูกุ ย่านที่มีคนพลุกพล่านมากที่สุดเพื่อประท้วงไม่เห็นด้วยต่อการจัดงานศพอาเบะ
“ในช่วงเวลาที่ยากลำบากนี้ไม่มีความจำเป็นที่ต้องใช้ภาษีประชาชนญี่ปุ่นเพื่อสิ่งนี้ พวกเราส่วนใหญ่ยากลำบากในการเลี้ยงครอบครัวของตัวเอง” โยซูเกะ ทากางิ (Yosuke Takagi) วัย 35 ปี แสดงความเห็น
ขณะที่ซานาเอะ ในวัยราว 60 ปี ที่ไม่ยอมเปิดเผยนามสกุลที่ถือป้ายประท้วง “ไม่มีงานศพระดับรัฐ” กล่าวว่า “อาเบะไม่ได้ทำให้ญี่ปุ่นก้าวไปข้างหน้าในขณะที่เขาอยู่ในอำนาจ และอีกทั้งเรื่องอื้อฉาวรอบตัวเขานั้นเป็นจำนวนมาก”
บีบีซีกล่าวว่า ชาวญี่ปุ่นต่างตาเบิกโพลงเมื่อพบว่า "บริษัทมูรายามะ" (Murayama) ที่มีฐานอยู่ในกรุงโตเกียวถูกเปิดเผยว่าเป็นบริษัทเดียวที่มีชื่อในการประมูลการจัดพิธีศพโดยสามารถคว้าสัญญาจากรัฐบาลโตเกียวมูลค่า 176 ล้านเยนไปได้สำเร็จ
ทั้งนี้ พบว่าอาเบะเคยใช้บริการจากมูรายามะในการจัดงานเทศกาลประจำปีซากุระบานและเขาโดนข้อกล่าวหาจากการเอื้อพวกพ้อง โดยกว่า 70% ของผู้ตอบแบบสอบถามจากสื่อเกียวโดของญี่ปุ่นเมื่อไม่นานมานี้ชี้ว่า “รัฐบาลโตเกียวใช้จ่ายมากจนเกินไปสำหรับพิธีศพ”
เป็นที่เชื่อว่าราวครึ่งหนึ่งของค่าใช้จ่ายจัดงานจะตกอยู่กับมาตรการรักษาความปลอดภัยที่เข้มงวด ในขณะที่ 1 ใน 3 จะเป็นค่าใช้จ่ายสำหรับการต้อนรับแขกผู้มีเกียรติต่างประเทศ ซึ่งนอกจากแฮร์ริสแล้ว ยังรวมไปถึงนายกรัฐมนตรีออสเตรเลีย แอนโธนี อัลบานิส และนายกรัฐมนตรีอินเดีย นเรนทรา โมดี เข้าร่วม
เสียงภายในญี่ปุ่นยังวิจารณ์เปรียบเทียบระหว่างระดับแขกผู้มีเกียรติต่างชาติที่เดินทางเข้าร่วมพระราชพิธีพระบรมศพควีนเอลิซาเบธ อยู่ในระดับประมุขของประเทศที่กำลังดำรงตำแหน่งจากทั่วโลกร่วมงาน แต่ทว่าโตเกียวสามารถเชื้อเชิญได้แค่ระดับอดีตผู้นำส่วนใหญ่เข้าร่วมงานอาเบะ