รอยเตอร์/เอเจนซีส์/MGRออนไลน์ - ยอดเสียชีวิตสื่อทางการการประท้วงอิหร่านล่าสุดมีไม่ต่ำกว่า 41 คน และถูกจับอีก 1,200 คน ขณะที่อีลอน มัสก์ แถลงวันศุกร์ (23 ก.ย.) ว่า สตาร์ลิงค์จะเริ่มต้นเปิดสัญญาณให้ประชาชนอิหร่านใช้หลังถูกเตหะรานสั่งตัดสัญญาณเป็นวงกว้างหลังวอชิงตันไฟเขียว และสหรัฐฯ ยังสั่งขึ้นบัญชีดำคว่ำบาตรตำรวจศีลธรรมอิหร่านต้นตอการเสียชีวิตของหญิงอิหร่านชาวเคิร์ดวัย 22 ปี "มาห์ซา อามินี" หลังดับขณะถูกควบคุมในข้อหาสวมญิฮาบไม่ถูกตามกฎผมไม่กี่ช่อโผล่
รอยเตอร์รายงานเมื่อวานนี้ (24 ก.ย.) ว่า ประธานาธิบดีอิหร่าน อิบราฮิม ไรซี (Ebrahim Raisi) ประกาศวันเสาร์ (24) ว่า เขาจะเดินหน้าใช้ความเฉียบขาดในการจัดการประท้วงครั้งใหญ่ที่สุดหลังเหตุการเสียชีวิตภายใต้เงื้อมมือของตำรวจศีลธรรมอิหร่าน ของหญิงอิหร่านชาวเคิร์ดวัย 22 ปี "มาห์ซา อามินี" (Mahsa Amini)
อ้างอิงจาก CNN โดยมารินา เนมัต (Marina Nemat) พบว่า อามานีที่มีรูปลักษณ์ชวนมองเสียชีวิตเนื่องมาจากอามินี ปล่อยช่อผมไม่กี่ช่อให้โลกได้เห็น และผิดกฎเคร่งครัดในการสวมญิฮาบของอิหร่านทันที
บีบีซีรายงานว่า เธอเสียชีวิต 3 วันหลังถูกตำรวจศีลธรรมอิหร่านควบคุมตัววันพุธ (14) กลางกรุงเตหะรานด้วยการใช้กระบองทุบศรีษะ และจับหัวกระแทกไปที่รถสายตรวจ โดยเธอถูกนำตัวไปเพื่อให้การศึกษาและเปลี่ยนทัศนคติ แต่กลับล้มฟุบหมดสติลงที่ศูนย์ควบคุมตัว ก่อนโคม่านาน 3 วัน และเสียชีวิตลงที่เตียงคนไข้โรงพยาบาลเตหะรานเมื่อวันศุกร์ (16)
สถานีทางการอิหร่านรายงานวานนี้ (24) ว่า มีผู้เสียชีวิตไม่ต่ำกว่า 41 คน หลังจากเหตุการณ์ไม่สงบเกิดขึ้นตลอดระยะเวลาร่วมสัปดาห์หลังการอามินีเสียชีวิต ซึ่งทางสถานีทางการอิหร่านชี้แจงว่า เป็นการนับของทางสถานีเพราะยังไม่มีการเปิดเผยตัวเลขออกมาอย่างเป็นทางการจากรัฐบาลอิหร่าน การประท้วงเกิดขึ้นในส่วนใหญ่ของ 31 จังหวัดทั่วประเทศ
CNN ชี้ว่า มีผู้ประท้วงหลายสิบคนเสียชีวิตระหว่างการปะทะกับเจ้าหน้าที่
การประท้วงครั้งนี้รอยเตอร์รายงานว่า ผู้หญิงเป็นกลุ่มที่มีบทบาทสูงในการประท้วงทั้งในอิหร่าน และทั่วโลก มีการออกมาตัดผมตัวเองประท้วง และการเผาญิฮาบโชว์ท่ามกลางฝูงชนที่โกรธแค้นเรียกร้องการโค่นล้มของผู้นำสูงสุดทางจิตวิญญาณอิหร่าน อยาตุลเลาะห์ อาลี คาเมเนอี (Ayatollah Ali Khamenei)
ขณะที่ในวันศุกร์ (23) ผู้บริหารสเปซเอ็กซ์ (SpaceX) อีลอน มัสก์ เปิดเผยว่า รัฐบาลสหรัฐฯ อนุญาตบริษัทสตาร์ลิงค์ให้สามารถเปิดอินเทอร์เน็ตดาวเทียมเพื่อให้ประชาชนอิหร่านใช้ หลังจากก่อนหน้ามีการตัดสัญญาณเพื่อป้องกันการชุมนุม
CNN รายงานล่าสุดวันอาทิตย์ (25) ว่า ทางการเตหะรานจับกุมตัวผู้ประท้วงไปแล้วจำนวน 1,200 คนล่าสุด อ้างอิงจากสำนักข่าวทาซนิมของอิหร่านที่รายงานในวันเสาร์ (24) โดยใช้แหล่งข่าวเจ้าหน้าที่ความมั่นคงอิหร่าน
การประกาศเปิดสัญญาณอินเทอร์เน็ตดาวเทียมให้ประชาชนอิหร่านใช้ฟรีของมัสก์เกิดขึ้นในเวลาเดียวกันกับที่รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ แอนโทนี บลิงเคน กล่าวผ่านทางทวิตเตอร์ว่า สหรัฐฯ เริ่มใช้มาตรการก้าวหน้าเพื่อเสรีภาพทางอินเทอร์เน็ต และการไหลอย่างเสรีของข้อมูลข่าวสาร
โดยกระทรวงการคลังสหรัฐฯ วันศุกร์ (23) ได้มีการออกแนวทางในการขยายอินเทอร์เน็ตไปยังอิหร่าน ถึงแม้วอชิงตันจะยังคงคว่ำบาตรเตหะรานต่อ
โดยเจ้าหน้าที่กระทรวงการคลังสหรัฐฯ ได้กล่าวในรายงานสรุปกับนักข่าวมีใจความว่า
“ตามความเข้าใจของสตาร์ลิงค์ของพวกเราคือพวกเขาจะเปิดให้บริการ (อินเทอร์เน็ต) ในระดับเชิงพาณิชย์ และอุปกรณ์ที่ไม่เกี่ยวข้องสำหรับใบอนุญาตทั่วไปซึ่งนั่นเป็นสิ่งที่พวกเขาต้องเขียนยื่นต่อกระทรวงการคลังสหรัฐฯ”
รอยเตอร์รายงานก่อนหน้าวันพฤหัสบดี (22) ว่า ตำรวจศีลธรรมอิหร่านที่รู้จักในชื่อ ผู้คุมตรวจการณ์ หรือ Gasht-e Ershad นั้นถูกสหรัฐฯ สั่งคว่ำบาตรหลังจากทำให้อามินีเสียชีวิต
โดยกระทรวงการคลังสหรัฐฯ กล่าวหาตำรวจศีลธรรมอิหร่านทำการละเมิดสิทธิการประท้วงอย่างสันติของผู้ประท้วงอิหร่าน พร้อมกับสั่งขึ้นบัญชีดำคว่ำบาตรเจ้าหน้าที่ระดับสูงความมั่นคงและกองทัพอิหร่านอีก 7 คน รวมไปถึงผู้บัญชาการกองกำลังทหารราบอิหร่าน
รัฐมนตรีคลังสหรัฐฯ เจเนต เยลเลน แสดงความชื่นชม มาห์ซา อามินี มีใจความว่า
“มาห์ซา อามินี เป็นสตรีที่กล้าหาญที่เสียชีวิตระหว่างการควบคุมตัวของตำรวจศีลธรรมอิหร่าน ถือเป็นอีกหนึ่งของการกระทำที่โหดร้ายโดยฝีมือกองกำลังความมั่นคงรัฐบาลอิหร่านที่กระทำต่อประชาชนของตัวเอง”
ทั้งนี้ โฆษกกระทรวงการคลังสหรัฐฯ เปิดเผยว่า ใบอนุญาตที่ถูกปรับปรุงจาการประกาศวันศุกร์ (23) นั้นจะได้ "ไฟเขียวทันที" โดยที่ไม่ต้องขออีกเพิ่มเติมหากว่าสามารถทำตามในใบอนุญาตทั่วไปนี้ได้
มัสก์กล่าวก่อนหน้าวันจันทร์ (19) ว่า เขาต้องการช่วยอิหร่านคล้ายกับที่เขาได้เคยช่วยยูเครนสำหรับอินเทอร์เน็ตดาวเทียมสตาร์ลิงค์ก่อนหน้า แต่ทางบริษัทจำเป็นต้องขออนุญาตจากวอชิงตันเสียก่อนสำหรับข้อยกเว้น
อ้างอิงข้อมูลจากเว็บไซต์ทางการบริษัทอินเทอร์เน็ตสตาร์ลิงค์ของมัสก์ พบว่า การให้บริการปัจจุบันยังครอบคลุมเฉพาะในสหรัฐฯ และยุโรปตะวันตกเท่านั้น สำหรับในภูมิภาคตะวันออกกลางบริการคาดว่าจะเริ่มต้นขึ้นในได้ในปี 2023 ที่ซาอุดีอาระเบีย โอมาน ส่วนกาตาร์คาดว่าจะเริ่มต้นได้ในไตรมาสที่ 1 ของปี 2023
บนเว็บไซต์ยังรายงานว่า เวลานี้ใบอนุญาตอินเทอร์เน็ตดาวเทียมของมัสก์อยู่ระหว่างการรออนุมัติจาก รัฐบาลไทย รัฐบาลอินเดีย โดยขึ้นสถานะ “pending regulatory approval” ส่วนของมาเลเซียคาดจะเริ่มได้ในไตรมาส 1 ปี 2023 ลาวจะได้รับบริการในปี 2023 และฟิลิปปินส์จะได้รับบริการภายในไตรมาส 4 ปี 2022
เป็นที่น่าสนใจว่าสถานะการเปิดให้บริการสตาร์ลิงค์อย่างเป็นทางการของ "ยูเครน" บนเว็บไซต์ทางการยังไม่ปรากฏ
