เอพี/เอเจนซีส์ - นายกรัฐมนตรีออสเตรเลียและนายกรัฐมนตรีแคนาดา ล่าสุดหัวเสียไปตามๆ กันเมื่อเครื่องบินรบชาติตัวเองถูกเครื่องบินรบกองทัพปักกิ่ง PLA เผชิญหน้าอย่างท้าท้ายเหนือน่านฟ้าสากลกลางทะเลจีนใต้ ชี้เป็นการยั่วยุที่อันตราย แคนเบอร์ราถึงขั้นติดต่อรัฐบาลจีนเพื่อร้องเรียนเรื่องที่เกิดขึ้น แต่ปักกิ่งปฏิเสธชี้ไม่ได้ทำอะไรผิด ปฏิบัติไปตามปกติตามแบบสากล และกำลังปกป้องอธิปไตยตนเองอยู่
เอพีรายงานเมื่อวานนี้ (6 มิ.ย.) ว่า นายกรัฐมนตรีออสเตรเลียคนใหม่ แอนโทนี อัลบานีส (Anthony Albanese) กล่าวยอมรับว่า รัฐบาลออสเตรเลียของตัวเองได้ติดต่อโดยตรงไปถึงรัฐบาลปักกิ่งเพื่อร้องเรียนเหตุการณ์ที่ยั่วยุอย่างเป็นอันตรายของเครื่องบินขับไล่กองทัพจีน PLA เกิดขึ้นกับเครื่องบินสอดแนม RAAF P-8 ของออสเตรเลียเหนือทะเลจีนใต้เมื่อวันที่ 26 พ.ค.ที่ผ่านมา
ริชาร์ด เมอร์ลีซ (Richard Marles) รัฐมนตรีกระทรวงกลาโหมออสเตรเลียแถลงวันอาทิตย์ (3) ว่า เครื่อง RAAF P-8 โดนเครื่องบินขับไล่จีน J-16 บินเข้ามาตรงด้านข้างของเครื่องบินสอดแนมออสเตรเลียในระยะประชิดก่อนที่จะบินโฉบมาสกัดทางด้านหน้าและปล่อยอะลูมิเนียมชิ้นเล็กๆ จำนวนมากเพื่อต่อต้านเรดาร์ข้าศึก
ซึ่งในการแถลงข่าวในวันเดียวกันนั้น อัลบานีสเปิดแถลงว่า ทางรัฐบาลออสเตรเลียรู้สึกวิตกต่อเหตุการ์ณที่เกิดขึ้นนั้นแสดงให้เห็นถึงภัยคุกคามทางด้านความปลอดภัยต่อเครื่องบินออสเตรเลียและลูกเรือได้ และเขาได้ให้รัฐบาลแคนเบอร์ราติดต่อรัฐบาลจีนเพื่อแสดงความวิตกในเรื่องนี้ผ่านช่องทางที่เหมาะสม
การกระทำของเครื่องบินรบปักกิ่งยังเกิดขึ้นกับเครื่องบินรบแคนาดาที่บินออกมาจากฐานทัพในญี่ปุ่น
เอพีรายงานว่า สัปดาห์ที่ผ่านมาเครื่องบินสอดแนมแคนาดาที่มีมากกว่า 1 ลำ ถูกเครื่องบินขับไล่จีนขับตามจี้ไล่หลังขณะที่กำลังบินอยู่เหนือภูมิภาคเพื่อควบคุมการคว่ำบาตรเกาหลีเหนือตามมติสหประชาชาติ
โดยกองทัพแคนาดาออกแถลงการณ์สัปดาห์ที่แล้วระบุว่า ในบางช่วงพบว่าเครื่องบินสอดแนมแคนาดาต้องรีบเปลี่ยนเส้นทางบินเพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้ชนเข้ากับการเข้าสกัดอย่างซึ่งหน้าจากเครื่องบินจีน
นายกรัฐมนตรีแคนาดา จัสติน ทรูโด ถึงขั้นทนไม่ไหวต้องออกโรงประณามในเรื่องนี้ โดยเดอะการ์เดียน สื่ออังกฤษรายงานวันจันทร์ (6) ว่า ผู้นำแคนาดากล่าวอย่างเหลืออดกลางวงนักข่าวว่า การกระทำของจีนนั้นทั้งไร้ความรับผิดชอบและยั่วยุ และยังไม่เคารพต่อมติสหประชาชาติว่าด้วยการคว่ำบาตรต่อเกาหลีเหนือ
เอพีรายงานล่าสุดวันนี้ (7) ว่า จีนออกมาปกป้องการกระทำของตัวเองในวันจันทร์ (7) โดยอ้างว่าทำไปอย่างถูกต้องและกำลังปกป้องอธิปไตยของตัวเองในขณะนั้น
นอกจากนี้ โฆษกกระทรวงกลาโหมจีน อู่ เฉียน (Wu Qian) อ้างผ่านแถลงการณ์ว่า แคนาดาได้เพิ่มมาตรการสอดแนมจีนมากขึ้นโดยอ้างการบังคับใช้มาตรการคว่ำบาตรเกาหลีเหนือของสหประชาชาติมาบังหน้า พร้อมกันนี้เขายังเตือนแคนาดาจะต้องรับผิดชอบต่อผลร้ายแรงที่จะตามมา
เอพีชี้ว่า เครื่องบินสอดแนมแคนาดาถูกส่งออกไประหว่างวันที่ 26 เม.ย.ถึงวันที่ 26 พ.ค.เพื่อร่วมกับชาติอื่นๆ ในการเฝ้าสังเกตการณ์การเคลื่อนย้ายพลังงานระหว่างเรือบรรทุกน้ำมันกลางทะเลที่อาจช่วยเกาหลีเหนือหลบเลี่ยงการคว่ำบาตรสหประชาชาติโดยบรรดาเรือบรรทุกน้ำมันจีนต้องสงสัยว่ามีส่วนในเรื่องนี้ ซึ่งสหรัฐฯ และญี่ปุ่นต่างเข้าร่วมในการสอดแนมเช่นกัน
ขณะที่โฆษกกระทรวงต่างประเทศจีน จ้าว ลีเจียน (Zhao Lijian) ออกมาแถลงปกป้องการกระทำเครื่องบินรบจีนเช่นกัน โดยกล่าวว่ากองทัพจีนปฏิบัติเป็นไปตามกฎหมายระหว่างประเทศและธรรมเนียมการปฏิบัติในความเป็นมืออาชีพและความปลอดภัย
“เราเรียกร้องให้ออสเตรเลียให้ความเคารพต่อผลประโยชน์ความมั่นคงของจีนและความวิตกใหญ่ๆ ทั้งหลาย และขอให้พึงระวังต่อคำพูดของตัวเองและการกระทำเพื่อที่จะไม่เกิดการคำนวณอย่างผิดพลาดที่อาจจะส่งผลร้ายตามมา”
นอกจากนี้ จ้าวยังกล่าวเลยไปถึงแคนาดาที่เคยมีปัญหากับปักกิ่งในเรื่องการควบคุมตัวบุตรสาวผู้ก่อตั้งบริษัทโทรคมนาคมจีน หัวเว่ย ตามคำขอการจับกุมตัวของสหรัฐฯ โดยเขาชี้ว่า เขาต้องการให้แคนาดาหยุดการเผยแพร่ข้อมูลที่เป็นเท็จและแนะนำให้แคนาดาหันมาใช้นโยบายที่เป็นกลางและอย่างที่เป็นจริงกับจีน รวมไปถึงให้หันมาใช้มาตรการอย่างรูปธรรมเพื่อพัฒนาความสัมพันธ์ของ 2 ชาติ
ทั้งนี้ โฆษกกระทรวงต่างประเทศจีนแถลงอย่างตรงไปตรงมาว่า จะไม่ปล่อยให้ชาติไหนใช้ข้ออ้างใช้ข้ออ้างการเดินเรือเสรีเพื่อละเมิดอธิปไตยจีน